احمد رأفت (کیهان لایف) – ۲۲ مرداد امسال برای دومین بار در کمتر از یک سال، صحن شاهچراغ در شیراز مورد حمله تروریستی قرار گرفت. در جریان این حمله به روایت مقامات محلی یک نفر کشته و ۷ نفر زخمی شدند. بلافاصله پس از این حمله، مقامات دادگستری این شهر حملهکننده را یک جوان ۲۵ ساله افغانستانی از ایالت بدخشان اعلام کردند. البته این اطلاعات رئیس دادگستری در کمترین مدت توسط رمضان شریف سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تکذیب شد. رئیس دادگستری البته ساعاتی بعد اعلام کرد که ۱۰ تبعه خارجی در این رابطه بازداشت شدهاند. روز بعد همین مقام قضائی شمار بازداشتیها را ۲۰ نفر اعلام کرد بدون اینکه از آنها نام ببرد و به تابعیت آنها اشارهای کند.
۴ آبان ۱۴۰۱ نیر حمله دیگری به «حرم شاهچراغ» صورت گرفته بود. در آن حمله، بنا بر آنچه رسانههای جمهوری اسلامی در آن روزها نوشتند، ۱۳ نفر کشته و بیش از ۲۰ نفر زخمی شدند. در آن زمان هم ابتدا از کشته شدن یکی از تروریستها در پی تیراندازی مامورین و بازداشت ۱۲ تبعه جمهوری آذربایجان صحبت شد؛ ولی در دادگاهی که ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ در شعبه اول دادگاه انقلاب شیراز برگزار شد پنج تبعه افغانستان در جایگاه متهم قرار گرفتند. دو تن از این افراد به نام محمد رحمانی و محمد رامز رشیدی در این دادگاه به اعدام محکوم شدند و حکم اعدام آنها در یکی از میدانهای شیراز در ۸ ژوئیه امسال به اجرا درآمد.
در رسانههای جمهوری اسلامی هر دو حمله به شاهچراغ را به داعش نسبت دادند. البته داعش با انتشار بیانیهای در ارگان رسمیاش «النبا» مسئولیت حمله ۴ آبان ۱۴۰۱ را به عهده گرفت، ولی هنوز در رابطه با حمله ۲۲ مرداد امسال بیانیهای منتشر نکرده است. ابهامات در رابطه با نقش داشتن داعش در این حملات کم نیستند. برخی معتقدند که این عملیات شاید توسط داعش انجام گرفته باشد، ولی در همکاری و با اطلاع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است. در ماه نوامبر سال گذشته گروه سایبری «بلاک ریوارد» با هک کردن وبسایت خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مدارکی را منتشر کرد که یکی از آنها در رابطه با نخستین حمله به شاهچراغ است که در همان زمان روی داده بود. در این مدرک اشاره شده که فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شیراز با وجود اطلاع از این حمله هیچ اقدامی برای جلوگیری از آن انجام نداده است. در روزهای بعد از اولین حمله تروریستی به شاهچراغ، مردم شیراز به خیابان آمدند و با شعارهائی چون «سپاهی، داعشی، پیوندتان مبارک» آن حمله تروریستی را به رژیم، برای سرکوب بیشتر اعتراضات مردمی که از ۲۵ شهریور با شعار «زن، زندگی، آزادی» شکل گرفته بود نسبت دادند. کم نیستند کسانی که معتقدند جمله اخیر به شاهچراغ نیز بیربط با نخستین سالگرد قتل مهسا (ژینا) امینی در ۲۵ شهریور سال گذشته نیست.
مجتبی واحدی تحلیلگر سیاسی شکی ندارد که جمهوری اسلامی در حملات اخیر به «حرم شاهچراغ» دست داشته است. واحدی که امروز در حومه واشنگتن زندگی میکند به مدت ده سال از ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸ روزنامه «آفتاب یزد» را مدیریت میکرد و در انتخابات سال ۸۸ سخنگوی مهدی کروبی یکی از کاندیداهای اصلی انتخابات جنجالی آن سال بود.
-آقای واحدی نظام بارها تبلیغ کرده است که ما رفتیم سوریه ۵۰ میلیارد دلار هم خرج کردیم که پای داعش به ایران باز نشود. قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس هم در پایان جنگ علیه حکومت اسلامی در عراق اعلام کرد که داعش برای همیشه متلاشی شده است. با این حال شاهدیم که در سالهای اخیر حداقل چهار حمله تروریستی در داخل ایران به داعش نسبت داده شده: حمله همزمان به مقبره روحالله خمینی و مجلس شورای اسلامی در ۱۷ خرداد ۱۳۸۶ در تهران و دو حمله اخیر به صحن شاهچراغ در شیراز.
-ادعای حضور جمهوری اسلامی در سوریه برای مبارزه با داعش از اصل دروغ بود و غیرقابل باور. اولا با توجه به حضور گسترده نیروهای حامی یا وابسته جمهوری اسلامی در عراق- از جمله حشدالشعبی- نیروهای داعش که در سوریه حاضر بودند نمیتوانستند با عبور از خاک عراق وارد ایران شوند. اگر هم قرار بود نیروهای داعش از کشورهای دیگر به ایران بیایند که حضور جمهوری اسلامی در سوریه، مشکلی را حل نمی کرد. ثانیا محمود چهارباغی رئیس دایره آموزش قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا سپاه در گفتگویی که از سیمای جمهوری اسلامی پخش شد با صراحت اعلام کرد که حضور نیروهای سپاه در سوریه، مدتها قبل از تشکیل داعش بوده است. او گفت «خامنه ای به حاج قاسم سلیمانی دستور داد که برای نجات بشار اسد به سوریه برود.»
ضمنا قاسم سلیمانی پنج سال قبل در نامهای به خامنهای، پایان حکومت داعش را اعلام کرد. حالا طرفداران جمهوری اسلامی میگویند سلیمانی پایان حکومت داعش را اعلام کرده نه از بین رفتن کامل داعش! نتیجه این ادعا اینست که حضور در سوریه، برای رفع خطر داعش از ایران نبوده و تنها هدف، مقابله با تشکیل یک حکومت در سوریه بوده که بشار اسد را به خطر میانداخته است.
-بررسی سریع عملیات داعش در خارج از سوریه و عراق نشان داده است که آنها عمدتا از تاکتیک حملات انتحاری و بمبگذاری استفاده میکنند. چرا میبایست در ایران حمله نظامی کنند آنهم به محلهائی که تحت پوششهای حفاظتی شدید قرار دارند؟!
-عملیات منتسب به داعش در ایران هیچ شباهتی با سایر اقدامات نظامی و تروریستی داعش ندارد. تمام عملیات داعش به صورت انتحاری بوده و هیچیک از عاملان حملات زنده نماندند تا دستگیر شوند و اعتراف، آنهم از نوع تلویزیونی، داشته باشند. تمام عملیات نسبت داده شده به داعش در ایران از نوع ابتداییترین و کمهزینهترین اقدامات تروریستی و بدون هدف و اثرگذاری مشخص بوده است. از جمله در حمله به مجلس، هیچ نمایندهای و حتی هیچیک از ساختمانها و تجهیزات اداری مجلس آسیب ندید.
-بعد از اولین حمله به شاهچراغ در آبان سال گذشته گفتند که دستگیرشدگان تابعیت جمهوری آذربایجان دارند، ولی چند هفته پیش دو شهروند افغانستانی را با همین اتهام اعدام کردند. اینبار هم گفتند که در رابطه با حمله اخیر ده یا بیست شهروند خارجی دستگیر کردند البته بدون اعلام نام و تابعیت آنها.
-خبررسانیها در مورد حملات منتسب به داعش نیز بسیار ناشیانه و دارای تناقضات فراوان بود. مثلا در مورد حمله اول به شاهچراغ، ورود آسان و بدون مانع حملهکننده، از عجایب بود. نکته دیگر اینکه فیلم منتشره از صحنه و لحظه دستگیری نشان می داد که حملهکننده، هیچ آسیبی ندیده. ولی به فاصله چند ساعت بعد اعلام کردند که او در اثر شدت جراحات، فوت کرده! اطلاعرسانیها در مورد ماهیت و ملیت حملهکنندگان نیز تناقضات فراوانی داشت. از جمله اینکه در مقطعی اعلام کردند همه حملهکنندگان تبعه آذربایجان بودهاند ولی نهایتا دو افغان اعدام شدند.
-کم نیستند کسانی که معتقدند که این حملات کار خود نظام بوده. آیا حمله اخیر به شاهچراغ در آستانه اولین سالگرد قتل مهسا و خیزش مردمی «زن، زندگی، آزادی» میتواند با هدف ایجاد رعب و وحشت انجام گرفته باشد؟
-به گمانم مسئولان نظام به خوبی میدانند که نه تنها مخالفان، بلکه موافقان منصف حکومت نیز سناریوهای مبتدی و ناشیانه حکومت را باور نمیکنند. الان قطعا بسیاری از حامیان نظام، دچار این پرسش ذهنی هستند که چرا با وجود ادعاهای مربوط به توان امنیتی نظام، در فاصله زمانی کمتر از یکسال، دو حمله مشابه در یک مکان اتفاق افتاده! بهخصوص بعد از انتشار فیلم لحظه دستگیری عامل حمله دوم که نشان میدهد تروریست مسلح در حال فرار است و یک نفر غیرمسلح، او را تعقیب میکند و او بدون شلیک حتی یک تیر به راحتی دستگیر میشود!
-آیا نظام میتواند با اینگونه حملات و نسبت دادن آن به داعش و غیرایرانیها، بخواهد به نوعی دشمنسازی کند و از این طریق سرکوب داخلی را توجیه کند؟
-جمهوری اسلامی برای سرکوب نیاز به بهانه ندارد. اما معمولا این اقدامات میتواند مورد بهرهبرداریهای گوناگون قرار گیرد آنهم فقط برای اقناع بخش بسیار کوچکی از طرفداران کماطلاع خودش. جریانسازی خبری در آستانه سالگرد انقلاب ۱۴۰۱، بیش از آنکه برای توجیه سرکوب باشد با هدف ترساندن گروهی از مردم و منصرف کردن آنها از اعتراضات خیابانی یا ایجاد وحشت در میان خانواده ها برای منع جوانان شجاع، از حضور در اعتراضات احتمالی است که به گمانم نتیجه مطلوب حکومت را به دنبال نخواهد داشت.
*منبع: کیهان لایف (کیهان لندن به زبان انگلیسی)