بیژن فرهودی – در حالی که عملیات هوایی به رهبری آمریکا علیه مواضع داعش در عراق ادامه دارد شیوخ قبیلههای سنی در عراق تهدید کردهاند که اگر از آمریکا پشتیبانی نطامی لازم را برای مقابله با گروه تروریست اسلامگرای داعش دریافت نکنند دست کمک به سوی دشمن آمریکا در منطقه یعنی جمهوری اسلامی ایران دراز خواهند کرد .
این هشدار در جریان دیدار روز جمعه گذشته سناتور جان مک کین از بغداد عنوان شد. مک کین که از مخالفان سرسخت جمهوری اسلامی در کنگره آمریکاست در دیدار با برخی قانونگذاران عراقی و شیوخ قبیلهای از استانهای سنّینشین انبار، صلاحالدین و دیاله طرحهای پیشنهادی برای مقابله با داعش را مورد گفتگو قرار داد..
سه شخصیت سنّی که در این دیدار با مک کین حضور داشتند به تلویزیون الجزیره گفتهاند که حاضران فهرستی از تقاصاهای خود را تسلیم مک کین کردهاند که شامل سربازان نیروی زمینی آمریکا، اسلحه و پول برای سرعت بخشیدن به آزاد ساختن اراضی تحت کنترل داعش است و نیز خواستار نقشی بیشتر برای قبایل سنّی در نبرد با داعش شدند.
رهبران ناخرسند قبایل به مک کین گفتند که گزینههای دیگری را برای دریافت پشتیبانی نظامی جهت بیرون راندن داعش از اراضی تصرف شده در نظر دارند و کمک از رژیم ایران در صدر فهرست گزینههای دیگر قرار دارد.
به گفته یک قانونگذار سنّی حاضر در این جلسه، رهبران قبایل با صراحت کامل به سناتور مک کین گفتند که اگر آمریکا بخواهد تنها نظارهگر اوضاع در این سه استان سنّینشین باشد و دخالتی به عمل نیاورد آنها از یک قدرت منطقهای دیگر خواهند خواست که این خلاء را پر کند . این قانونگذار سنی گفت: ما از مدتی پیش کانالهای ارتباطی با ایران را باز کردهایم و آنها پشتیبانی بی قید و شرط خود از جمله تامین سلاح، پول و حتی نیروی زمینی را در صورت نیاز اعلام کردهاند.
پیکارجویان داعش در ماه ژوئن گذشته موصل دومین شهر بزرگ عراق را تقریبا بدون هیچ مقاومتی از جانب ارتش عراق تسخیر کردند و چند روز بعد از آن استان صلاحالدین و بخشهایی از جنوب شهر کرکوک را نیز به تصرف خود درآوردند. آنها اکنون کنترل اغلب شهرها و شهرکهای استان بیشتر سنّینشین الانبار را در اختیار دارند.
دعوت بالقوه سنّیها از ایران برای ارسال کمک به آنها بدون شک عامل تازهای وارد معادله قدرت در منطقه خواهد کرد چرا که سنّیها معمولا این گونه حمایتها را باید از قدرتی چون عربستان سعودی، رقیب سرسخت ایران در منطقه طلب کنند. در حالی که رژیم ایران نخستین حکومتی بود که به درخواست دولت عراق برای کمک به جلوگیری از ادامه حرکت داعش به سوی پایتخت آن کشور پاسخ مثبت داد و در واقع فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی با همراهی نیروهای عراقی و شبهنظامیان شیعه چند هفته پیش نقشی اساسی در بازپس گرفتن شهرهای مرزی جلاله و سعدیا در استان دیاله ایفا کردند. در همین نبردها بود که ایران از جت فانتوم اف ۴ برای بمباران مواضع داعش استفاده کرد.
جمهوری اسلامی هر چند از سوی آمریکا برای مشارکت در ائتلاف بینالمللی علیه داعش دعوت نشده با این همه رأسا در داخل عراق مشغول فعالیت نظامی و مستشاری است و برای جبران کمبود شدید سلاح و مهمات نیروهای عراقی و پیشمرگههای کرد سریعا اقدام کرد.
در دیدار ۹۰ دقیقهای مک کین با نمایندگان سنّیها که در خانه سلیم الجبوری رییس مجلس عراق در منطقه سبز بغداد برگزار شد، سناتور آمریکایی بیشتر گوش میداد و در پایان نیز هیچ قولی برای کمک به سنّیها برای مقابله با داعش و یا چگونگی پاسخ آمریکا به مطالبات آنها نداد. شیوخ سنّی عراق میگویند: میدانیم که مک کین نقشی در تصمیمگیری دولت آمریکا در تسلیح و تامین پول برای سنّیها ندارد اما انتظار داریم که او همتایان خود را در کنگره از مطالبات ما آگاه سازد.
سنّیها از این بابت خشمناکند که آمریکا و نیروهای ائتلافی در جنگ با داعش از سنّیها پشتیبانی نکردند و تنها زمانی برای مقابله با داعش دست به کار شدند که تروریستهای اسلامگرا به منطقه کردنشین عراق نزدیک شدند .