به گفته رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملى مجلس شورای اسلامی بسیاری از مهاجران کشورهای همسایه برای هربار ورود به کشور به افراد و برخی شبکه‌ها پول پرداخت می‌کنند یعنی حداقل ۵۰۰ دلار برای هر بار ورود پرداخت می‌کنند و بنابراین یک مافیا شکل گرفته است.
حشمت‌الله فلاحت پیشه امروز یکشنبه ۱۶ مهرماه به خبرگزاری ایلنا گفت: «مجلس و دولت حداقل در بودجه امسال که ۱۵ آذر به مجلس می‌آید، باید ردیف ویژه‌ای را برای تکمیل انسداد مرزها شکل بدهند تا این مشکلات حل شود. چون از همان کمپ‌های پناهندگان که دیدار می‌کردم، کسانی بودند که بعضا سابقه بیش از ۳ بار ورود به ایران و استرداد را داشتند و می‌گفتند حتی اگر مسترد شوند بار دیگر ۵۰۰ دلار را جمع می‌کنند تا به مافیا بدهند و وارد کشور شوند. اینها واقعیتی است که من معتقدم نیازمند یک عزم مشترک برای حل آن است.»
وی با اشاره به وجود معضل «انسداد مرزها» اشاره کرد و گفت: «ترکیه در طول ۳ سال بین مرز خود و ایران، دیوارهای ۳ متری با ۲ متر سیم‌خاردار کشیده و البته روی همین دیوار مسلسل خودکار قرار داده است. اما ۳۰ سال است که ردیفی تحت عنوان انسداد مرزها در بودجه ایران وجود دارد که هیچوقت منجر به انسداد مرز نشد.»
به گفته وی، نه بی‌کفایتی عمرانی و نه کمی نقدینگی و بودجه مانع این کار است بلکه «مافیا اولین کار پرکاری که کرد جلوگیری از شکل‌گیری انسداد مرزها بود. چون حتی اگر بپذیریم عمر پروژه‌های عمرانی در ایران در بدترین شرایط ۵ تا ۸ برابر زمان مقرر شده است، عمر پروژه انسداد مرزها به شاید ۱۷-۱۸ برابر زمان مقرر رسیده است.»
وی با تاکید بر اینکه از یک زمانی این موضوع تبدیل به تهدید شد و برخی از مسئولان ما را از خواب بیدار کرد توضیح داد: «دلیل آنهم این بود که شاید بخش اعظم نظامیان افغانستان که نتوانستند در مقابل طالبان مقاومت کنند، به ایران مهاجرت کردند. به عبارتی با توجه به اینکه عملا فقط دو کشور برای مهاجرت وجود داشت، یکی پاکستان و دیگری ایران، چون موج طالبان از مرزهای پاکستان وارد شد، عملا هیچ نظامی افغانستانی از مرز پاکستان وارد افغانستان نشد و اغلب نظامی‌ها وارد ایران شدند. پاکستان در مرزهای خودش شرایط جنگی اعلام کرده و با زور یک میلیون مهاجر افغانستانی را اخراج می‌کند. من معتقدم این مهاجران بطور طبیعی مقصد بعدی‌شان ایران خواهد بود.»
ورود بیش از یک و نیم میلیون مهاجر افغانستانی به ایران طی دو سال اخیر
فلاحت‌پیشه در حالی نسبت به ورود احتمالی مهاجران نظامی افغانستان به ایران در آینده هشدار داده است که وی در امردادماه سال جاری در گفتگو با وبسایت «فراز» گفته بود: «بیش از یک و نیم میلیون از کسانی که سابقه فعالیت نظامی در افغانستان داشته‌اند پس از روی کار آمدن مجدد طالبان به ایران آمده‌اند.»
وی با بیان اینکه مهاجران در ایران تبدیل به یک مافیا شده است افزود گفت: «ما الان با یک مافیای قاچاق انسان مواجه هستیم نه فقط با موضوعی تحت عنوان پناهندگی و خیلی از این مافیا سود می‌برند، من زمانی که موضوع را بررسی می‌کردم، به کمپ‌ها در نقاط صفر مرزی می‌رفتم، خیلی از مهاجران کشورهای همسایه که عمدتا از افغانستان و بعضا از پاکستان و جاهای دیگر هم بودند، برای چندمین‌بار بود که وارد می‌شدند، بازداشت می‌شدند و به افغانستان برگشت داده می‌شدند. می‌گفتند برای هربار به افراد و برخی شبکه‌ها پول پرداخت می‌کنند یعنی حداقل ۵۰۰ دلار برای هر بار ورود پرداخت می‌کردند، بنابراین یک مافیا شکل گرفته است.»
فلاحت‌پیشه با اشاره به سوء استفاده‌های سیاسی از این موضوع تاکید کرد: «مثلا برخی از افراد را می‌بینیم که با یک نگاه کاملا سیاسی انحرافی حتی این موضوع را مطرح می‌کنند که به این اتباع حق رأی بدهند که در انتخابات حضور پیدا کنند یا غیره. این نگاه، کاملا نگاه ضدمنافع ملی است. یعنی مشروعیت‌بخشی به تغییر بافت جمعیتی در کشور که باید اصل این موضوع جرم‌انگاری شود.»
وی تاکید کرد: «اگر یک نظام سیاسی توانایی لازم را نداشته که بتواند مردم را پای صندوق‌های رأی بیاورد، باید در جای دیگر مسئله را بررسی کرد نه آنکه شلوغی صندوق را با حق رأی دادن به اتباع خارجی شکل بدهند.»
وی به موضوع ساماندهی پناهندگان اشاره کرده و گفت: «ابتدا فراخوانی که وزارت کشور داد، حتی اگر تمدید شد به عنوان یک فراخوانی که همراه با هشدارهای اجرایی است اعلام شود. همه مهاجرانی که در ایران هستند، به صورت اظهارنامه‌ای حضور خودشان را اعلام کنند.»
او با پرداختن به موضوع مدیریت و ثبت‌نام پناهندگان قانونی و غیرقانونی ساکن در کشور افزود:«تمام کسانی که ثبت‌نام نمی‌کنند باید همه آنان را به عنوان حضور غیرقانونی قلمداد کرد که باید به کشور خودشان بازگردانده شوند.»
وی تاکید کرد: «برخی کسانی که به بی‌سامانی مهاجران در کشور نقد دارند را افراد سنگدل و افراد کینه‌توز معرفی می‌کنند. در صورتی که معتقدم چنین افرادی که این هشدارها را می‌دهند، دلسوز این کشور هستند، نمی‌شود یک‌دهم تا یک هشتم جمعیت ایران از اتباع خارجی باشد و کشور این را به عنوان یک آسیب امنیتی نشناسد. ایرانی‌ها در گذشته نشان داده‌اند که با یک دید انسانی سال‌ها منابع‌شان را صرف پناهندگان از اغلب کشورهای همسایه کردند؛ اما الان یک تهدید امنیتی و تغییر بافت جمعیتی دیده می‌شود که خطرناک است.»
از سوی دیگر سلیمی رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی روز گذشته در گفتگو با وبسایت خبرآنلاین با اعلام اینکه شمار مهاجران افغانستانی تا حدود هشت میلیون تخمین زده می‌شوند تاکید کرد: «نکته اساسی این است که ما با خطر بزرگتری روبرو هستیم که باید در این زمینه حساس باشیم.»
وی ادامه داد: «ما هر سال بین ۲۰ تا ۵۰ سرمایه‌گذار افغانستانی داشتیم اما در یک سال و نیم اخیر ۲۸۰ سرمایه‌گذار افغانستانی وارد ایران شده‌اند.»
به گفته سلیمی «این تقاضاها شامل تقاضاهایی برای سرمایه‌گذاری ۳۰۰ هزار دلار تا ۲۰ میلیون دلار را تشکیل می‌دهد. اغلب پیشنهادات رسیده به سرمایه‌گذاری در حوزه بسته‌بندی مواد غذایی در ایران مرتبط است. از حبوبات تا رب گوجه‌فرنگی. در حقیقت این کالاها در افغانستان خریدار دارد و در نتیجه سرمایه‌گذار افغانستانی می‌آید و در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کند و مواد غذایی ما را هم صادر می‌کند که این مسئله برای ما مهم است.»
وی اضافه کرد: «بخش پرتقاضای دیگر نیز به گروه ساختمانی و مصالح ساختمانی مرتبط است . پیش از این تقاضا برای حضور در صنعت سیمان و سرمایه‌گذاری در این بخش بالا بود اما با کند شدن عملیات عمرانی در افغانستان، حجم تقاضا در این بخش کاهش یافته است.»
سلیمی افزایش شمار مهاجران از ایران را «خطر بزرگی» دانست و تاکید کرد: «ما با کمبود آشکار نیروی کار روبرو هستیم و این مسئله واقعی است که مهاجران افغانستانی به نوعی جایگزین مهاجران ایرانی می‌شوند که از کشور می‌روند. بسیاری از صاحبان صنایع به ما می‌گویند ما بطور آشکار با کمبود نیروی کار روبرو هستیم و اگر مهاجران افغانستانی را به کار نگیریم، ولو غیرقانونی دچار مشکل می‌شویم.»
در همین ارتباط رئیس سازمان ملی مهاجرت روز گذشته در گفتگو با ایرنا از صدور کارت هویتی، بانکی و سیم‌کارت برای نزدیک به یک میلیون نفر از اتباع افغانستانی در سامانه مرتبط در این سازمان خبر داد.
عبدالله مبینی ابراز امیدواری کرد که در چند روز آینده واگذاری کارت‌های هویتی از طریق دفاتر کفالت آغاز شود. در این کارت هویتی یک کارت‌بانکی و یک سیم‌کارت وجود دارد.
وی از حضور نزدیک به ۱۲۰ هزار دانشجوی افغانستانی در کشور خبر داد که صدور کارت هوشمند هویتی همراه با کارت بانکی و سیم‌کارت برای آنها در دستور کار قرار دارد.
رئیس سازمان ملی مهاجرت با اعلام اینکه بیش از ۹۰ درصد از مهاجران کشور ما، افغانستانی هستند گفت: «مهاجران افغانستان به دلیل بحران‌هایی که در آن خطه رخ داده، هیچکدام دارای مدرک هویتی نیستند. شناسنامه، گذرنامه و کارت ملی یا به قول خودشان تذکره ندارند. در نتیجه این افراد بدون داشتن مدارک هویتی وارد کشور می‌شوند. ورود برخی از این افراد غیرقانونی است که پس از دستگیری از کشور طرد می‌شوند و دوباره با نام دیگر و از گذرگاه دیگر برای ورود اقدام می‌کنند. این کار هزینه گزافی را بر ما تحمیل می‌کند.»
رئیس سازمان ملی مهاجرت اضافه کرد: «بهترین کار این بود که اساس خود را بر «زیست‌سنجی» گذاشتیم. به این ترتیب که کاری نداریم اسم فرد چیست؟ برای ما مهم این است که آن فرد کیست و بر اساس اثر انگشت، چهره صورت و عنبیه چشم «چه کسی بودن» فرد را احراز می‌کنیم. به این ترتیب مشخصات فردی افراد معیار ما قرار می‌گیرد.»
به گفته مبینی هر فرد مهاجر دارای ۱۷ کد در کشور است. این ۱۷ کد به یک کد «یکتا» تبدیل شود که وزارت کشور آن را صادر می‌کند. بر مبنای این کد برای هر فرد یک کارت‌بانکی و سیم‌کارت داده می‌شود تا آن تبعه بتواند تراکنش‌های مالی و نیازهای ارتباطی که هر شهروند اولیه مهمانی به آن نیاز دارد را در دسترس داشته باشد.
رییس سازمان مهاجرت ایران در حالی نداشتن مدارک هویتی مهاجران افغانستانی را بزرگترین مشکل آنها عنوان کرده است که رئیس کانون سردفتران و دفتریاران ۱۰ مهرماه اعلام کرده بود که اتباع بیگانه اراضی و املاک کشور را به راحتی با سند عادی خرید و فروش می‌کنند، در حالی که سند رسمی دارای تشریفات قانونی ویژه است و به راحتی نمی‌شود به آن تعرض کرد.
در همین ارتباط وبسایت رکنا به نقل از محمدرضا جمشیدی دبیر کانون بانک‌ها و مؤسسات اعتباری خصوصی در مورد نحوه افتتاح حساب اتباع خارجی نوشته است: «هر فرد خارجی که بطور رسمی وارد کشور شده باشد، می‌تواند حساب پس‌انداز قرض‌الحسنه افتتاح کند.»
عباس جوهری معاون سیاسی و اجتماعی استانداری تهران نیز با اعلام اینکه موضوع «اتباع» چالش بزرگی است که تهدیدها و ظرفیت‌هایی به همراه دارد گفته است: «۲ و نیم میلیون نفر جمعیت اتباع در غرب استان قابل توجه است و هزینه‌هایی به ویژه در حوزه آموزش و پرورش به همراه دارد.»
بر اساس گزارش آژانس پناهندگان سازمان ملل در ایران، بیش از ۴ و نیم میلیون افغانستانی در ایران حضور دارند که این تعداد به تایید وزیر کشور نیز رسیده است. به گفته وی به صورت غیررسمی ۵ میلیون و به صورت رسمی ۴ و نیم میلیون مهاجر افغانستانی در کشور وجود دارند.
از سوی دیگر در حالی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از بایدهای تشکیل سازمان امور مهاجرت سخن گفتند که خودشان آبان‌ماه سال گذشته، کلیات طرح تأسیس سازمان ملی اقامت را که با لایحه تشکیل سازمان مهاجران اتباع خارجی ادغام شد به تصویب رساندند. بعدا اما در اسفندماه سال قبل درخواست گروهی از نمایندگان را برای رسیدگی به طرح تاسیس سازمان ملی اقامت براساس اصل ۸۵ قانون اساسی را با ۱۳۸ رای مخالف رد کردند.
