تناقض‌گویی‌های مقامات دولت بایدن در مورد دخالت جمهوری اسلامی در حمله مرگبار حماس علیه اسرائیل و همچنین حملات ایذایی با موشک و پهپادهای انتحاری به مواضع آمریکایی‌ها در منطقه پرسش‌های زیادی در مورد ضعف‌های آمریکا برای رویارویی یا اقدام مناسب در برخورد با رژیم ایران و عوامل و نیابتی‌های آن ایجاد کرده است.
سالم الکتابی دکترای حقوق عمومی و علوم سیاسی از دانشگاه کازابلانکا در یادداشتی که روزنامه «اورشلیم پست» ۳۱ اکتبر (نهم آبان‌ماه) منتشر کرد می‌نویسد «بی‌شک شکست آمریکا در حل و فصل وضعیت اوکراین، ایالات متحده را در برخورد با رژیم ایران در عرصه نظامی محتاط‌تر کرده است.»
در مقدمه این نوشتار آمده در اوج درگیری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به نظر می‌رسد پرسش میلیون دلاری این است: آیا آمریکا از مقابله مستقیم نظامی با رژیم ایران، به ویژه در مرحله کنونی، نگران است؟ قبل از پاسخ به این پرسش، باید به انگیزه‌های طرح آن بپردازیم.
مهم‌ترین آنها تناقض‌گویی شدید در اظهارات مقامات ایالات متحده است. به عنوان مثال، پنتاگون مدعی شد که آمریکا هیچ شواهد و مدارکی از دستور مستقیم جمهوری اسلامی به عوامل خود برای حمله به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه پیدا نکرده است.
سخنگوی پنتاگون پاتریک رایدر به خبرنگاران گفت: «ما ندیدیم ایران صریحاً به آنها دستور انجام این نوع حملات را داده است.»
وقتی از پاتریک رایدر خواسته شد توضیح بیشتری بدهد، گفت: «ما دستور مستقیمی ندیده‌ایم، مثلاً از سوی علی خامنه‌ای که گفته باشد: بروید و این کار را انجام دهید!»
در همین ارتباط پنتاگون اعلام کرد که نیروهای آمریکایی در عراق بین ۱۷ تا ۲۴ اکتبر ۱۰ بار مورد حمله قرار گرفتند و همزمان در سوریه نیز به نیروهای آمریکایی در همین مدت سه بار مورد حمله شد. در نتیجه ۲۰ سرباز آمریکایی در حملات پهپادی به پایگاه‌های آمریکایی در عراق و سوریه مجروح شدند.
به نظر می‌رسد پنتاگون منتظر شواهدی است که دستورات روشن و مستقیم خامنه‌ای را برای حمله به آمریکایی‌ها ثابت کنند. وزارت دفاع آمریکا اما همزمان اذعان می‌کند که بسیاری از حملات اخیر علیه آمریکایی‌ها با پشتیبانی جمهوری اسلامی صورت گرفته است.
جان کربی هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی کاخ سفید می‌گوید ایالات متحده معتقد است گروه‌های مرتبط با رژیم ایران در پشت حملات رو به افزایش علیه پایگاه‌های آمریکا در خاورمیانه قرار دارند. وی همچنین گفت: «حملات موشکی و پهپادی به تأسیسات آمریکا در عراق و سوریه اخیراً بیشتر شده است.» کربی تأیید کرد که «گروه‌های مورد حمایت ایران» در پشت این حملات هستند. پنتاگون همچنین عنوان می‌کند در تمام حملات به نیروهای آمریکایی رد پای رژیم ایران دیده می‌شود. اما همزمان می‌گوید «در حال حاضر هیچ مدرکی وجود ندارد!»
در ادامه این مقاله آمده «این قضیه ساده است، سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده منتظر شواهدی هستند که به دست نمی‌آورند، درواقع نمی‌خواهند به دست بیاورند و حتا اکنون هم به دنبال آن نیستند. به هر حال، وجود شواهد به معنای نیاز به پاسخ به منشاء تهدید تأیید شده برای حفظ اعتبار و جایگاه بین‌المللی ایالات متحده است. شکی نیست که شکست آمریکا در حل سرنوشت اوکراین، این کشور را در برخورد با ایران در عرصه نظامی محتاط‌تر می‌کند.»
سام الکتابی با اشاره به اظهارات دوگانه مقامات آمریکایی می‌نویسد «من به عنوان یک ناظر نمی‌دانم مقامات آمریکایی به دنبال چه مدرکی می‌گردند؟ صراحتاً، تعجب من در اینجا به معنای محکوم کردن کسی نیست، بلکه تلاش برای درک واقعیت است. تاریخ ایالات متحده مملو از جنگ و عملیات نظامی علیه اهداف خاص است، گاهی اوقات بدون انتظار برای شواهد تأییدشده، یا با اتکا بر شواهد و مدارک غیرمستند بوده است. بنابراین موضع آمریکا در این مورد گیج کننده و پرسش‌برانگیز می‌شود.»
با این حال، تجزیه و تحلیل وضعیت می‌تواند پاسخ‌های نسبتاً قانع کننده‌ای به این پرسش‌ها ارائه دهد. بدیهی است که آمریکا شکی ندارد که این گروه‌ها و شبه‌نظامیان مورد حمایت رژیم ایران هستند.
الکتابی با اشاره به اظهارات یکی از مقامات دفاعی آمریکا در مصاحبه با سی‌ان‌ان که گفته بود «آژیر خطر در همه جا به صدا در آمده است» می‌نویسد: «مقامات آمریکایی می‌گویند که در این مرحله به نظر می‌رسد ایران بجای هدایت صریح گروه‌ها، آنها را تشویق می‌کند. کربی به عنوان سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت که ارتباط بسیار مستقیمی بین این گروه‌ها و سپاه پاسداران وجود دارد.»
بازنشر هشدار وزیر خارجه آمریکا به جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش: جبهه دیگری را علیه اسرائیل باز نکنید! به شرکای اسرائیل حمله نکنید!
سه‌شنبه ۲۴ اکتبر ۲۰۲۳
حساب کاربری وزارت خارجه آمریکا به فارسی دوشنبه ۸ آبان سخنان آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده را که هفته گذشته در… pic.twitter.com/F3QhCu4wbE
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 30, 2023
یکی دیگر از مقامات آمریکایی گفت: «راه‌ها همه به ایران ختم می‌شود. [رژیم] ایران به شبه‌نظامیان و نیروهای نیابتی در سراسر منطقه کمک مالی، سلاح، تجهیز و آموزش می‌دهد.»
با وجود اینهمه اتهامات، به نظر می‌رسد که مقامات آمریکا منتظر شواهد بیشتری هستند. یکی دیگر از مقامات آمریکایی این موضوع را اینگونه توضیح داده که سنجش میزان تمایل این گروه‌ها به اقدام مستقل از جمهوری اسلامی ایران یک شکاف اطلاعاتی همیشگی است.
وضعیت قطبی قدرت‌ها و مبارزه علیه قدرت و نفوذ جهانی روسیه و چین نمی‌تواند یک شکست جدید آمریکا را تحمل کند. شکستی که اینبار می‌تواند دردناک باشد.
به همین دلیل، با وجود همه تلاش‌ها و تضمین‌های حمایت از اسرائیل از آغاز بحران کنونی، جو بایدن و اعضای دولت وی مواضعی را اتخاذ کرده‌اند که با سردرگمی، آشفتگی و تغییر دیدگاه‌ها مشخص شده است. نگرش آنها با محاسبات انتخاباتی و نگرانی شدید در مورد دخالت حزب‌الله در درگیری فعلی شکل گرفته است.
سام الکتابی معتقد است، جو بایدن پشت مواضع متزلزل خود در رابطه با برخورد شدید با رژیم ایران پنهان شده است. مسلماً تنها موردی که کاخ سفید را مجبور به درگیری مستقیم نظامی با جمهوری اسلامی ایران می‌کند، مداخله مستقیم در درگیری با اسرائیل است. این بسیار بعید است زیرا خود رژیم ایران نیز خواهان چنین جنگی نیست چرا که این جنگ می‌تواند بخش بزرگی از قابلیت‌های نظامی جمهوری اسلامی را از بین ببرد. در نتیجه، آنها به ضعیف کردن توانایی‌های دشمنان خود از طریق عوامل نیابتی قانع‌اند.
به این ترتیب، طرفین ایرانی و آمریکایی درگیر یک بازی هستند که قوانین و خطوط قرمز آن را به خوبی می‌دانند. اما این مانع از احتمال اشتباهات استراتژیک یا محاسبات غلط که هر دو طرف را به انجام کاری که از آن می‌ترسند، نمی‌برد، نمی‌شود.
