بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سالانه ۵۵ هزار نفر از شهروندان ایران بر اثر ابتلا به انواع سرطانها با مرگ زودرس از جهان میروند.
خبرگزاری ایرنا روز گذشته ۲۷ آبان با اعلام این مطلب نوشت: «بیش از ۵۵ هزار مرگ سالانه ناشی از سرطانها نخستین عامل مرگ زودرس در کشور است بطوری که ۳۴ هزار مرگ از مجموع ۱۲۲ هزار مرگ سالانه زودرس (زیر ۷۰ سال) و ۱۱ هزار مرگ از مجموع ۸۵ هزارمرگ خیلی زودرس (زیر۵۰ سال) به دلیل ابتلا به انواع سرطانها رخ میدهد.»
بر اساس آخرین دادههای ملی ثبت سرطان مبتنی بر کل جمعیت کشور، پیشبینی شده است که تعداد موارد جدید ابتلا به سرطان در ایران به ۱۶۰ هزار مورد در سال ۱۴۰۴ افزایش یابد که این میزان، افزایش ۴۳ درصدی را نشان میدهد.
حدود ۲۹ درصد افزایش سرطانها در ایران طی سال ۱۴۰۴ مربوط به تغییرات در ساختار جمعیتی ایران (رشد جمعیت و پیری جمعیت) و ۱۴ درصد نیز با سایر عوامل از جمله «توسعه و تشدید عوامل خطر بروز سرطانها» مرتبط خواهد بود.
بیشترین افزایش پیشبینی شده در موارد جدید ابتلا به سرطان در ایران طی سال ۱۴۰۴ نسبت به سال ۹۵، سرطانهای تیروئید (۱۱۴ درصد)، پروستات (۶۷ درصد)، پستان (۶۳ درصد)، روده بزرگ (۵۴ درصد)، تخمدان (۵۱درصد)، ریه (۴۹ درصد)، لنفوم غیرهوچکین ( ۴۵ درصد)، مغز و سیستم عصبی ( ۴۰ درصد)، معده (۳۰ درصد)، مثانه ( ۲۶ درصد) و سرطان خون (۲۴ درصد) هستند.
به گفته رضا ملکزاده استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، ۱۰سرطان نخست شایع در ایران شامل سینه، پروستات، روده بزرگ، معده، ریه، مثانه، تیروئید، رحم، مغز و سیستم عصبی است و شایعترین آنها در زنان ایران شامل سینه، روده بزرگ، تیروئید، معده، رحم، لوکمی، تخمدان، مغز و سیستم عصبی، ریه و مری است.
وی افزود: «اکنون میزان بروز سالانه سرطان در ایران (۱۶۹ در ۱۰۰ هزار نفر) کمتر از میانگین میزان بروز سالانه سرطان در دنیا (۲۰۱ در ۱۰۰ هزار نفر) است. بر اساس این آمار، همچنین میزان بروز سرطان در مردان و زنان ایرانی (۱۸۰ در ۱۰۰ هزار و ۱۶۰ در ۱۰۰ هزار) نسبت به میانگین جهانی (۲۲۲ در ۱۰۰ هزار و ۱۸۶ در ۱۰۰ هزار) کمتر است. »
وی با بیان اینکه نزدیک به ۲۵۰ هزار ایرانی اکنون با سرطان زندگی میکنند، افزود: «نزدیک به نیمی از سرطانها قابل معالجه و نیمی دیگر قابل پیشگیری هستند.»
این استاد دانشگاه سبک زندگی ناسالم شامل پرخوری، بیتحرکی و چاقی و اضافه وزن، عدم مصرف سبزیجات تازه و میوه طی پنج وعده در روز، مصرف سیگار، دخانیات، تریاک، الکل، قند و شیرینیها، غذاهای پرچرب، نمک زیاد، نوشیدنیهای داغ، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان را از عوامل اصلی بروز سرطان دانست.
در همین زمینه محمداسماعیل اکبری سرطانشناس گفته است: «بر اساس بررسیهای انجام شده طی ۳۰ سال گذشته بالاترین سرطان در کشور در زنان سرطان سینه بوده است؛ این سرطان با شیوع ۱۲ درصد بالاترین میزان شیوع سرطان را دارد که ۲۶ درصد سرطان زنان را تشکیل میدهد.»
وی با بیان اینکه سرطان پستان ششمین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان است، اضافه کرد که «در ایران دومین علت مرگ، ناشی از سرطان در زنان است. اکنون مدیریت درمان بیماری سرطان در کشور مطلوب و نزدیک به استاندارد جهانی است و کمتر از ۳۰ درصد از بیماران مبتلا در هر سال فوت میکنند.»
بررسیهای یک پژوهش مطالعاتی که خبرگزاری «ایسنا» در مهرماه سال گذشته منتشر کرد، نشان میداد جمعیت زنان مبتلا به سرطان پستان در ایران در طول پانزده سال گذشته روند افزایشی داشته است.
نتایج دیگر تحقیقات در دانشگاههای علوم پزشکی گلستان و تهران و مرکز ثبت سرطان و تحقیقات سرطان در بهار ۱۴۰۰ شامل این پیشبینی بوده که تعداد مبتلایان به سرطان از ۱۱۲ هزار مورد ثبتشده در سال ۲۰۱۶ به ۱۶۰ هزار مورد جدید در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد. این به معنای افزایش ۴۲/۶ درصدی است که نزدیک به ۲۹ درصد آن به تغییر ساختار جمعیت مرتبط است.
ابتلا به سرطان در ایران در حالی افزایش مییابد که پوریا عادلی دبیر کمیسیون دارو و تجهیزات پزشکی سازمان نظام پزشکی ایران پیشتر از سفر مبتلایان به کشورهای همسایه به ویژه ترکیه برای درمان سرطان خبر داده بود که ناشی از هزینههای سرسامآور درمان سرطان در ایران است.
مشکلات بیماران مبتلا به سرطان با داروهای شیمیدرمانی ۱۰۰ میلیون تومانی؛ وضع بدتر هم خواهد شد!
در ۷ شهریورماه روزنامه «فرهیختگان» با انتشار گزارشی به بررسی وضعیت توزیع داروهای سرطان پرداخت و به نقل از پدر یک کودک دوساله مبتلا به سرطان نوشت: «دکتر میگوید داروی خارجی استفاده کنید اما گیر آوردنش مشکل است. داروی وین کرستن تزریق میکند. این دارو وقتی در بازار گیر بیاید بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان است و وقتی هم گیر نمیآید تا سه میلیون هم میرسد.»
مادر یک دختر چهارساله مبتلا به سرطان خون نیز گلایه کرده بود: «از آنجا که پس از سالها خدا همین یک بچه را به ما داده بود، دیگر هزینهها برایمان فرقی نداشت که قرار است بعد چه اتفاقی بیفتد. یکی از داروهایش در همان اوایل شروع درمانش ۳۸ میلیون و ۵۰۰ هزارتومان بود که لازم بود در ۶ ماه اول تزریق شود. حالا وین کرستن ماهی یک ویال تزریق میکند که احتمالا به خاطر افزایش وزن دوز دارو بالا میرود. هیچ جا داروی متوتروکسات وجود ندارد؛ هیچ جا! فقط نوع هندی و ترکی در بازار موجود است. آمپول این دارو تا ۶ میلیون تومان است. این دارو را توانستیم از داروخانه ۱۳ آبان با قیمت ۲۰۰ هزار تومان جور کنیم.»
مادر یک دختر ۱۲ ساله مبتلا به سرطان مغز استخوان نیز گفته بود: «در این دو سالی که تحتدرمان است، حتی فرصت نکردم برای بیماری دخترم گریه یا ناراحتی کنم؛ تا دکتر گفت دخترت مبتلا به سرطان است، همه مدت در حال دوندگی برای پیدا کردن دارو بودیم؛ دارویی تجویز شد که ماهی ۴۰ تا ۵۰ میلیون پولش میشد.»
دکتر کاوه جاسب پزشک فوق تخصص خون و سرطان کودکان در همین ارتباط گفته است: «یکی از شایعترین داروهایی که در شیمیدرمانی استفاده میکنیم، وین کرستن است. میگویند تولید انگلیسی این دارو فلانجا موجود است اما تا نوع ترکی و هندی دارو تمام نمیشود، موجودش نمیکنند. چه مافیا و جریانی وجود دارد که وین کرستنهای هندی و ترکی تمام شود تا وین کرستن و متوتروکسات انگلیسی موجود شود؟ این باید مدیریت شود. اینجا جایی نیست که بخواهیم به مسائل اقتصادی و بیزنس فکر کنیم. باید ورود و خروج داروها را کنترل کنند و کاری به هیچ سرمایهگذار و شرکت دارویی در این رابطه نداشته باشند که چقدر رانت میدهد. این مسئله ساده قابل حل است.»
به گفته این پزشک، سازمان غذا و دارو به راحتی میتواند این مسئله را مدیریت کند: «من برای بیمارم در اوج بیماری دارو میخواهم اما در داروخانههای دولتی به بیمار میگویند نیست. در حالی که این دارو در بازار سیاه یا بازار آزاد تهران به راحتی گیر میآید. این چه مدیریتی است که دارو در سیستم دولتی نیست ولی در بازار آزاد موجود است؟ اسم افرادی که در بازار آزاد دارو فعالیت میکنند را هم بیماران دارند و به راحتی میتوان فهمید که چه کسانی هستند و چه داروهایی دارند. تنها معاونت غذا و دارو میتواند این داستان را حل کند. یعنی کسی باشد که مافیا و شرکتهای دارویی برای اجازه آوردن و بردن دارو به آن فشار بیاورند.»
وبسایت «خبرآنلاین» در اردیبهشت ۱۴۰۲ با اشاره به بحران داروهای شیمیدرمانی به عنوان مشکل بزرگ خانوادههای بیماران مبتلا به سرطان و بیماریهای خاص نوشته بود: «بجز وین بلاستین آلمانی و مجارستانی، قیمت سایر داروهای شیمی درمانی در بازار آزاد و آنچه در دست دلال است نیز بسیار زیاد و حتی باورنکردنی است؛ به عنوان مثال قیمت غیردولتی هر آمپول «کیترودا/ Keytrud» بین ۵۰ تا ۹۰ میلیون تومان است. آمپول «انکاسپار/ oncaspar» با قیمتی بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون به فروش میرسد.»
با اینهمه وزیر بهداشت در تیرماه گذشته ادعا کرده بود که «بر اساس توافقی انجام شده هیچ تغییری در وضعیت قیمت داروهای سرطانی که از خارج وارد میشد به لحاظ ارز ترجیحی اتفاق نمیافتد و قیمتها تغییری نمیکند.»