آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا در بیانیهای مشترک که پنجشنبه ۲۸ دسامبر (هفتم دیماه) صادر شد افزایش سرعت و میزان تولید اورانیوم غنیشده با غلظت ۶۰ درصد توسط جمهوری اسلامی را محکوم کردند.
در این بیانیه با اشاره به گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، افزایش سه برابری میزان تولید ماهانه اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در سایتهای اتمی نطنز و فردو به منزله «عقبگرد» رژیم ایران از تعهدات خود در برجام توصیف شده است.
این کشورها با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای تولید اورانیوم ۶۰ درصدی ندارد» خواستار توقف فوری این اقدامات و تشنجزدایی در برنامههای هستهای ایران شدند.
آنچه در این بیانیه نسبت به گذشته جدید به نظر میرسد، هشدار چهار کشور در مورد «پیامدهای خطرناک» ناشی از غنیسازی است.
در بخش دیگری از این بیانیه تاکید شده که تأخیر ایران در اطلاعرسانی درباره آبشارهای سانتریفیوژ در دیماه سال گذشته، به ایجاد شبهههای جدّی درباره تمایل آن به شفافیت کامل در همکاری با آژانس منجر شده است.
آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا تصمیمات اخیر رژیم ایران را نیز نشانه عدم حسن نیت آن برای تشنجزدایی دانستهاند و آن را عملکردی «بیملاحظه» در شرایط متشنج منطقهای توصیف کردهاند.
این چهار کشور از ایران خواستهاند با ادامه فعالیت بازرسان تعلیقشده آژانس موافقت کند و تأکید کردند که همچنان بر تعهد خود به «راهکار دیپلماتیک» برای جلوگیری از ساخت سلاح هستهای توسط ایران پایبند هستند.
سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان اواخر آذرماه نیز شبیه همین بیانیه را در مورد تهدیدات موشکی و اتمی جمهوری اسلامی صادر کرده بودند. در آن بیانیه نیز مثل بیانیههایی که در تمام سالهای گذشته منتشر شده اعلام شده بود «ما بار دیگر بر عزم خود جهت یافتن راهکار دیپلماتیک برای حل بحران هستهای ایران تأکید میکنیم.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان همچنان امیدوار به مهار تهدیدات اتمی و موشکی جمهوری اسلامی با «راهکار دیپلماتیک»
-سه قدرت اروپایی پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل با ابراز نگرانی نسبت به «وضعیت اسفناک اجرای تعهدات برجامی ایران» از مقامات تهران خواستند روند افزایش تنشهای هستهای را… pic.twitter.com/7zcuSrVcvL
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 19, 2023
ابرام پیلی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در واکنش به بیانیه مشترک سه قدرت اروپایی و آمریکا نوشت: «ما به فرانسه، آلمان و بریتانیا میپیوندیم تا میزان افزایش تولید اورانیوم ۶۰ درصدی ایران را محکوم کنیم. ما از ایران میخواهیم فوراً مسیر خود را تغییر دهد و بطور کامل با آژانس همکاری کند.»
اینهمه در حالیست که بسیاری از تحلیلگران دولتهای غربی را متهم به مماشات با جمهوری اسلامی میکنند. در همین ارتباط ریچارد گلدبرگ عضو «بنیاد دفاع از دموکراسیها» (FDD) در حساب کاربری خود در «ایکس» در پاسخ به توئیت ابرام پیلی نوشت: «نکته قابل توجه اینست که این سیاست چراغ سبز غنیسازی است:
– عدم بازگشت تحریمهای سازمان ملل
– قطعنامههای هیأت مدیره آژانس بینالمللی انرژی اتمی یا ارجاع به شورای امنیت وجود ندارد
– معافیت ۱۰میلیارد دلاری تمدید شد
– عدم اجرای تحریمهای نفتی- اینها حرفهای توخالیست و تهران این را میداند.»
Notably the policy is to green light the enrichment:
– No snapback of UN sanctions
– No IAEA board resolutions or referrals to Security Council
– $۱۰ billion waiver renewed
– No oil sanctions enforcement
These are empty words and Tehran knows it. https://t.co/UAiWv8xJgf
— Richard Goldberg (@rich_goldberg) December 28, 2023
منتقدان دولت بایدن او را متهم میکنند که هیچ برنامهای برای مقابله با تهدیدات چند بُعدی جمهوری اسلامی ندارد.
مارک والاس سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل و مدیرعامل گروه «اتحاد علیه ایران هستهای» اخیراً در مصاحبه با روزنامه «سان» گفته بود «رژیم تروریست ایران بسیار فراتر از خاورمیانه در حال نابود کردن است و این بزرگترین تهدید برای نظم جهانی است.»
پروفسور تاراس کوزیو از دانشگاه ملی کییف در همین گزارش «سان» گفته بود «آنچه ما داریم یک محور شرارت ضد غربی با روسیه، ایران و کره شمالی است که جمهوری خلق چین در پسزمینه آن قرار دارد… حمله خونین حماس به اسرائیل تأیید میکند این محور چقدر گسترده است… محوری که در غرب در دو جبهه اسرائیل و اوکراین با ما میجنگد. رژیمهای خودکامه میخواهند اسرائیل و اوکراین را از نقشه جهان محو کنند.»