کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت در نامه‌ای به رئیس صداوسیمای حکومت، ضمن محکوم ساختن اقدامات صداوسیمای دولتی، نظیر تحقیر، توهین، استهزاء و ترویج ادبیات تحقیرآمیز و نیز القای معلولیت به عنوان عقوبت گناهان، خواست از تخریب گروه‌های دارای معلولیت دست بردارند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا در بخش‌هایی از این نامه آمده است: «در حالی که قرار بود به استناد ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان از سوی صداوسیما پنج ساعت از برنامه‌ها در هفته به صورت رایگان در زمان‌های مناسب به برنامه‌های سازمان بهزیستی و تشکل‌های مردم‌نهاد حامی افراد دارای معلولیت به منظور آشنایی مردم با حقوق، توانمندی‌ها و مشکلات این افراد اختصاص یابد؛ آن رسانه ملی نه تنها یار شاطر نشد، بلکه بار خاطر گشت.»
در ادامه این نامه آمده: «پخش یک به ظاهر تئاتر در برنامه بگو و بخند، با به سخره گرفتن افراد دارای معلولیت و حتی متکدی نشان دادن آنها نشان می‌دهد که رسانه‌ای که قرار است فرهنگ‌سازی کند در چه ورطه‌ای از بی‌فرهنگی فرو رفته است. این برنامه نشان داد که داوران برنامه نیز که هر یک سال‌هاست ادعای طنازی دارند هنوز مرز بین طنز و هزل را نشناخته‌اند و آن چه برایشان مهم است، عایدی مالی برنامه است نه محتوای آن.»
در پایانِ این نامه آمده است: «کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت، ضمن محکوم ساختن اقدامات صداوسیمای ملی، تحقیر، توهین، استهزاء و ترویج ادبیات تحقیرآمیز و نیز القای معلولیت به عنوان عقوبت گناهان، مصرانه از مسئولان و ناظران امر می‌خواهد تا با عمل به آیات و احادیث، قانون اساسی و مقررات حقوق بشری در ارتباط با نهی از تمسخر، تحقیر و توهین انسان‌ها و گروه‌های گوناگون، از تخریب گروه‌های دارای معلولیت دست برداشته و درصدد ترویج رویکردهای نوین به معلولیت که همانا مدل حقوق بشری توام با حفظ و پاس‌داشت کرامت انسانی است، برآیند.»
در تیرماه سال گذشته نیز پس از اینکه در مجموعه نمایش خانگی «جوکر» دو تن از شرکت‌کنندگان برای خنداندن رقبا حالت افراد معلول را به خود گرفتند، کمپین معلولان به انتقاد از این برنامه پرداخت.
با اینهمه مسئله ترحم و تمسخر معلولان در صداوسیمای جمهوری اسلامی تنها بخش کوچکی از صدها مشکل معلولان در کشور است که بارها به اشکال مختلف تکرار شده است.
چندی پیش بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان با انتشار ویدیویی از افشای فاجعه‌ای دیگر در مراکز تحت پوشش و نظارت سازمان بهزیستی پرده برداشت.
در پی افشای موارد تعرض، تجاوز، ضرب و جرح و اخذ شهریه‌های نامتعارف در «مرکز نگهداری بیماران اعصاب و روان مردان مهرآفرین کرج»، بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان با انتشار ویدیویی از رسانه‌ها درخواست کرد برای پاسخگو کردن سازمان بهزیستی به این موضوع بپردازند.
افشای فاجعه‌ای دیگر در مراکز تحت پوشش و نظارت سازمان بهزیستی
در پی افشای موارد تعرض، تجاوز، ضرب و جرح و اخذ شهریه‌های نامتعارف در «مرکز نگهداری بیماران اعصاب و روان مردان مهرآفرین کرج»، بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان با انتشار ویدیویی از رسانه‌ها درخواست کرد برای پاسخگو کردن… pic.twitter.com/hVnA1ebwfD
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 6, 2024
وی در دوم اسفندماه نیز در گفتگو با خبرگزاری ایلنا از تدوین نشدن اساسنامه صندوق فرصتهای شغلی معلولان انتقاد کرده و گفته بود:«در نامه‌ای از شورای نگهبان خواسته‌ایم که هرچه زودتر اساسنامه صندوق فرصتهای شغلی معلولان را بررسی کند تا زمینه برای ایجاد آن فراهم شود.»
در این نامه با اشاره به ماده ۱۰ قانون حمایت از حقوق معلولان آمده است: «قانون حمایت از حقوق معلولان در بیستم اسفند ماه سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و پس از تأیید شورای نگهبان، در فروردین ماه سال ۱۳۹۷ به قانون تبدیل شد. یکی از مفاد مهم این قانون، ماده ۱۰ آن است که قانون‌گذار با هدف حمایت از اشتغال افراد دارای معلولیت ایجاد و راه‌اندازی صندوق فرصتهای شغلی را مصوب نموده است. اما متأسفانه با گذشت ۶ سال از تصویب قانون مذکور، اساسنامه صندوق فرصتهای شغلی هنوز به طور نهایی تصویب و ابلاغ نشده است. این در حالی است که افراد دارای معلولیت با مشکلات متعدد معیشتی و اشتغال مواجه هستند و راه‌اندازی و بهره‌برداری از این صندوق می‌تواند تا حد زیادی در رفع این مشکلات مؤثر باشد.»
به گفته مروتی، بهزیستی در این زمینه اشتباه رایجی داشته و اساسنامه صندوق را به صورتِ خصوصی تدوین کرده بود که این کار ایراداتِ قانونی داشت. بنابراین مجددا اساسنامه را به صورتِ دولتی تدوین کرد و در حال حاضر این اساسنامه در شورای نگهبان در نوبتِ بررسی است.
در بخش دیگری از این نامه در مورد ضرورتِ تسریع در بررسی و تائید اساسنامه صندوق فرصتهای شغلی افراد دارای معلولیت آمده است: «طبق آمارهای رسمی، بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در کشور دارای معلولیت هستند که از این تعداد، حدود ۱ میلیون نفر در سن اشتغال قرار دارند. با این وجود، نرخ بیکاری در میان افراد دارای معلولیت بسیار بالاتر از نرخ بیکاری در جامعه عادی است.»
تخصیص اعتبار برای قانون حمایت از معلولان در بودجه از همان ابتدا با مانع‌تراشی‌هایی همراه بود؛ سال ۹۷، یعنی سالِ اولِ الزام برای دیدنِ ردیفِ اعتباری در بودجه، اعتبارِ مورد نظر با اعتراض و تجمعِ معلولان مقابل سازمانِ برنامه و بودجه به دست آمد، اعتباری که البته بسیار کمتر از آنچه که باید باشد تعیین شد.
به گفته مدیر کمپین افراد دارای معلولیت بودجه مورد نیاز برای سال ۹۷ چیزی حدود ۱۱ – ۱۲هزار میلیارد تومان بود اما با تخصیص هزار و صد میلیارد تومان تنها ۱۰ درصد از آن در بودجه دیده شد.
وزیر کار جمهوری اسلامی در روز جهانی افراد دارای معلولیت: به امید ایران بدون معلول!
۳ دسامبر از سال ۱۹۹۲ از سوی سازمان ملل به عنوان روز جهانی افراد داری معلولیت یا کم‌توانان اعلام شده تا توجه جوامع و دولت‌ها بیش از پیش به وضعیت این شهروندان و نیازهای آنها جلب کرد.
در جمهوری… pic.twitter.com/oNGPHdltic
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 4, 2023
این اتفاق، سال‌های بعد هم تکرار شد و اعتباری که قرار بود برای اجرایِ مفاد قانونِ حمایت از معلولان تخصیص داده شود، بسیار کمتر از چیزی بود که بتواند چنین هدفی را پیگیری کند، اما به هر حال این ردیف از سال ۹۷ در بودجه وجود داشته و برای آن اعتبار تخصیص داده شده تا اینکه سال گذشته این ردیف، به طور کلی حذف شد.
ازسوی دیگر در ماه‌های گذشته افراد دارای معلولیت، در اعتراض به جابجایی و واگذاری سامانه حمل و نقل جانبازان و معلولین به بخش خصوصی و اعتراض به‌عدم تعیینِ بودجه مشخص برای اجرای قانون معلولان چند تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند.
در همین ارتباط روزنامه «هم‌میهن» در دی‌ماه ضمن گفتگو با چند فرد دارای معلولیت مسائل و مشکلات آنها را برای ادامه تحصیل منعکس کرد. گزارشی که نشان می‌داد نه تنها در آموزش عالی ایران امکانات مناسب برای حضور معلولان در کلاس درس و حتی ورود آنها به ساختمان دانشگاه‌ها وجود ندارد بلکه عدم آگاهی در میان کادر دانشگاه سبب تحقیر آنها نیز می‌شود.
ترک تحصیل دانشجویان دارای معلولیت؛ هم تحقیر و هم نداشتن امکانات مناسب
بر اساس ماده ۹ قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، سازمان بهزیستی کشور موظف به فراهم کردن شرایط تحصیل آموزش عالی رایگان برای افراد دارای معلولیت است.
بهروز مروتی مدیر کمپین حمایت از معلولان هم با انتقاد از وضعیت آموزشی افراد دارای معلولیت، به «هم‌میهن» می‌گوید: «بطور کلی در حوزه آموزش و پرورش با مشکلات بسیاری مواجهیم. جهان به این سمت حرکت می‌کند که با بسترسازی مناسب، افراد دارای معلولیت در مدارس عادی تحصیل کنند. اما مسئولان ما به این موضوع توجه نمی‌کنند. ما شاهد تبعیض نسبت به معلولان هستیم و این گروه از محصلان از تحصیل در مدارس عادی، جا می‌مانند. همین موضوع در دوران دانشگاه نیز به‌شکلی دیگر نمود می‌یابد.»
