به گفته رئیس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور، آمار مصدومان حوادث محیط‌های کار در سال ۱۴۰۲ نسب به سال پیش از آن افزایش داشته است بطوری که بیش از ۲۷ هزار نفر هنگام کار مصدوم شده‌اند. در این سال، ۲۱۱۵ تن در حوادث محیط‌های کاری جان خود را از دست دادند که از این تعداد ۹۸۳ کارگر قربانی سقوط از بلندی شدند.
رئیس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور درباره آمار کشته‌شدگان ناشی از حوادث محیط‌های کار در سال ۱۴۰۲ به خبرگزاری «ایلنا» گفت: «در مجموع در سال ۱۴۰۲ در حوادث ناشی از کار، ۲۱۱۵ نفر جان خود را از دست داده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که آمار تلفات یک هزار و ۹۰۰ نفر بود، ۱۱/۳ درصد افزایش داشته است.»
علی ضیایی افزود: «از کل تلفات حوادث محیط کار در سال گذشته ۲۰۹۴ نفر مرد و ۲۱ نفر زن بوده‌اند، این در حالی است که تعداد مردان فوت شده در حوادث محیط‌های کاری در سال ۱۴۰۱ یکهزار و ۸۷۰ نفر مرد و تعداد ۳۰ نفر زن بوده است.»
به گفته وی، در این مدت استان‌های تهران با ۴۱۴ نفر، اصفهان با ۱۷۲ نفر، «خراسان رضوی» با ۱۴۷ نفر و مازندران با ۱۳۸ فوتی بیشترین آمار و استان‌های کهگیلویه و بویراحمد با سه نفر، ایلام با ۹ نفر و زنجان با ۱۰ فوتی کمترین آمار تلفات حوادث محیط‌های کار را داشته‌اند.
از سوی دیگر خبرگزاری ایلنا ۳ اردیبهشت به نقل از مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران آمار مصدومان و متوفیان ناشی از حوادث کار در سال ۱۴۰۲ را اعلام کرده و نوشته بود: «بر اساس آمارهای به‌دست آمده در سال گذشته ۴۱۴ نفر بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست داده‌اند که با توجه به اینکه این آمار در سال۱۴۰۱، ۴۰۰ نفر بوده است، آمار متوفیان ناشی از حوادث کار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال۱۴۰۱، ۳/۵ رشد داشته است.»
به گفته مهدی فروزش از این تعداد کارگر قربانی حوادث کار در استان تهران سه زن و ۴۱۱ مرد بوده‌اند.
وی درباره آمار مصدومان ناشی از حوادث کار استان تهران در سال ۱۴۰۲ گفت: «در سال گذشته در مجموع ۳۰۳۸ نفر در استان تهران دچار حوادث ناشی از کار شده‌اند که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۳/۲۲ درصدی داشته است.»
فروزش ادامه داد: «بر اساس آمارهای به‌دست آمده در سال گذشته ۲۳۹ زن و ۲ هزار و ۷۹۹ مرد در حوادث ناشی از حوادث کار دچار مصدومیت شده‌اند، این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۲۹۴۳ نفر در حوادث ناشی از کار دچار حادثه شده‌اند که از این تعداد ۲۱۱ نفر زن و ۲۷۳۲ نفر مرد بوده‌اند.»
فوت ۳۴۰ کارگر در حوادث ساختمانی سال ۱۴۰۲
اعلام این آمار در حالیست که روز ۱۲ اردیبهشت خبرگزاری «تسنیم» به نقل از معاون امور کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به کاهش ۹ و نیم درصدی حوادث ناشی از کار در کشور و فوت ۳۴۰ کارگر در حوادث ساختمانی سال ۱۴۰۲ مدعی شد: «این آمار هرچند نسبت به مدت مشابه سال قبل آن، ۲۲ نفر کاهش داشته است اما نیاز است که تشکل‌های کارگری و کارفرمایی برای بیمه، ایمنی و آموزش کارگران اهتمام ویژه‌‌تری داشته باشند.»
به گفته علی‌حسین رعیتی فرد، حوادث ناشی از کار در سال ۱۴۰۲، بیش از ۹/۵ درصد کاهش نشان می‌دهد که بطور میانگین در دو سال گذشته حدود ۷/۵ درصد کاهش یافته است!
در همین ارتباط دی ماه سال گذشته رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی پرحادثه‌ترین و زیان‌آورترین شغل را متعلق به کارگران ساختمانی دانسته و به خبرگزاری ایلنا درباره دلایل آن گفته بود: «مشکلاتی مثل دیسک شدید و آرتروز و فشار بر اندام و استخوان‌ها که خارج از وصف است و عملا کارگر ساختمانی را در سن ۵۰ سالگی زمینگیر می‌کند.»
در این میان، ۵۰۰هزار کارگر ساختمانی بلاتکلیف‌اند و هیچ کارگر جدیدی بیمه نمی‌شود. به گفته رییس انجمن صنفی کارگران ساختمانی کارگران ساختمانی تنها ۶ درصد شاغلین کشور را تشکیل می دهند، اما حدود ۵۰درصد حوادث کار متعلق به همین کارگران است.
اکبر شوکت در دی ۱۴۰۲ با اشاره به این توضیحات در طول ۳ سال پیش از آن توضیح داده بود: «بیمه حدود ۳۰۰هزار کارگر ساختمانی قطع شده و در حال حاضر حدود ۵۰۰هزار کارگر در صف انتظار بیمه هستند.»
به گفته وی، اخیراً شاهکار جدیدی از سوی برخی طرفداران بسازبفروش‌ها ارائه شده تا منابع قانون موجود برای بیمه کارگران هم با پیشنهادی تحت عنوان «استفساریه» نصف شود.
رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی تاکید کرده بود: «کارگران ساختمان مثل سه سال گذشته همچنان در بلاتکلیفی بسر می‌برند و استرس و اضطراب قطع شدن بیمه سه سال است همراهشان است.»
به گفته شوکت «متاسفانه زور بسازبفروش‌ها در صنف ما آنقدر زیاد است که به راحتی حق و حقوق کارگر ساختمانی را که جزو مشاغل سخت و زیان‌آور است نادیده می‌گیرند. باوجود آنکه تنها ۶درصد شاغلین کشور را تشکیل می‌دهیم ولی ۵۰ درصد حوادث ناشی از کار متعلق به کارگران بخش ساختمان است.»
روزنامه «کار و کارگر» چاپ تهران نیز در شماره روز یکشنبه ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ با بیان اینکه ۷۶درصد از قربانیان حوادث کار در سال ۱۴۰۱ بیمه تامین اجتماعی نداشتند نوشت: «سازمان تامین اجتماعی اعلام کرده که در سال گذشته ۴۵۵ مورد از حوادث شغلی، منجر به فوت کارگر شده است. این در حالیست که طبق آمار پزشکی قانونی، تعداد ۱۹۰۰ کارگر نیز در سال ۱۴۰۱، جان خود را بر اثر حوادث شغلی از دست داده‌اند. این آمار بدین معناست که ۷۶درصد از کارگرانی که در حوادث شغلی، جان خود را از دست داده‌اند، از داشتن بیمه تامین اجتماعی محروم بوده‌اند.»
در ادامه این گزارش با اشاره به تفاوت بسیار زیاد آمار سازمان تامین اجتماعی از حوادث کار با آمار سازمان پزشکی قانونی آمده بود: «تعداد مصدومین ناشی از حوادث کار در آمار پزشکی قانونی ۶/۷ برابر و تعداد متوفیان ناشی از حوادث کار ۴/۱۸ برابر آمار سازمان تامین اجتماعی است که نشان می‌دهد بخش اعظمی از حوادث کار برای کارگرانی اتفاق افتاده است که از بیمه تامین اجتماعی محروم بوده‌اند.»
از سوی دیگر، مزد ناکافی نیز از دلایل اصلی تشدیدکننده حوادث شغلی است! خبرگزاری ایلنا در ۱۵ اردیبهشت به نقل از یک متخصص ایمنی کار نوشت: «نیروی کار باید با دلخوش کار کند تا بتواند با حفظ انگیزه تمامی دقت خود را در درست اجرا شدن فرآیندهای کار به کار ببندد و اگر چنین نباشد، باید هر لحظه منتظر حادثه‌ای باشیم که یا جان نیروی کار یا سرمایه را به مخاطره بیندازد.»
مرگ ماهانه ۱۸۰ کارگر در ایران به دلیل حادثه در محیط کار
در شش ماه نخست سال ۱۴۰۲ «سقوط از ارتفاع» با ۴۹۸ نفر، «اصابت جسم سخت» با ۲۴۶ نفر اصلی‌ترین دلایل جان باختن کارگران در محل کار بوده است.
برخی کارگران به دلیل حادثه در محل کار نمی‌میرند اما به مرور در اثر فشار ناشی از بار روی بدن و فیزیک استخوان و اندام، یا استنشاق مواد مختلف، به مرور دچار بیماری شدید و مرگ زودرس می‌شوند.
اما کدام بیماری‌ها سلامت کارگران را تهدید می‌کند است؟ در این ارتباط رئیس انجمن بهداشت حرفه‌ای ایران با اشاره به افزایش آمار مرگ و میر کارگران به دلیل حوادث و بیماری‌های ناشی از کار گفته است: «بیماری‌های قلبی- عروقی، سرطان و بیماری‌های تنفسی جزء مواردی است که سلامت کارگران را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ بطوری که سه‌چهارم مرگ‌های ناشی از کار مربوط به این بیماری‌هاست.»
دکتر حسن اصیلیان مهابادی ۱۱ اردیبهشت امسال با بیان اینکه «ساخت و ساز»، «جنگل‌داری»، «کشاورزی» و «ماهیگیری» جزو پرخطرترین مشاغل هستند در گفتگو با خبرگزاری «ایسنا» «۶۳ درصد از آسیب‌های شغلی منجر به مرگ» را مربوط به مشاغل «ساخت و ساز»، «جنگل‌داری»، «کشاورزی» و «ماهیگیری» دانسته است.
