«زاکانی قصد دارد با قطع و جابجایی درختان بوستان خوارزمی (واقع در ضلع شمال شرقی تقاطع بزرگراههای «همت» و «چمران» و سمت غربی بیمارستان «بقیهالله») در داخل پارک، مسجد بسازد.»
کانال خبری «شهر ما» در تلگرام، روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت با اعلام این مطلب از ساختن یک مسجد دیگر در بوستان خوارزمی از سوی شهرداری تهران خبر داد و نوشت: «شهرداری میخواهد ۶۰۰ مترمربع از فضای پارک (خوارزمی) را که چندین درخت سبز و بزرگ در آن قرار دارد، برای این منظور تخریب کند.»
بر اساس این گزارش «این موضوع در جلسهای که به ریاست علیرضا زاکانی و با حضور تعدادی از مدیران وی و دو عضو شورای شهر برگزار شده، به تصویب رسیده و در مرحله اجراست. این در حالی است که در فاصله کمتر از ۳۰۰ متری این پارک، درست در سمت شرقی بیمارستان بقیهالله متعلق به سپاه، از سالها قبل یک مسجد جامع بزرگ و باشکوه ساخته شده و هماکنون فعال است.»
کانال «شهر ما» با انتشار تصاویری محدوده درختان و فضای سبزی را که قرار است ریشهکن و تخریب شود و فاصله نزدیک این پارک تا مسجد جامع را مشخص کرده و نوشته است: «نکته تلخ اینجاست که دستیار زاکانی حتی از غصبی بودن زمین مورد نظر برای ساخت مسجد هم ابایی ندارد و در نامه خود مینویسد اگر معارض و مالک پیدا شد، بعدا بهای زمین را میپردازیم!»
خبر ساختن مسجد در پارک خوارزمی مدت کوتاهی پس از خبر قطع درختان و برنامههای ساخت و ساز در پارک لاله (پارک فرح) منتشر شده است. پیش از این نیز بخشی از پارک قیطریه به قصد ساختن مسجد حصارکشی شده بود که با اعتراض شدید شهروندان روبرو شد.
اعتراض شهروندان به حصارکشی و برنامه قطع درختان در پارک لاله
در پی موج تخریب فضای سبز و قطع درختان در تهران، خبر حصارکشی بخشی از بوستان لاله (پارک فرح) توسط شهرداری بار دیگر موج نگرانی و اعتراض شهروندان را برانگیخت.
اگرچه مسئولان شهرداری در ابتدا ساخت و ساز در این بوستان را… pic.twitter.com/LQbQPy2WlG
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 3, 2024
در همین ارتباط روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت رئیس شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به ایجاد فرهنگسرا در پارک لاله در جمع خبرنگاران گفت: «بعد از جشن ماه رمضان احساس شد که فضاهایی برای چنین طرحهایی مورد نیاز است. این موضوع مطرح شد که درختی قطع نمیشود و ما نیز اجازه خواهیم نداد. باید منتظر باشیم طرح ارائه شود.»
مهدی چمران با بیان اینکه در دوره سوم طرحی تصویب شد که در بوستانهایی با مساحت بیش از یک هکتار مسجد و کتابخانه احداث شود و ساختمان اداری منع شده است ادعا کرد: «طرح باید در شورا ارائه شود و هیئت مورد نظر طرح را مورد بررسی قرار دهد و اگر نیاز بود، احداث شود به شرطی که درختی قطع نشود.»
حدود یک ماه پیش منابع خبری اعلام کردند که در ضلع جنوب پارک لاله (پارک فرح) متصل به جنب غربی ایستگاه آتشنشانی، محدوده بیش از ۳هزار مترمربعی با اکوسیستمی غنی مملو از درختان کهنسال و تنومند، حصارکشی شده است، همزمان، به صورت ضربتی کانکسهایی در آنجا مستقر شده و گفته میشود در روزهای آینده احداث ساختمانی در این محدوده آغاز خواهد شد.
پس از انتشار تصاویر این حصارکشی گسترده، کاربران شبکههای اجتماعی ضمن اشاره به سوابق شهرداری در ساخت مسجد در پارک قیطریه درباره سرنوشت درختان کهنسال پارک لاله ابراز نگرانی کردند.
همزمان گروهی از فعالان محیط زیست کارزاری به راه انداختهاند تا جلوی قطع درختان پارک لاله در محدوده کارگاه ساختمانی ایستگاه پارک لاله و ایستگاه آتشنشانی را متوقف کنند.
در همین ارتباط ویدئویی در رسانههای اجتماعی فراگیر شد که نشان میداد شماری از شهروندان با تجمع در مقابل حصارهای پارک لاله به قطع درختان این پارک و هرگونه ساخت و ساز در آن اعتراض میکنند.
پیشتر گزارش شده بود که محدوده حصارکشی بخش بزرگی از محوطه قدیمی پارک است که درختان کهنسال دارد. بر مبنای این گزارش، شهرداری قصد دارد در این محدوده ساختمانی بسازد که در نهایت پس از مدتها سکوت مدیران شهرداری، روز گذشته مهدی چمران ادعا کرد قرار است در محوطه پارک لاله یک فرهنگسرا ساخته شود!
اینهمه در حالیست که مسئولان سازمان بوستانها تا کنون در این خصوص سکوت اختیار کردهاند و تنها یک مقام ارشد شهرداری که نامش فاش نشده، از احتمال لغو طرح ساخت و ساز و تعلیق احداث فرهنگسرا و سرویس بهداشتی در این محل خبر داده است.
این در حالیست که پیشتر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از احداث مرکز دائمی خانه جشنوارههای فرهنگی هنری در ضلع جنوبی بوستان لاله خبر داده بود.
از سوی دیگر، مرتضی هادی جابری مقدم عضو هیات علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران در ویدئویی از مقابل حصارهای پارک لاله ضمن تایید اینکه در محدوده حصارها انبوهی از درختان قرار دارند، گفته است که «۳هزار متر از پارک لاله را با هدف عملیات ساخت و ساز حصارکشی کردهاند». او در ادامه اضافه کرد: «هیچ عقل سلیم و مدیریت خردمندانهای در این نقطه از مرکز شهر تهران، که با تراکم مواجه است، چنین تصمیمی نمیگیرد».
پس از آن اما روز جمعه ۱۴ اردیبهشت، خبرگزاری مهر، برای پیگیری موضوع حصارکشی پارک لاله با روابط عمومی شهرداری منطقه ۶ تماس گرفت و به نقل از این مرکز نوشت: «هرگونه دخل و تصرف در بوستانها بر عهده سازمان بوستانهاست و شهرداری مناطق فقط در نگهداشت بوستانها دخیلاند».
خبرگزاری فارس با مدیرمسئولی داماد زاکانی هم مدعی شد که «به گفته مسئولان شهرداری، علت فنسکشی و این حریمسازی بر اساس نیاز پارک و بنا به درخواست مردم بعد از برگزاری جشنها و مراسمهای متنوع ماههای قبل صورت گرفته و برای پروژه ایجاد فضای عمومی و آبنما برای زیباسازی بوستان لاله است و قرار نیست حتی یک درخت هم در آنجا قطع شود».
همزمان مهدی عباسی رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران درباره حصارکشی پارک لاله و احتمال ساخت مجتمع فرهنگی و هنری در این پارک به وبسایت اکو ایران گفت: «ما مخالف ساخت مجموعههای فرهنگی و هنری نیستیم اما هر چیز در جای خودش. در جنوب بلوار کشاورز، اراضی توسعه دانشگاه تهران وجود دارد که چند صد متر با این نقطه فاصله دارد، میتوان برای ساخت چنین مجموعههایی با آنها تفاهم کرد.»
چندی پیش اولین مورد حصارکشی در پارکهای تهران در رسانهها منتشر شد که مربوط به پارک قیطریه بود. جایی که شهرداری تهران و مالک آن از فرصت تعطیلات نوروز استفاده کردند تا بتوانند با قطع درختان این پارک، بخش زیادی از عملیات ساخت یک مسجد را با لجبازی با مردم و از بین بردن پارک قدیمی و محبوب تهران و درختان آن جلو ببرند.
در همین ارتباط روز سهشنبه ۲۸ فروردین علیرضا نادعلی سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در گفتگو با صداوسیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد «بانی محترم نام «کوثر» را برای این مسجد انتخاب کرده است!»
نامگذاری بر موجودی که هیچکس آن را نمیخواهد:
مسجد قیطریه «کوثر» نام گرفت!پس از حواشی زیادی که بر سر قطع درختان پارک قیطریه تهران برای ساختن مسجد به وجود آمد و چندین تجمع اعتراضی که شهروندان ساکن محله قیطریه برگزار کردند، به نظر میرسد شهرداری تهران عزم خود را در لجبازی با… pic.twitter.com/EBuSd2fc3C
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 16, 2024
پس از انتشار تصاویری از حصارکشی بخشی از پارک قیطریه، کارزاری برای حفظ این بوستان و جلوگیری از ساخت مسجد در آن به راه افتاد اما مسئولان به این کارزار ۱۵۰ هزار نفری توجهی نکردند و کار خود را پیش بردند.
اگرچه مسئولان شهرداری در ابتدا ساخت و ساز در این بوستان را تأیید کرده بودند، اما معترضان و گروهی از اهالی منطقه روز پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت با تجمع در این پارک، ابراز نارضایتی خود را نسبت به این اقدام نشان دادند.
همچنین پیشتر کانال خبری «شهر ما» در تلگرام با انتشار تصاویری از عملیات شبانه تخریب فضای سبز پارک ستارخان در زیر باران نیز خبر داده و نوشته بود: «تعداد قابل توجهی از درختان در ضلع شمال شرقی پارک ستارخان در حال قطع شدن است و با وجود خطکشی و نصب داربست، اعلام نشده که چه پروژهای قرار است در آنجا اجرا شود.»
این کانال افزوده بود «بعلاوه، پیمانکار شهرداری به محدوده حدودا ۲۰۰ متری ابتدایی، مساحتی در حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ مترمربع را هم به محوطه محصور برای عملیات عمرانی اضافه کرده است.»
کانال تلگرام «شهرما» چندی پیش اسنادی از تقسیم غنائم بین خودیها در شهرداری تهران منتشر کرد که نشان میداد زاکانی سفره بزرگی برای بستگان و دوستانش پهن کرده است.
در این گزارش آمده بود: «زاکانی و مدیرانش میلیاردها تومان از اموال شهرداری را به نام کمک به مسجد به نزدیکان خود اختصاص دادهاند. در یک فقره از این خاصهخرجیها، زاکانی مبلغ ۸ میلیارد تومان به مسجد پاتوق توکلیزاده معاون فرهنگی شهرداری و رفقای او داده که دو میلیارد از آن بلافاصله پرداخت شده است. مسجد امام حسین واقع در تقاطع ستاری و مخبری که توکلیزاده معاون فرهنگی زاکانی همهکاره آن است، محل جذب دهها جوان انقلابی بوده که بدون هیچ سابقهای در شهرداری و معاونت فرهنگی استخدام شدهاند.»
این گزارش همچنین افزوده بود که «توافقنامه پرداخت میلیاردی به مسجد رفقا به حدی عجولانه و سرسری تنظیم شده که در آن عدد پیشپرداخت یکبار به حروف سی میلیارد و یک بار به عدد ۲۰ میلیارد ریال درج شده است!»
قابل توجه اینکه «دنیای اقتصاد» در گزارش مفصلی که روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت منتشر کرده به مقررات منع ساخت و ساز در پارکهای شهری پرداخته و نوشته است: «طرح تفصیلی تهران مصوب سال ۹۱، «کتابچه مشق شهرداری» برای هر نوع تصمیمگیری ساختمانی و صدور مجوز ساخت وساز در اراضی عمومی و خصوصی پایتخت محسوب میشود بطوری که در صفحه ۲۰ این کتابچه، برای «زمینهای واقع در پهنه حفاظت سبز (G) که پارکهای شهری نیز جزو همین پهنه محسوب میشود»، احداث بنای مجاز در پارکها را به «دفتر اداری پارک، نگهبانی پارک، سرویس بهداشتی و خدمات پذیرایی و غذایی» محدود کرده است. در ادامه همین «خط قرمز» ترسیم شده برای شهرداری در پارک های شهری تهران، در یکی دیگر از صفحات طرح تفصیلی، «هر نوع ساخت و ساز در این چارچوب مجاز در پارکها، منوط به تصویب طرح آن در کمیسیون ماده ۵ شده است.»
«دنیای اقتصاد» نتیجه میگیرد: «به این ترتیب، «نقطه کور» سریال ساختمانی در پارکهای تهران که منتقدان آن را نمیبینند، «خط قرمز طرح تفصیلی» و صراحت لهجه این تکلیفنامه برای «منع و مجازها در پارک های شهری» است. از نگاه این کتابچه مشق شهرداری، «ساخت بنای فرهنگی یا هر نوع کاربری غیر از آنچه در پهنه (G) قید شده» ممنوع است و برای مجازها نیز «مصوبه کمیسیون ماده ۵» لازم است».