در هفته‌ای که گذشت بازار سرمایه ریزش بیش از ۳۲ هزار واحدی در یک روز را از سر گذراند و طی ۱۰ روز نیز هزار و ۷۳۷ میلیارد تومان نقدینگی از بازار سرمایه خارج شد. یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است دولت با دخالت‌های دستوری در بازار بورس ایجاد رکود می‌کند تا بتواند بخشی از کسری بودجه را جبران کند.
عرفان کاظم زاده کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با «اقتصاد ۲۴» گفته که «دلیل عقب‌ماندگی بورس به خاطر ریسک‌هایی است که این بازار نسبت به بازارهای موازی خود دارد؛ ریسک‌هایی همچون تصمیمات خلق‌الساعه و یک شبه دولت و به تازگی هم ریسک جنگ که مدتی فروکش کرده است.»
به عقیده این کارشناس «بازار سرمایه مهمترین عامل بحران در بازار سرمایه تصمیمات قانونگذاران و دولت است که به وفور پیش آمده دستورالعمل‌هایی که حتی خودشان وضع کردند را هم رعایت نمی‌کنند.»
او تأکید کرده که «دولت به نحوی در تلاش است که کسری بودجه خود را با ایجاد رکود در بازار سرمایه جبران کند. این قابلیت برای دولت در سایر بازارها وجود ندارد، ولی در بازار سرمایه به سبب اینکه همه‌چیز کنترل شده‌تر و بازاری متمرکز است راحت‌تر اتفاق می‌افتد.»
عرفان کاظم زاده همچنین افزوده حل مشکلات بازار بورس تنها وقتی امکانپذیر است که تصمیمات عجیب و غریبی که پایه کارشناسی هم ندارد [از سوی دولت] اتخاذ نشده و ترس سرمایه‌گذاران برطرف شود و همچنین فضای امنی برای سرمایه‌گذار ایجاد کنند که وقتی سهمی را خریداری می‌کند، بداند این سهم از حاشیه امنی در آن صنعت برخوردار است و قرار نیست به سرعت فلان مالیات و یا عوارض برای آن وضع شود.
این کارشناس همچنین با اشاره به اثر منفی «قیمت‌گذاری دستوری» در بازار سرمایه گفته «شرکت‌هایی که تولید و صادرات انجام میدهند، مجبور هستند ارز حاصل از صادرات را با نرخ ثابتی که با نرخ بازار خیلی فاصله دارد، در بازار عرضه کنند و بحث دیگر محصولاتی است که این شرکت‌ها در داخل کشور می‌فروشند که مشمول قیمتگذاری‌های دستوری است و باعث می‌شود سرمایه‌گذار رغبت چندانی برای خرید سهام نداشته باشد و ترجیح دهد سرمایه خود را در بازاری ببرد که دولت کمتر بتواند اعمال نفوذ و قدرت کند.»
حسین عبدی کارشناس بازار سرمایه هم نظری مشابه دارد و معتقد است «زمانی که جیب دولت خالی می‌شود نیم نگاهی به افزایش نرخ خوراک خیلی از شرکت‌ها و افزایش خیلی از ورودی‌های این شرکت‌ها دارد، اما وقتی بخش خصوصی قوی باشد دولت نمی‌تواند هر کاری که می‌خواهد، انجام بدهد.»
ریزش ۳۲ هزار واحدی بورس؛ تداوم خروج پول حقیقی از بازار سرمایه ایران
بازار بورس ایران هفته‌های پرتلاطمی را پشت سر گذاشته است. شاخص کل بورس تهران روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ با کاهش ۳۲ هزار و ۳۹۱ واحدی در ارتفاع ۲ میلیون و ۱۶۰ هزار و ۷۸۰ واحدی قرار گرفت.
همچنین شاخص کل هم‌وزن بورس، نیز با ریزش ۱۲ هزار و ۸۰۰ واحدی در ارتفاع ۷۱۶ هزار و ۶۳ واحدی، و شاخص کل فرابورس ایران در پایان معاملات امروز با ریزش ۴۶۱ واحدی در ارتفاع ۲۳ هزار و ۹۷۴ واحدی قرار گرفت.
گزارش شد در همین روز ۴۹۸ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد و همچنین طی ۱۰ روز منتهی به ۲۴ اردیبهشت نیز در مجموع هزار و ۷۳۷ میلیارد تومان نقدینگی از بازار سرمایه خارج شد.
کارشناسان معتقدند سهامداران به دلیل ریسک‌های زیاد ایجاد شده در بازار بورس، ترجیح میدهند دارایی خود را به دیگر بازارها از جمله بازار طلا منتقل کنند.
در همین رابطه رحمان رحیمی کارشناس بازار سرمایه توضیح داده که «به دلایلی که بار‌ها گفتیم مانند دستورالعمل‌هایی که دولت می‌دهد، دست در جیب شرکت‌ها می‌برد و سبب کاهش حاشیه سود شرکت‌ها می‌شود، متاسفانه اقبال عمومی به طور کلی از بورس کم است.»
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفته که «مثلا دولت قرار است حدود ۱۳۰ همت اوراق منتشر کند. هفته گذشته ۳۵ همت با سود ۳۹ درصد اوراق منتشر کرد که متاسفانه خریدار هم نداشت. این موضوع این سیگنال را می‌دهد که پول هوشمند به سود ۲۹ درصد بدون ریسک راضی نیست. متاسفانه این خبر را دارد می‌دهد که تورم بزرگتری در راه هست.»
رحمان رحیمی با بیان اینکه سیاست‌های دولت در بازار سرمایه «در عمل رفوزه» شده گفته به دلیل ریسک‌های زیاد در بازار بورس که ناشی از دخالت‌های دولت است، مردم سرمایه خود را به سمت بازارهای دیگر می‌برند.
او افزوده «بر اساس آخرین آماری که از بازار رمز ارز منتشر شد نزدیک ۱۴ میلیون نفر در ایران در آن بازار فعال هستند، بازاری که در کل دنیا ریسک بالایی دارد؛ این در حالیست که طبق آماری که خود سازمان بورس منتشر کرد در بازار سهام هفته گذشته تقریبا ۲۳۰ هزار نفر فعال بودند.»
به گفته رحمان رحیمی «بورس ایران مثل یک بیماری شده که هیچ کمکی نمی‌توان به آن کرد، چرا که نقدینگی در بدنش جریان ندارد، تا جایی که روز شنبه ارزش معاملات حدود سه همت[هزار میلیارد تومان] بود؛ این خیلی کم است. ارزش معاملات ما باید بالای ۱۰ همت باشد. با توجه به این تورمی که وجود دارد و حجم نقدینگی که در گردش است، ارزش معاملات ما باید به طور معمول در روز بالای ۱۰ همت باشد. ارزش معامله اگر زیر پنج باشد یعنی افتضاح، یعنی خیلی غیر قابل قبول. در این شرایط متاسفانه آن اراده برای از بین بردن این اشکالات وجود ندارد.»
