برخی رسانه‌های داخلی حدس و گمان‌هایی را درباره اعضای کابینه مسعود پزشکیان منتشر کرده‌اند که نشان از همان چهره‌های تکراری و کهنه برای کابینه جدید دارد. اختلاف میان اصلاح‌طلبان بر سر سهم‌خواهی از دولت چهاردهم بالا گرفته و هشدارهایی علنی به مسعود پزشکیان می‌دهند. در آنسو محمدجواد ظریف نیز که تا کنون همه‌کاره‌ی تشکیل دولت چهاردهم بوده به سرعت می‌تازد و بخشی از «خودی»ها هم با شعار «ظریف گورت رو گم کن» به مراسم نماز جمعه تهران گسیل شدند تا صحنه تکمیل شود.
در شرایطی که علی خامنه‌ای کوشیده بود همه توان خود را برای طراحی برگزاری بی‌حاشیه و تشکیل بدون تنش دولت چهاردهم به کار بگیرد اما بحران‌های درون ساختار قدرت بیش از پیش نمایان شده است.
جدا از رقابت سنگین و درگیرهای جدی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در روزهای نمایش انتخابات، اکنون تنش‌ها و رقابت‌های «ناسالم» میان جریان اصلاحطلب که نام نامزد آنها با اراده خامنه‌ای از صندوق رأی بیرون آمد شدت گرفته است.
در آنسو نیز اختلافات شدید میان جریانات اصولگرا که در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی برجسته شده بود اکنون با شکست این جناح در انتخابات افزایش یافته است؛ در پی مقاومت سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف برای کناره‌گیری یکی به سود دیگری در انتخابات تیرماه این اختلافات بیشتر شد.
محمدجواد ظریف که این روزها نقش اول تحولات سیاسی درون حکومت را به دست گرفته، با عنوان نوظهور «رئیس شورای راهبری دوره انتقالی دولت چهاردهم» در حال مهره‌چینی برای کابینه مسعود پزشکیان است. او با راه‌اندازی کارگروه‌هایی برای پیشنهاد وزرا و برخی اعضای هیئت دولت، در عمل اختیار کار را از مسعود پزشکیان گرفته است.
مسعود پزشکیان هم که به قاعده می‌بایست این روزها بی‌وقفه در حال طراحی برنامه‌های دولت و انتخاب هیئت دولت می‌بود، از این هیئت عزاداری به آن مراسم نوحه‌خوانی ماه محرم می‌رود و با خانواده به دیدار اعضای خانواده قاسم سلیمانی فرمانده پیشین سپاه قدس و دیگران می‌رود.
پزشکیان در «امامزاده صالح» کله‌پا شد
مسعود پزشکیان که در دهه اول محرم هر شب در یک هیأت عزاداری سینه‌زنی می‌کرد و اگر فرصتی می‌شد چند خطی نوحه می‌خواند پنجشنبه شب در امامزاده صالح تهران سکندری خورد و کله‌پا شد.
برخی منابع نوشته‌اند او از خستگی از حال رفت و برخی دیگر ادعا کردند… pic.twitter.com/CaDlA9YdJv— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 19, 2024
فعالیت‌های مسعود پزشکیان به عنوان «رئیس جمهور منتخب» بجز حضور در مراسم محرم، به چند دیدار نه چندان پراهمیت خلاصه شده که البته پیشتر محمدجواد ظریف مشابه آنها را برگزار کرده بود.
برای مثال در حالی مسعود پزشکیان امروز شنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۳ با جمعی از فعالان اقتصادی بخش خصوصی، تعاونی‌ها و اصناف دیدار و گفتگو کرده که بیش از یک هفته پیش محمدجواد ظریف در نشستی مشابه با این فعالان حضور داشت و حتی بدون حضور پزشکیان به رایزنی درباره دولت و همکاری با بخش خصوصی پرداخت.
نتیجه دیدار ظریف با فعالان اقتصادی بخش خصوصی و لابی با آنها، به کار گرفته شدن برخی از این فعالان، از جمله حسین سلاح‌ورزی و مسعود خوانساری در کارگروه‌های تعیین کابینه پیشنهادی بود!
محمدجواد ظریف درباره ساز و کار فعالیت «شورای راهبری دوره انتقالی» مدعی شده که تعداد قابل توجهی از نخبگان از سوی نهاد‌های جامعه مدنی، احزاب و شخصیت‌ها برای مسئولیت در هیات دولت چهاردهم نامزد شده و مشخصات و برنامه آنها برای رسیدگی به کمیته‌ها ارسال شده است. او همچنین گفته «تدابیر گوناگونی برای پیشگیری از پنهانکاری، تبانی و تعارض منافع در روند بررسی و پیشنهاد نامزد‌ها اندیشیده شده است.»
اینهمه در حالیست که بخشی از اصلاح‌طلبان به آنچه در حول و حوش مسعود پزشکیان در جریان است و فعالیت برای تحمیل و جاسازی افراد در کابینه هشدار داده‌اند.
محمود صادقی از فعالان اصلاحطلب در شبکه «ایکس» نوشته خبرهایی که از لابی‌های سودجو و ذینفعان فعال در بعضی از کمیته‌های پیشنهاد وزرا می‌رسد بسیار نگران کننده است.
این فعال اصلاحطلب خطاب به مسعود پزشکیان گفته «مراقب باشید اگر عناصر سودجو و فرصت‌طلب خروجی کمیته‌ها باشند، امید و سرمایه اجتماعی در حال ترمیم دوباره آسیب می‌بیند.»
خبرهایی که از لابی‌های سودجو و ذینفعان فعال در بعضی از کمیته های پیشنهاد وزرا می‌رسد بسیار نگران کننده است.
آقای پزشکیان!
مراقب باشید اگر عناصر سودجو و فرصت طلب خروجی کمیته‌ها باشند، امید و سرمایه اجتماعی درحال ترمیم دوباره آسیب می‌بیند.#تعارض_منافع#برای_ایران#دکتر_پزشکیان— محمود صادقی (@mah_sadeghi) July 18, 2024
انتشار نام اعضای اصلی «شورای راهبری دوره انتقالی دولت چهاردهم» از سوی محمدحواد ظریف نشان می‌دهد بخشی از اصلاح‌طلبان با سکانداری محمدجواد ظریف در حال طراحی ساختار دولت چهاردهم هستند. محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات دولت روحانی، شهیندخت مولاوردی دستیار ویژه دولت روحانی در امور حقوق شهروندی و علی ربیعی (عباد بازجو) سخنگوی دولت از اعضای دولت حسن روحانی هستند که در این شورا حضور دارند.
بجز شهیندخت مولاوردی تنها نام دو زن دیگر در این شورا به چشم می‌خورد؛ فاطمه مهاجرانی رئیس مرکز استعدادهای درخشان در دولت روحانی و سمیه توحیدلو فعال اصلاحطلب و دانش‌آموخته جامعه‌شناسی.
عباس عبدی، علی شکوری راد، هادی خانیکی، محسن رنانی، حسین مرعشی و الیاس حضرتی از دیگر فعالان اصلاحطلب حاضر در این شورا هستند.
هرچند پیشتر تلاش شده بود مسعود پزشکیان و دولت او «میانه‌رو» معرفی شوند اما محمدجواد ظریف تأکید کرده «دولت وحدت ملی به معنی دولت ائتلافی نیست!» وی گفته «قرار نیست افرادی که با گفتمان رئیس جمهور همراهی ندارند در کابینه حاضر باشند. مردم به یک نفر رأی دادند و آن یک نفر هم افرادی که حاضر باشند با آن گفتمان همراهی کنند را جمع خواهند کرد.»
او سهم‌خواهی اصلاح‌طلبان از دولت را هم طبیعی ارزیابی کرده و گفته «واقعیت اینست که آقای پزشکیان نامزد جبهه اصلاحات بوده است و البته مستقلان، اعتدالگرایان و حتی برخی اصولگرایان و نیز کاندیداهایی که در دوره اول کنار رفتند هم در دور دوم به ما کمک کردند. پس اینکه جبهه اصلاحات سهمی در دولت داشته باشند سهم‌خواهی نیست.»
نبرد سنگین «سهم‌خواهی»؛ ظریف با چراغ سبز خامنه‌ای دولت «وحدت ملی» تعیین می‌کند نه «دولت ائتلافی»!
با اینهمه اختلاف میان جناح اصلاحطلب نیز تعمیق شده است. نه تنها محمود صادقی، بلکه برخی دیگر از چهره‌های اصلاحطلب نیز درباره آنچه با صحنه‌آرایی ظریف در جریان است هشدار داده‌اند.
غلامعلی رجایی گفته «من فکر می‌کنم یکی از بحث‌های جدی آقای پزشکیان، مسئله اطرافیان ایشان است و از همان اول تشکیل ستاد ایشان دیده شد ولی گفتند تجربه نداشتند و از شهرستان آمدند برای همین جدی گرفته نشد. اما زمانی که آقای پزشکیان در انتخابات برنده شدند، من شنیدم که باعث رنجش افرادی که در پیروزی‌شان نقش داشتند شد و فاصله گرفتند.»
رجایی افزوده «رویکرد ایشان باید جذب آرایی باشد که به ایشان رأی ندادند چه برسد که حلقه‌های اولیه بخواهند فاصله بگیرد. من مسئله سهم‌خواهی را چالش جدی می‌دانم و ایشان باید در این قضیه دخالت کند. بحث سهم‌خواهی می‌تواند برای ایشان یک پاشنه آشیل باشد که نتیجه خوبی هم نخواهد داشت. افرادی که چند دور وزیر شدند به دلیل تجربه و سابقه اگر بخواهند در کابینه باشند، موج برگشت منفی علیه ایشان ایجاد خواهد شد.»
بهزاد نبوی از افراد جریان اصلاحطلب نیز در مطلبی نوشته «به نظر می‌رسد شعار «برای ایران» قبل از انتخابات، به شعار «برای وزارت» تبدیل شده. از همه اعضای کمیته‌ها عاجزانه استدعا دارم، به خاطر ایران و به خاطر دکتر پزشکیان بینوا، دست از سهم‌خواهی از این گوشت قربانی بردارند.»
در آنسو اصولگرایان نیز به «سیرک انتخاب کابینه» با بازیگردانی محمدجواد ظریف انتقاد دارند. بسیاری معتقدند در عمل محمدجواد ظریف رئیس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی است و مسعود پزشکیان نقش «رئیس جمهور پوششی» را به عهده دارد.
روزنامه «کیهان» چاپ تهران نوشته «شورایی تشکیل شده که هیچگاه مرسوم نبوده و این شورا که عملا همه‌کاره آن آقای ظریف است، در حال چیدن کابینه است!»
برخی نیز به پشت پرده انتخاب مسعود پزشکیان که یک چهره قومگرا است به عنوان رئیس دولت چهاردهم اشاره دارند؛ انتخابی که با اراده علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفته است!
محمدجواد ظریف هفته گذشته در سخنانی در صداوسیمای حکومت در توضیح چگونگی انتخاب کابینه دولت پزشکیان گفته بود که «در گزینش اعضای کابینه اقلیت دینی و قومی بودن یک امتیاز نسبت به فردی که شیعه یا غیر از اقلیت‌های قومی است، محسوب می‌شود.»
این اظهارات حتی با واکنش‌هایی از سوی رسانه‌ها و شخصیت‌های درون حکومت روبرو شد؛ آنها چنین اظهاراتی که با تقسیم‌بندی شهروندان به «قوم» و «دین»شان صورت می‌گیرد را مورد نقد قرار دادند. وبسایت «تابناک» سخنان اخیر ظریف را «بازی با امنیت ملی» خواند.
اکنون در حالی که حدود ۱۰ روز به برگزاری مراسم تحلیف مسعود پزشکیان باقی مانده، برخی رسانه‌ها حدس و گمان درباره اعضای احتمالی کابینه را آغاز کرده‌اند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در شماره امروز شنبه ۳۰ تیرماه به نقل از یک منبع آگاه از احتمال انتخاب عبدالناصر همتی به عنوان وزیر اقتصاد، حسین انتظامی به عنوان وزیر ارشاد اسلامی، پورمحمدی یا مجید انصاری به عنوان وزیر کشور و واعظ مهدوی به عنوان وزارت بهداشت خبر داده است.
همچنین دو نام خداداد غریب‌پور و ولی‌الله افخمی‌راد به عنوان گزینه‌های وزارت صمت بطور جدی مطرح است. در این میان از علی طیب‌نیا و محمدرضا عارف به عنوان گزینه‌های اصلی معاون اولی نام برده می‌شود.
از سوی دیگر بنا به گفته این منبع آگاهِ «دنیای اقتصاد»، حضور محمد شریعتمداری و محمدرضا عارف در دولت چهاردهم قطعی شده است.
این اسامی در حالی مطرح شده که پیشتر اطرافیان پزشکیان مدعی شده بودند او قرار است دولت جوانی تشکیل دهد و از افرادی با سن بالا که سال‌هاست در بدنه قدرت سیاسی جمهوری اسلامی قرار دارند کمتر استفاده شود!
