بهرام فرخی – در شرایطی که ایران با چالش‌های جدی در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مواجه است، نقش اپوزیسیون و رهبری آن بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. چهره‌ی برجسته در این زمینه، شاهزاده رضا پهلوی است که به عنوان نماد مبارزه برای دموکراسی و آزادی برای بخشی از مردم در ایران شناخته می‌شود. اما برای موفقیت در این مبارزه، لازم است که ایشان و اپوزیسیون تحت رهبری او، استراتژی‌های هوشمندانه‌ای را اتخاذ کنند. در این مقاله سعی می‌کنم به بررسی لزوم همکاری اپوزیسیون با کشورهای مختلف دموکرات در کلیت آنها و نه تنها بخشی از احزاب سیاسی به‌خصوص احزاب راست و راست افراطی و همچنین حفظ مواضع معتدل و میانه‌رو در روابط بین‌المللی بپردازم.
اهمیت همکاری با کشورهای مختلف
تجربه تاریخی نشان می‌دهد که اپوزیسیون‌های موفق، آنهایی هستند که توانسته‌اند حمایت بین‌المللی گسترده‌ای را جلب کنند. در این راستا، همکاری با کشورهای مختلف و نه تنها بخشی از احزاب، می‌تواند به تقویت موقعیت اپوزیسیون در عرصه بین‌المللی کمک کند. جهان امروز به شدت پیچیده و چندقطبی شده است و متکی بودن به یک جناح یا دسته خاص از این کشورها، می‌تواند منجر به انزوای سیاسی برای اپوزیسیون دموکرات شود. بنابراین ضروریست که اپوزیسیون به رهبری شاهزاده رضا پهلوی، روابط خود را با تمامی کشورها، از جمله کشورهای دموکرات در اروپا، آمریکا، آسیا و همچنین کشورهای آمریکای لاتین گسترش دهد.
این نوع همکاری می‌تواند در قالب دیپلماسی عمومی، تبادل اطلاعات و حتی انتقال تجارب سیاسی در روند دموکراتیزاسیون صورت گیرد. در این زمینه، استفاده از ابزارهای دیپلماتیک مانند دیدارهای دوجانبه، کنفرانس‌های بین‌المللی و همکاری‌های علمی و فرهنگی، می‌تواند به ایجاد روابط پایدار و سازنده منجر شود. به عنوان مثال، همکاری با کشورهایی که دارای تجربه موفق در گذار از دیکتاتوری به دموکراسی هستند، می‌تواند تجربیات و دانش ارزشمندی را در اختیار اپوزیسیون دموکرات کشور قرار دهد.
خطرات تمرکز بر احزاب راست و راست افراطی
تمرکز بیش از حد بر همکاری با احزاب راست و راست افراطی ممکن است پیامدهای منفی به همراه داشته باشد. این امر می‌تواند به ایجاد تصور نادرست در میان مردم ایران و دیگر گروه های اپوزیسیون منجر شود که شاهزاده رضا پهلوی تنها نماینده منافع یک جناح خاص است. همچنین این نوع همکاری ممکن است به اختلافات سیاسی در داخل و خارج کشور دامن بزند و باعث شود که بخش‌های مختلف جامعه و اپوزیسیون دموکرات نتوانند به توافق و همکاری برسند و شاهزاده نتواند آن پوشش لازم را برای رهبری جنبش دموکراسی‌خواه ایران بدهد.
از سوی دیگر، احزاب راست و راست افراطی در برخی کشورها ممکن است دارای دیدگاه‌های محدودکننده و حتی خصمانه نسبت به مسائل مربوط به حقوق بشر و دموکراسی باشند. همکاری نزدیک با این احزاب ممکن است منجر به انتقاداتی در سطح بین‌المللی شود و اعتبار اپوزیسیون را خدشه‌دار کند. بنابراین لازم است که اپوزیسیون به رهبری شاهزاده رضا پهلوی، از همکاری با احزاب و گروه‌هایی که دارای دیدگاه‌های متضاد با ارزش‌های دموکراتیک هستند، خودداری کند و بجای آن به دنبال ائتلاف‌های گسترده‌تر و متنوع‌تر باشد. سوای اینکه عمر احزاب سیاسی در قدرت در جامعه‌های دموکرات محدود و دوره‌ای است.
ضرورت حفظ مواضع معتدل و میانه‌رو
در شرایط کنونی، حفظ مواضع معتدل و میانه‌رو در روابط بین‌الملل برای اپوزیسیون به رهبری شاهزاده رضا پهلوی از اهمیت بالایی برخوردار است. جهان به سرعت در حال تغییر است و موقعیت‌های سیاسی و اقتصادی کشورها نیز تحت تأثیر این تغییرات قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، اتخاذ مواضع تند و رادیکال می‌تواند به کاهش حمایت‌های بین‌المللی منجر شود.
حفظ مواضع معتدل و میانه‌رو به اپوزیسیون این امکان را می‌دهد که بتوان با طیف وسیع‌تری از کشورها و احزاب و گروه‌ها همکاری کرد و حمایت‌های بیشتری را جلب نمود. همچنین این نوع مواضع می‌تواند به ایجاد تصویر مثبت‌تری از اپوزیسیون در سطح بین‌المللی کمک کند و نشان دهد که اپوزیسیون ایرانی به دنبال راهکارهای منطقی و پایدار برای مسائل کشور است.
یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه، تلاش‌های اپوزیسیون برای همکاری با سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای حقوق بشری است. این نوع همکاری‌ها می‌تواند به افزایش فشارهای بین‌المللی بر رژیم اسلامی برای رعایت حقوق بشر و آزادی‌های مدنی منجر شود و موجب انزوای بین‌المللی رژیم ددمنش اسلامی گردد، همچنین این همکاری‌ها با دولت‌ها و احزاب و شخصیت‌های میانه‌رو به جذب حمایت‌های سیاسی کشورهای دموکرات در سطوح های مختلف برای اپوزیسیون منجر خواهد شد و از طرف دیگر موجب نزدیکی احزاب و گروه های اپوزیسیون خارج و داخل کشور و آرامش خیال اکثریت مردم ایران از فردای سقوط رژیم اسلامی خواهد گردید.
در نهایت، می‌توان گفت که برای موفقیت در مبارزه برای دموکراسی و آزادی در ایران، اپوزیسیون به رهبری شاهزاده رضا پهلوی باید به همکاری با کشورهای مختلف و نه تنها احزاب و شخصیت های راست بلکه به مجموعه‌ای از احزاب و شخصیت‌ها از طیف‌های متفاوت سیاسی حاضر در مجالس قانونگذاری کشورهای دموکرات توجه ویژه‌ای داشته باشد. همچنین حفظ مواضع معتدل و میانه‌رو در روابط بین‌المللی می‌تواند به تقویت موقعیت اپوزیسیون و جلب حمایت‌های گسترده‌تر کمک کند. این نوع رویکرد نه تنها به افزایش اعتبار و مشروعیت اپوزیسیون در سطح بین‌المللی منجر می‌شود، بلکه می‌تواند به ایجاد فضای مناسب‌تری برای گذار به دموکراسی و تحقق آرمان‌های مردم ایران کمک نماید.
*بهرام فرخی دانش‌آموخته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل از دانشگاه رم و ساکن ایتالیا است.
