خشکسالی در ایران؛ مهاجرت‌ به علت خشکسالی از اصفهان به شمال کشور

- نرخ فرسایش خاک در ایران هشت برابر بیشتر از متوسط جهانی است و کشور سالانه ۵۶ میلیارد دلار از ارزش خاک خود را از دست می‌دهد.
- رئیس اتحادیه املاک اصفهان: بسیاری از اصفهانی‌ها برای فرار از بی‌آبی و فرونشست زمین به شمال کشور پناه برده‌اند.
- میزان تراز منفی آب در اصفهان ۱۳ میلیارد مترمکعب یعنی چیزی حدود ۲۰ رودخانه به اندازه زاینده‌رود است.
- سالانه یک میلیون هکتار به سطح عرصه‌های بیابانی کشور افزوده می‌شود.

سه شنبه ۹ مرداد ۱۴۰۳ برابر با ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۴


رئیس اتحادیه املاک اصفهان خبر داده که بسیاری از اصفهانی‌ها برای فرار از بی‌آبی و فرونشست زمین به شمال کشور پناه برده‌اند.

مهدی حجازی رئیس اتحادیه املاک اصفهان با اشاره به رکود بازار مسکن در اصفهان گفته «بسیاری از اصفهانی‌ها برای فرار از بی‌آبی و فرونشست زمین به شمال کشور پناه برده‌اند.»

بحران خشکسالی و مدیریت نادرست منابع آبی اصفهان را با بحران‌های شدید محیط زیست روبرو کرده است. منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان هفته آخر تیرماه اعلام کرده بود که بیش از ۸۰ درصد مساحت اصفهان درگیر خشکسالی است.

روزنامه «هم‌میهن» نیمه خردادماه امسال در گزارشی از آثار فرونشست‌ها در استان اصفهان از ایجاد شکاف‌ها و ترک‌هایی در بناهای تاریخی اصفهان از جمله مسجد جامع عباسی، مسجد حکیم، مسجد عتیق، بقعه شهشهان، حمام وزیر، مسجد و حمام علی قلی‌آقا، مسجد سید، سی‌وسه‌پل و پل خواجو خبر داد.

محمد درویش کارشناس محیط زیست نیز سال گذشته گفته بود که میزان تراز منفی آب در اصفهان ۱۳ میلیارد مترمکعب یعنی چیزی حدود ۲۰ رودخانه به اندازه زاینده‌رود است.

در دیگر شهرهای ایران هم وضعیت کمبود آب و فرونشست بحرانی است. محمد درویش ماه گذشته اعلام کرده بود که «۱۰۰ درصد شبکه فاضلاب تهران بحث فرونشست‌ها را تشدید می‌کند.»

این تحلیلگر محیط زیست با بیان اینکه «نرخ فرسایش خاک در ایران هشت برابر بیشتر از متوسط جهانی است» گفته بود که «ایران سالانه ۵۶ میلیارد دلار از ارزش خاک‌اش را از دست می‌دهد اما همچنان عمده گزارش‌ها درباره بحران فرونشست در کشور «محرمانه» تلقی می‌شوند.»

بر اساس گزارش سازمان زمین‌شناسی کشور، بخشی از ایران سالانه بیش از دو سانتی‌متر در سال دچار فرونشست است که مساحت آن به بیش از «۵۰ هزار کیلومتر مربع» می‌ر‌سد. این عدد، پنج برابر بیشتر از حد مجاز و نقطه بحرانی است.

سازمان زمین‌شناسی فرونشست نقطه‌ای‌ جنوب غربی تهران و در دشت شهریار در سال ۲۰۱۰ را ۳۶ سانتی‌متر ذکر کرده بود که ۹۰ برابر بیشتر از شرایط بحرانی است.

همچنین زنگ خطر بیابان‌زایی در استان گلستان نیز به صدا درآمده است و کارشناسان منابع طبیعی پیش‌بینی می‌کنند که اگر اقدمات جدی صورت نگیرد استان در ۱۵ سال آینده بیابانی می‌شود.

وحید جعفریان مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به تازگی اعلام کرده که سالانه یک میلیون هکتار به سطح عرصه‌های بیابانی کشور افزوده می‌شود.

مدیر کل امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفته ۳۰ میلیون هکتار عرصه بیابانی تحت تاثیر فرسایش در کشور وجود دارد که در صورت عبور راه‌آهن، جاده و تاسیسات ساختمانی آنها را تحت تاثیر قرار داده و خساراتی را به این زیرساخت‌ها وارد می‌کند.

وحید جعفریان افزوده ۱۴ میلیون هکتار از مجموع این عرصه‌ها را کانون بحرانی فرسایش بادی تشکیل می‌دهد.

بحران خشکسالی همچنین تالاب‌های ایران را یکی پس از دیگری به شوره‌زار و بیابان تبدیل می‌کند. مجتبی ذوالجودی معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست به تازگی از وضعیت بحرانی خشک‌شدگی تالاب‌های کشور و شرایط اقلیمی خاصی که برای ایران در حال رقم خوردن است خبر داد.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده که مجله «نیچر» در مطالعه‌ای پیش‌بینی کرده که در سواحل شمالی ایران تا پایان قرن ۲۱ حدود ۸ تا ۱۱ متر کاهش تراز را شاهد خواهیم بود و بررسی تصاویر ماهواره‌ای و آمار موجود در سه دهه اخیر، حدود یک و نیم متر کاهش را نشان می‌دهد و این می‌تواند آغاز وضعیتی باشد که پیش‌بینی شده است.

مجتبی ذوالجودی افزوده که «از هم‌اکنون باید برای نسل‌های آینده برنامه‌ریزی کرد و در این زمینه سه سناریو در سطح جهانی تبخیر بالایی را در حوضه دریای خزر نشان می‌دهد و عقب‌نشینی سواحل در کشور برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است.»

روزنامه «شرق» نیز هفته گذشته در گزارشی از خشک شدن یک تالاب «باستانی» در نیشابور خبر داد و نوشت: «از شرق ایران خبر می‌رسد که یک تالاب دیگر در آستانه تخریب قرار دارد؛ آن‌هم نه یک تالاب معمولی، بلکه تالابی که صفت «باستانی» را با خود همراه دارد. هفت دریاچه کوچک بر بستر خشک نیشابور را اهالی آنجا «دریا» می‌نامند و این تنها ویژگی عجیب آن نیست؛ عجیب‌تر اینکه درباره این دریاها داستان‌ها و افسانه‌های فراوانی هم وجود دارد.»

در این گزارش آمده در ۴۵ کیلومتری نیشابور به سمت سرولایت در کنار روستای تاریخی زرنده در دل کوهستان برکه‌هایی از دل زمین جوشیده که حتی برای ساکنان محلی هم شگفت‌انگیز است. محلی‌ها این برکه‌ها را سی‌سر می‌نامند. از هفت برکه در دل بیابان، حالا پنج برکه باقی مانده است؛ دو برکه را خشک‌سالی از میان برد. نام برکه اصلی که در نزدیکی کوه ریوند قرار دارد، وام‌دار همین کوه است.

«شرق» نوشته «بعد از چندین سال تلاش، اسفندماه پارسال خبر ثبت آن آمد و در ماه‌های اخیر به دستگاه‌های اجرائی ابلاغ شد». برکه اول و دوم بزرگ‌اند و مملو از نیزار‌های بلند. اینجا محل زیست گونه‌های مختلف حیات وحش است و پرندگان بسیاری هم در آن زمستان‌گذرانی می‌کنند. «اقتصاد روستایی هم به آن متصل است؛ هم از منظر گردشگری و هم تعلیف گاو‌ها و…».

الهه موسوی کارشناس محیط زیست نیز معتقد است که عدم پرداخت حق‌آبه تالاب‌ها باعث خشکسالی و ایجاد ریزگرد در کشور می‌شود. او توضیح داده که «بسیاری تالاب‌ در کشور وجود دارد که چندین سال است حق‌آبه دریافت نکرده‌اند. وزارت نیرو باید این حق‌آبه‌ها را پرداخت کند. این روش باید در تالاب‌هایی که هیچ حق‌آبه‌ای دریافت نمی‌کنند، به‌طور کامل اصلاح شود.»

این کارشناس در گفتگو با «پانا» گفته «اگر قانون‌شکنی در رابطه با عدم پرداخت حق‌آبه تالاب‌ها ادامه یابد و برای ترمیم و حراست از آن‌ها عملی انجام نشود، مشکلات تالاب‌ها در کشور به بحران تبدیل شده و معضلاتی همچون خشکسالی و ایجاد ریزگرد در کشور و در مکان‌های مختلف چندین برابر خواهد شد.»

به گفنه الهه موسوی «دادن حق‌آبه به تالاب‌ها یک قانون است و اگر قانون‌شکنی در رابطه با عدم پرداخت حق‌آبه تالاب‌ها ادامه یابد و برای ترمیم و حراست از آن‌ها عملی انجام نشود، مشکلات تالاب‌ها در کشور به بحران تبدیل شده و معضلاتی همچون خشکسالی و ایجاد ریزگرد در کشور و در مکان‌های مختلف چندین برابر خواهد شد. می‌توان گفت پرداخت حق‌آبه‌ها مهم‌ترین عملی است که در رابطه با تالاب‌ها باید انجام شود.»

 

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۱۰ / معدل امتیاز: ۴

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=355298