مریم اصلانی (اکونومیک تایمز) – حملات جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل یکبار دیگر خطر بزرگ رژیم آخوندها را به جهانیان یادآوری می‌کند. این حکومت در تلاش همیشگی خود برای از بین بردن دولت اسرائیل، مایل است منطقه وسیع‌تری را در یک وضعیت درگیری دائمی نگهدارد و هرچه زندگی لازم باشد، نه تنها از اسرائیلی‌ها بلکه از ایرانیان و فلسطینیان، قربانی کند. چگونه می‌توان این چرخه را شکست؟
در پاسخ به حمله اول اکتبر علیه اسرائیل، بنیامین نتانیاهو تهدید به تلافی سریع کرد. این حمله درواقع نشان‌دهنده یک بحران استراتژیک در جمهوری اسلامی است که همزمان با شکست‌های متعدد داخلی و خارجی مواجه است. ابراز ناامیدی بجای اعتماد به نفس، نشان می‌دهد که فرصت‌های جدیدی در وضعیت اسفبار غرب آسیا در حال باز شدن است.
اولین جنبه این بحران، نابودی سیستماتیک نیروهای نیابتی خارجی رژیم ایران توسط اسرائیل است که طی ۴۵ سال با هزینه‌های زیاد برای اقتصاد ملی ایران ساخته شدند. پس از حذف چهره‌های کلیدی مانند اسماعیل هنیه رهبر سیاسی حماس و اخیرا حسن نصرالله دبیرکل حزب الله، تهران بطور ناگهانی از توانایی خود برای نشان دادن اقتدار در خارج از مرزهای کشور محروم شد. نابودی حزب‌الله، با ارزش‌ترین دارایی رژیم ایران در منطقه، ضربه شدیدی علیه رژیم و روحیه‌ی آن است و تصویر قدرتی را که با دقت ایجاد کرده بود، تضعیف می‌کند. در این فرآیند، دستگاه اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی به شدت با مشکل نفوذ روبروست و به خطر افتاده که نمونه‌ی آن ترور هنیه در قلب پایتخت ایران است.
همه اینها در شرایطی است که اقتصاد ایران با تورم بیش از ۴۰ درصد در آستانه سقوط است. در این میان، رژیم با یک بحران داخلی مواجه است. اکثریت عظیمی‌از ایرانیان آن را یک نیروی اشغالگر متخاصم می‌دانند. فضای خشم و انزجار در جامعه ایران سنگین است و ایرانیان پیام نفرت و جنگ رژیم را محکوم می‌کنند و خواهان سقوط آن هستند. این موضوع بطور قابل توجهی گزینه‌های رژیم را در بحران کنونی کاهش می‌دهد: رژیمی‌که منفور داخل و خارج است هرگز نمی‌تواند در شرایط جنگ به جمعیت خود تکیه کند. به همین دلیل است که نمی‌تواند کار دیگری بکند جز نمایش‌های توخالی از قدرت آتش.
این واقعیت که موشک‌پرانی جمهوری اسلامی علیه اسرائیل تنها یک روز پس از سخنرانی ویدئویی نتانیاهو خطاب به مردم ایران رخ داد، نشان می‌دهد که بحران داخلی در بالاترین حد در ذهن رژیم قرار دارد. نتانیاهو با تشخیص مخالفت سراسری مردم با رژیم، با مبارزات آنها ابراز همبستگی کرد. او اعلام کرد: «وقتی ایران بالاخره آزاد شود و آن لحظه خیلی زودتر از آنچه مردم فکر می‌کنند فرا خواهد رسید، همه چیز متفاوت خواهد بود».
او چشم‌انداز یک ایران دموکراتیک آینده و پایان ده‌ها درگیری را مطرح کرد. این پیام بطور گسترده توسط ایرانیان مورد استقبال قرار گرفت، و بسیاری از آنها از حمایت جمهوری اسلامی از حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ خشمگین هستند که نتیجه آن کمپین بین‌المللی با شعار «ایرانیان در کنار اسرائیل ایستاده‌اند» بود. رژیم باید کاری می‌کرد تا چهره خود را حفظ کند و از همین رو اقدام به موشک‌پرانی علیه اسرائیل در یکم اکتبر ۲۰۲۴ کرد.
اما بعد چی؟ باید منتظر ماند و پاسخ اسرائیل را دید. دانیل هاگاری سخنگوی ارتش اسرائیل این حمله را «تشدید وضعیت و خطرناک» توصیف کرد و افزود که این حمله «عواقبی خواهد داشت». در همین حال، نیروهای نظامی جمهوری اسلامی تهدید کرده‌اند که در صورت حمله تلافی‌جویانه از سوی اسرائیل، زیرساخت‌های آن کشور را تخریب خواهد کرد که امری غیرقابل قبول است.
در عین حال دومین تلاش رژیم ایران برای ضربه زدن به اسرائیل پس از موشک‌پرانی ماه آوریل، ناکارآمدی زرادخانه تسلیحات جمهوری اسلامی را علیه سیستم دفاعی اسرائیل نشان می‌دهد. این ناکارآمدی ممکن است روند دستیابی ایران به بمب هسته‌ای را تسریع کند. به گفته سعید قاسمی‌نژاد کارشناس مسائل ایران، این تنها راه برای دستیابی به برتری نظامی است.
در این شرایط جامعه جهانی دو انتخاب پیش رو دارد:
یکی اینکه اجازه دهد جمهوری اسلامی به راه خود ادامه دهد. این تضمین می‌کند که ایران همچنان مشغول درگیری از جمله جنگ علیه مردم ایران، دولت اسرائیل و سایر ملت‌ها باشد. این به معنای ادامه ناامنی مردم فلسطین و تهدید تشدید تنش هسته‌ای در آسیا و خطر تخریب در مقیاس وسیع خواهد بود.
دیگر اینکه جامعه ملل دست در دست مردم ایران بگذارد که همواره جان خود را برای پایان دادن به رژیم آخوندها به خطر انداخته‌اند. این انتخاب اکنون بیشتر از همیشه واقعی است چرا که رژیم ایران هرگز به این اندازه ضعیف، منفور و مورد انزجار نبوده است.
زمان آن فرا رسیده است که جامعه جهانی به فکر ایران آزاد و رهایی از شرّ جمهوری اسلامی باشد. ایرانی که می‌تواند ستون صلح و ثبات در منطقه باشد. این همان هدفی است که مردم ایران همیشه برایش مبارزه کرده‌اند.
این هدف توسط رضا پهلوی ولیعهد در تبعید ایران که در آوریل ۲۰۲۳ سفری تاریخی به اسرائیل داشت، حمایت می‌شود و پیام آن به جهان ارسال شده است. از دیدگاه شاهزاده رضا پهلوی، یک ایران سکولار و دموکراتیک، که به حقوق بشر احترام می‌گذارد و آزادی مذاهب را ترویج می‌کند، جامعه صلح‌آمیز کشورهای غرب آسیا از جمله اسرائیل را تقویت خواهد کرد.
*منبع: اکونومیک تایمز
*نویسنده: مریم اصلانی جامعه‌شناس و پژوهشگر در دانشگاه ییل
*ترجمه و تنظیم از کیهان لندن
