مسعود پزشکیان در شرایطی برای شرکت در کنفرانس «بریکس» به کازان روسیه رفته است که با توجه به کمکهای تسلیحاتی جمهوری اسلامی به روسیه در جنگ علیه اوکراین، تحلیلگران حدس میزنند که مقامات تهران اکنون توقع دارند که از سوی روسیه در برابر اسرائیل پشتیبانی شوند.
در این میان، در حالی که نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی فرسوده و مستهلک است، روسها از تحویل جنگندههای سوخو-۳۵ به آن خودداری کردهاند. در مقابل اما اسرائیل جنگندههایی در اختیار دارد که در بالاترین سطح آماده و تعیینکنندهاند.
تحلیلگران به شبکه خبری سیانبیسی گفتند که رژیم ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری به سیستمهای دفاع هوایی و اطلاعات نظامی روسیه برای شناسایی و دفاع از خود در برابر حمله تلافیجویانهی اسرائیل نیازمند است.
پرسش خیلی عجیب جعفری فرمانده سابق سپاه پاسداران:
اسرائیل چه غلطی میتونه بکنه؟! ما موشک داریم اِلی ماشاءالله!محمدعلی جعفری فرمانده سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در یک سخنرانی که سهشنبه اول آبانماه ایراد شد، در حالی که عکس فرماندهان کشتهشدهی رژیم و حماس و حزبالله در… pic.twitter.com/dcc5u9upLZ
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 22, 2024
در شرایطی که اسرائیل آماده تلافی موشکپرانی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میشود، دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین روز سهشنبه ۲۲ اکتبر (اول آبانماه) در پاسخ به شبکه CNBC درباره روابط مسکو و تهران در میانهی تنشهای خاورمیانه گفت، «روسیه قصد رها کردن ایران را ندارد و اتحاد خود را با جمهوری اسلامی گسترش خواهد داد.»
وی عنوان کرد، «در حال توسعه همکاریها با ایران در زمینههای مختلف هستیم و قصد داریم این کار را بیشتر انجام دهیم.»
پسکوف همچنین توضیح داد، همکاری با جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه علیه کشورهای ثالث نیست؛ با اینهمه مستقیماً پاسخ نداد که آیا رژیم ایران از روسیه درخواست حمایت علیه اسرائیل کرده است یا نه.
در گزارش «سیانبیسی» تأکید شده، روسیه متحد نزدیک جمهوری اسلامی است، اما باید به دقت دخالت در امور نظامی و اقتصادی در خاورمیانه را متعادل نگه دارد. روسیه از معدود کشورهایی است که با وجود دشمنی جمهوری اسلامی و اسرائیل همچنان با هر دو طرف روابط دوستانه دارد و با دیگر بازیگران کلیدی منطقه مانند عربستان سعودی، سوریه و امارات متحده عربی نیز روابط خوبی را حفظ کرده است. پسکوف به «سیانبیسی» گفت که روسیه «گفتگو با همه طرفین درگیری در خاورمیانه را حفظ میکند.»
جمهوری اسلامی از تأمینکنندگان اصلی موشکهای بالستیک و پهپاد برای روسیه است که در جنگ علیه اوکراین به کار گرفته میشود. از این رو با طیف گستردهای از تحریمهای بینالمللی روبروست. هرچند دو طرف تبادل تسلیحاتی در طول جنگ با اوکراین را انکار میکنند.
در عین حال، طی سالهای اخیر روسیه نیز از ارائه تجهیزات و ادواتی که در سرکوب اعتراضات مردم توسط نیروهای امنیتی رژیم ایران مورد استفاده قرار میگیرد دریغ نکرده اما با اینهمه از ارائه تسلیحات و ادوات رزمی و راهبردی خودداری کرده است.
بدون پروتکل، با سکندری!
مسعود پزشکیان که برای شرکت در شانزدهمین اجلاس «بریکس» راهی شهر کازان در جمهوری تاتارستان فدراسیون روسیه شده، عصر سهشنبه اول آبان در حالی که مثل همیشه شلنگتخته میانداخت و دستانش در طرفین وی به اینور و آنور حرکت میکردند، هنگام پایین آمدن از پلههای… pic.twitter.com/OjIvxd8UjS
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 23, 2024
در جریان سفر رئیس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی به کازان در جمهوری تاتارستان فدراسیون روسیه، پوتین که به نوعی میزبان اعضای «بریکس» است در مقایسه با استقبال از رئیس جمهوری خلق چین که با اسکورتی از جنگندهها همراه بود، پزشکیان را تحویل نگرفت. اساسا حضور جمهوری اسلامی که از ژانویه ۲۰۲۴ در این گروه پذیرفته شده، در مجمعی که کشورهای بنیانگذار و همچنین اغلب اعضای آن از اقتصادهای در حال توسعه به شمار میروند، جز این نیست که نمایش دهد در انزوا نیست و هنوز کشورهایی مانند روسیه و چین و هند آن را در کنار خود میپذیرند. وگرنه با شرایط اقتصادی فلاکتباری که ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی در آن بسر میبرد، رژیم هیچ حرفی برای گفتن ندارد.
A Russian fighter jet is seen from the cabin escorting Chinese President Xi Jinping's plane before it lands in Kazan, Russia for the #BRICS Summit. pic.twitter.com/6Q4l5hp8r0
— China Xinhua News (@XHNews) October 22, 2024
این در حالیست که حشمتالله فلاحتپیشه رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با اشاره به خیانت روسها در برجام به جمهوری اسلامی، میگوید روسیه، ایران را به کارت بازی خود در اوکراین تبدیل کرده و هیچ ابزار نظامی به آن نداده است. وی همچنین عنوان میکند، «روسها ما را به جنگ اوکراین کشاندند؛ جنگی که هیچ ربطی به ما نداشت.»
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی تیرماه ۱۴۰۱ در دیدار با ولادیمیر پوتین در تهران خامنهای «ابتکار عمل» او را در حمله به اوکراین ستود!
هرچند که به ظاهر اتحاد تهران و مسکو با این همکاری نظامی قویتر شده اما شماری از تحلیلگران بر این باورند که روسیه ترجیح میدهد در جدال رژیم ایران و اسرائیل کنار بایستد. حتا برخی تحلیگران بر این باورند که مسکو از حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی استقبال میکند زیرا موازی با جنگ اوکراین جبهه جدیدی باز میشود که آمریکا و احتمالاً ناتو را درگیر خود خواهد کرد و تمرکز غرب بر جنگ اوکراین کاسته خواهد شد.
برخی نیز میگویند که هنوز مشخص نیست روسیه در صورت وقوع یک جنگ گستردهتر و مستقیم بین رژیم ایران و اسرائیل کجا خواهد ایستاد و ادعاها در ارتباط با «روابط استراتژیک» آنها تا چه اندازه زیر سؤال خواهد رفت.
نیکیتا اسمگین کارشناس مسائل ایران در شورای امور بینالملل روسیه میگوید: «تشدید درگیری بین اسرائیل و ایران بر منافع روسیه در خاورمیانه تأثیرگذار است و طیف گستردهای از پروژههای روسیه و ایران را تهدید میکند.»
وی توضیح داده: «مسکو ترجیح میدهد بجای اینکه مستقیم درگیر شود، خود را با شرایط در حال تحول وفق دهد… روسیه در رویارویی با اسرائیل و آمریکا نمیتواند جمهوری اسلامی را نجات دهد و این کار را نخواهد کرد.»