معاون سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به نابودی جنگل‌های زاگرس هشدار داده و گفته از سال ۸۸ تاکنون یک میلیون و ۲۰۰ هزار جنگل‌های زاگرس که در استان لرستان هستند دچار زوال بلوط شده‌اند.
زوال یا خشکیدگی بلوط سالیانه صدها هکتار از درختان بلوط در مناطق مختلف کشور به ویژه جنگل‌های منطقه زاگرس را از بین می‌برد.
هادی کیا دلیری معاون آموزش و مشارکت های اجتماعی سازمان حفاظت از محیط زیست با اشاره به وضعیت نامناسب ذخایر جنگل‌های بلوط زاگرس گفته جنگل های زاگرس در احتضار است و بیماری زوال بلوط به معنای زوال مجموعه زاگرس است که در این شرایط توجه به فرهنگ‌سازی و مدیریت جامع نگر مورد نیاز است.
او تأکید کرده «بدون تعارف، جنگل‌های زاگرس در حال احتضار است، از سال ۸۸ تاکنون یک میلیون و ۲۰۰ هزار جنگل‌های زاگرس که در خود لرستان است دچار زوال بلوط شده‌اند، ولی زوال عامل نیست.»
سرپرست معاونت آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست افزوده «این بیماری علت ثانویه است، در حقیقت درختان زاگرس در حال نابودی نیستند، بلکه اکوسیستم زاگرس یا مجموعه عناصر زاگرس در معرض آسیب هستند یعنی مجموعه عناصر زاگرس در حال آسیب و زوال هستند پس باید توجه جدی داشته باشید.»
هادی کیا دلیری گفته زوال بلوط پدیده‌ای چندبعدی و پیچیده محسوب می‌شود که عامل‌های مختلف زیستی و غیرزیستی زمینه‌ساز بروز و شیوع آن هستند.
او افزوده که سابقه بروز این پدیده در جنگل‌های بلوط زاگرس از دهه ۱۳۸۰ بوده و در سال ۱۴۰۲ طبق اعلام اینسا، گستره‌ای بیشتر از یک میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس مبتلا به این پدیده است؛ مجموعه اقدامات ستادی و فنی انجام شده تا حدودی زوایای مختلف این بحران را روشن ساخته، اما کنترل کامل آن نیازمند عزم جدی و توجه کافی است.
کم شدن بنیه درختان، زیرگردها، تغییرات اقلیمی و خشکسالی، هجوم آفات مثل پروانه برگ‌خوار بلوط و سوسک چوب‌خوار بلوط و کوبیدگی خاک براثر حرکت دام و عدم نفوذپذیری خاک از جمله عوامل بروز زوال بلوط هستند.
ریزگردها و از بین رفتن رطوبت خاک در پی خشکسالی دو عامل مهم نابودی جنگل‌های بلوط زاگرس هستند. به دلیل اینکه درختان بلوط پهن‌برگ و در قسمت پشتی برگشان کرک دار هستند گردوغبار موجود در هوا را جذب می‌کنند و این منافذ عدسک را محدود کرده و توانایی تبادل گاز علی‌الخصوص مونواکسید کربن را به شدت کاهش می‌دهد. در چنین شرایطی ریزگردها از عوامل اصلی نابودی و خشکی درختان بلوط در رشته کوه زاگرس اعلام شده است.
از سوی دیگر در سال‌های اخیر با بهره‌برداری‌های بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و همچنین از ظرفیت جنگل‌ها، از بین رفتن پوشش گیاهی که به طبع آن فرسایش خاک را به دنبال دارد و همچنین کمبود بارش‌های جوی به ویژه برف بر اثر تغییر اقلیم، درختان بلوط را بیش‌ازپیش تحت فشار قرار داده و به سمت نابودی می‌کشاند.
جنگل‌های زاگرس با قدمت پنج هزار و ۵۰۰ سال از شهرستان پیرانشهر در آذربایجان غربی شروع می‌شود و تا حوالی فیروزآباد در فارس امتداد می‌یابد تا منطقه‌ای با طول ۱۳۰۰ و عرض ۲۰۰ کیلومتر از خاک ایران را به خود اختصاص دهد. شش میلیون هکتار مساحت جنگل‌های زاگرس است و ۲ هزار و ۳۷۲ گونه گیاهی شناسایی شده، ۶۱ گونه پستاندار، ۲۷ گونه ماهی، ۱۶۷ گونه پرنده و ۳۷ گونه خزنده در جنگل‌های زاگرس زیست می‌کنند.
استان‌های فارس، لرستان و خوزستان در بین ۱۱ استان زاگرس‌نشین رتبه‌های اول تا سوم وسعت رویشگاه‌های جنگلی و درختی را به خود اختصاص داده‌است و بلوط با پوشش حدود ۷۰ درصد، بخش بزرگ گونه‌های جنگلی زاگرس را تشکیل می‌دهد.
در استان لرستان ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار مرتع و جنگل وجود دارد که از این میزان یک میلیون و ۲۰۰ هزارهکتار وسعت جنگل‌های بلوط است که بخش زیادی از آن به دلائلی از جمله زوال بلوط و آتش‌سوزی تخریب شده و از بین رفته است.
بر اساس آمارها آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های زاگرس نیز باعث نابودی بیش از ۳ هزار هکتار از جنگل‌های این منطقه در محدوده لرستان شده است. آتش‌سوزی‌ها نسبت به سال گذشته با افزایش ۲۵۵ درصدی روبرو بوده و هشدار کارشناسان محیط زیست را در پی داشته است.
سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان تابستان امسال اعلام کرد ۷۳/۵ هکتار جنگل و مرتع استان از ابتدای امسال تا ۲۲ خرداد دچار حریق شدند، در حالیکه این آمار به شکل بسیار فزاینده‌ای، در ۳۱ خرداد به حدود یک هزار و ۳۰۰ هکتار رسیده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان ۲۲ خرداد اعلام کرد که از ابتدای خرداد، ۱۴ حریق در ۴۰ هکتار جنگل و ۳۳/۵ هکتار مراتع لرستان گزارش شده که بیشترین سطح آن در شهرستان چگنی بوده است.
آمارها همچنین نشان می‌دهد در دو دهه گذشته به طور میانگین سالانه بیش از ۲۱ هزار هکتار جنگل و مرتع ایران در آتش سوخته است.
