آسوشیتدپرس روز شنبه ۱۶ نوامبر (۲۶ آبانماه) با تأیید گزارش «نیویورک تایمز» درباره دیدار ایلان ماسک مشاور ارشد دونالد ترامپ که به عنوان «مسئول کارآمدی دولت» در دولت دوم ترامپ معرفی شده، با امیرسعید ایروانی سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد، به نقل از یک «مقام آمریکایی» نوشت، «این دیدار به درخواست جمهوری اسلامی انجام شد.»
بر اساس این گزارش، گفتگوی ماسک و ایروانی شامل موضوعات مختلفی از جمله برنامههای اتمی، حمایت از گروههای شبهنظامی علیه اسرائیل و صحبت درباره روابط تهران و واشنگتن بود، با اینهمه اما به گزارش رسانههای داخلی ایران، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه ۲۶ آبانماه رسماً این دیدار را «تکذیب قاطع» کرده است!
حرفهای ضد و نقیض درباره این دیدار زیاد است. شبکه «سیبیاس» بهنقل از دو «منبع مطلع» گزارش داد که این دیدار در محل اقامت سفیر جمهوری اسلامی در نیویورک انجام شد. همین شبکه عنوان کرد «نشانهای در دست نیست که دونالد ترامپ از این دیدار مطلع بوده باشد» اما آسوشیتدپرس گزارش داد این دیدار «در نمایندگی ایران در سازمان ملل صورت نگرفت.»
یک مقام آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود میگوید: «هیچ تصمیم فوری از سوی هیچیک از طرفین این دیدار گرفته نشده است.»
کیهان تهران: سادهلوحی یا خیانت؟!
گزارشها در مورد دیدار ایروانی و ماسک، رسانههای اصلاحطلب را ذوقزده کرد اما همزمان واکنش منفی روزنامه «کیهان تهران» را به دنبال داشت.
کیهان تهران در تیتر اول خود با عنوان «ملاقات پنهان با نماینده ترامپ، سادهلوحی یا خیانت؟!» نوشت که «بوی تکرار دیپلماسی التماسی به مشام میرسد!»
در این گزارش آمده «در شرایطی که آمریکا طرف بدهکار برجام است و باید خسارات نقض توافق هستهای را به ایران پرداخت کند، مدعیان اصلاحات و رکن داخلی کارزار غرب علیه ایران میکوشند زمینههای مذاکره با این رژیم تروریست را فراهم کنند و ضمن آبروبخشی به آن، بار دیگر ایران را از دستیابی به حقوق خود بازدارند.»
استقبال از دیپلماسی پنهان با آمریکا
در مقابل اما روزنامه «سازندگی» عکس بزرگ ایلان ماسک را با تیتر «دیپلماسی پنهان ایران و آمریکا» در صفحه اول خود منتشر کرد و مدعی شد: به نظر میرسد که ترامپ واقعاً تصمیم گرفته، رویکرد متفاوتی در مواجهه با ایران داشته باشد و به قول عباس عراقچی بجای «فشار حداکثری»، «عقلانیت حداکثری» را امتحان کند!
روزنامه «اعتماد» نیز این دیدار را «نخستین آزمون دیپلماتیک دولت جدید ترامپ در برابر تهران» دانست.
در همین ارتباط علی بیگدلی استاد علوم سیاسی در تهران متمایل به جریان اصلاحات، در یادداشتی که روزنامه «آرمان ملی» منتشر کرد، نوشت: «این ملاقات نمیتواند بدون اجازه از مقامات طرفین صورت گرفته باشد… اما همینکه این دیدار صورت گرفته میتوان شاهد گشایشهای جدیدی در مناسبات دو طرف باشیم.»
بر اساس گزارش منابع آمریکایی، دونالد ترامپ، سناتور مارکو روبیو را به عنوان یکی از گزینههای اصلی وزارت خارجه آمریکا معرفی کرده و مایک والتز نیز به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید معرفی شده است.
هر دوی این افراد علیه جمهوری اسلامی مواضع سرسختانه دارند و طی سالهای اخیر با شاهزاده رضا پهلوی به عنوان برجستهترین چهره مخالف حکومت ایران دیدار داشتند.
خبر مربوط به ملاقات ماسک و ایروانی همزمان با گزارشهایی در مورد «ضمانت مکتوب» جمهوری اسلامی به دولت بایدن درباره خودداری از کشتن دونالد ترامپ منتشر شده است. همه این اخبار و گزارشها پس از آن در صدر خبرهای مربوط به ایران قرار گرفت که روزنامه «اسرائیل هیوم» گزارش داد «اطرافیان ترامپ در حال برنامهریزی برای سرنگونی جمهوری اسلامی هستند.»
نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد درباره دیدار محرمانه ایروانی و ماسک اظهار نظر نکرده است، اما در پاسخ به پرسشهایی درباره گزارشهای اخیر رسانهها از تماسهای پشتپرده جمهوری اسلامی اعلام کرد که در خصوص «پیامهای رسمی رد و بدل شده بین دو کشور» بیانیههای عمومی صادر نمیکنند.
دردسر برای ترامپ
در همین حال الیوت آبرامز که در دولت قبلی ترامپ مدتی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران بود، دیدار ایلان ماسک با امیرسعید ایروانی را «خطرناک» خواند و به «جوئیش اینسایدر» گفت: «به نظر نمیرسد که آقای ماسک در جریان تبادلهای قبلی بین آمریکا و ایران باشد و ممکن است برای ایرانیها تصوراتی از سیاستهای آینده ایالات متحده ایجاد کرده باشد که پس از ۲۰ ژانویه [آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ] دردسر ایجاد خواهد کرد».
«جوئیش اینسایدر» همچنین به نقل از جیسون برادسکی از مدیران «اتحاد علیه ایران هستهای» نوشته است که دیدار ایلان ماسک با سفیر رژیم ایران ظاهراً قبل از اعلام انتصاب مارکو روبیو و مایک والتز انجام شده است.
برخی تحلیلگران میگویند، دیدار ماسک و ایروانی آنهم به درخواست جمهوری اسلامی نشان میدهد، علی خامنهای از بازگشت مجدد ترامپ به کاخ سفید نگران شده و در تلاش برای کنترل وضعیت است اما تکذیب آن توسط وزارت خارجه رژیم نشان میدهد در بالاترین ردهها بر سر تلاش برای ارتباط با دولت ترامپ اختلاف نظر و فراتر از آن اختلاف منافع زیاد است.