ساخت مدرسه و رفع کمبود فضای آموزشی تنها وعده مشخص مسعود پزشکیان بود که برای آن زمان معینی را تعیین کرده و گفته بود طی یکسال کمبود مدارس را رفع می‌کند. اکنون با گذشت چهارماه از فعالیت دولت نه تنها مدرسه‌ای ساخته نشده بلکه کمبود فضای آموزشی از سیستان و بلوچستان تا پایتخت خبرساز شده است.
مسعود پزشکیان پس از ریاست جمهوری اسلامی اعلام کرد «مشکل کمبود مدرسه در مناطق محروم را یکساله با کمک نیروهای بسیج، قرارگاه خاتم الانبیاء و بنیاد برکت مرتفع می‌کنیم» و حتی گفته بود که «اگر نقشه ساخت و مصالح را به مردم بدهیم، خودشان مدارس را می‌سازند».
اکنون اما نه تنها خبری از پروژه‌های مدرسه‌سازی یا رساندن «نقشه و مصالح» به مردم برای اینکه خودشان مدرسه بسازند نیست بلکه زنگ خطر کمبود فضای آموزشی از استان محرومی چون سیستان و بلوچستان تا قلب کلانشهرهایی چون تهران و اصفهان به صدا درآمده است.
آمارها نشان می‌دهد در سایه نبود فضای آموزشی کافی و در دسترس، سالانه ۳۰ درصد دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان مجبور به ترک تحصیل می‌شوند؛ همچنین شهر تهران نیز با توجه به شمار دانش‌آموزان نسبت به تعداد کلاس‌های درس صدرنشین آمار کمبود مدرسه در ایران است.
فاروق اعظمی نماینده پیشین مردم سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی به وبسایت «دیده‌بان ایران» گفته کمبود مدرسه در بسیاری از مناطق محروم از جمله روستاهای سیستان و بلوچستان که ۵۱ درصد از جمعیت این استان را تشکیل می‌دهد، باعث ترک تحصیل بسیاری از کودکان و نوجوانان می‌شود.
او افزوده که سالانه ۳۰ درصد دانش‌آموزان این استان به دلیل مشکلاتی مانند کمبود مدرسه و هزینه‌های میلیونی سرویس مدارس مجبور به ترک تحصیل می‌شوند.
فاروق اعظمی افزوده که «در منطقه‌ای از سیستان و بلوچستان بررسی کردیم که ۱۲ سال پیش، از ۴۵۰۰ دانش‌آموز کلاس اول ابتدایی که شروع به تحصیل کرده‌اند، فقط ۵۰۰ نفر آنها توانسته‌اند دیپلم بگیرند یا وارد دانشگاه شوند. فقط در یک منطقه از استان، ۴ هزار دانش‌آموز ترک تحصیل کرده‌اند که بیشترشان از مقطع ابتدایی به متوسطه اول بوده‌اند.»
پیشتر نیز گزارش‌هایی از ترک تحصیل دانش‌آموزان مناطق محروم، به ویژه دانش‌آموزان ساکن روستاها، به علت کمبود مدرسه و ناتوانی در تأمین هزینه سرویس رفت و آمد منتشر شده بود.
افشار کبیری مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان غربی در آستانه آغاز سال تحصیلی جاری با اعلام آمار ترک تحصیل بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار دانش‌آموز گفته بود که بخشی از دانش‌آموزان ساکن مناطق مرزی دسترسی راحت به مدارس ندارند و فاصله خانه‌های آنها تا مدرسه و دشواری در رفت‌وآمد هر روزه سبب شده قید تحصیل را بزنند.
کانون صنفی معلمان ایران نیز زمستان گذشته در بیانیه‌ای به مناسبت «روز جهانی آموزش» نوشت در ایران عدم دسترسی به بسیاری از نیازهای اولیه و انسانی، از جمله آموزش رایگان و کیفی، جامعه را تحت تأثیر قرار داده است.
کانون صنفی معلمان ایران نیز زمستان گذشته در بیانیه‌ای به مناسبت «روز جهانی آموزش» نوشت در ایران عدم دسترسی به بسیاری از نیازهای اولیه و انسانی، از جمله آموزش رایگان و کیفی، جامعه را تحت تأثیر قرار داده است.
بحران ترک تحصیل دانش‌آموزان و نبود عدالت آموزشی؛ دغدغه پزشکیان «برپایی نماز جماعت در مدارس» است!
در همین رابطه خبرگزاری «تسنیم» در گزارشی اعلام کرده که به گفته برخی از ساکنان پروژه‌های مسکن مهر، مانند فاز ۸ مسکن مهر پردیس، دانش‌آموزان با کمبود فضای آموزشی مواجه‌اند و کلاس‌های درس در این مناطق با تعداد بیش از ۴۰ تا ۵۰ نفر برگزار می‌شود. این تراکم بالا باعث کاهش کیفیت آموزش و ایجاد چالش‌های جدی در فرآیند یادگیری می‌شود. یکی از شهروندان پردیسی در این باره می‌گوید: «کلاس‌های درس فرزندم بیش از ۴۸ نفره است و این شرایط باعث می‌شود که یادگیری با مشکل مواجه شود. آیا اصلاً دانش‌آموزان می‌توانند به خوبی محتوای ارائه شده توسط معلم را فرا بگیرند؟ مدارس غیردولتی هم هزینه بسیار بالایی دارند و توانایی پرداخت شهریه آنها را نداریم.»
وزیر آموزش و پرورش نیز تأیید کرده که تراکم بالای دانش‌آموزان در کلاس‌ها به دلیل کمبود فضای آموزشی است.
در استان تهران، سرانه فضای آموزشی ۵.۱۶ متر مربع است، که نشان‌دهنده نیاز فوری به احداث مدارس جدید در این استان است. بر اساس گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش، برای رسیدن به سرانه استاندارد کشوری، لازم است که ۱۳ هزار کلاس درس جدید در تهران ساخته شود.
همچنین ۶۹۵ مدرسه ۱۵ کلاسه در شهرستان‌های استان تهران مورد نیاز است تا از تراکم بیش از حد کلاس‌ها جلوگیری شود.
یکی دیگر از کلانشهرهایی که در روزهای گذشته کمبود کلاس درس در آن گزارش شد اصفهان است؛ شهری که گسترش فرونشست نیز سبب تخلیه ۴۲ مدرسه در آن شده است.
تخلیه ۴۲ مدرسه در اصفهان به علت فرونشست؛ سکونت ۳۹میلیون نفر در مناطق درگیر با فرونشست!
مقامات آموزش و پرورش استان اصفهان تأکید دارند این شهر و شهرستان‌های اطراف با کمبود شدید فضای آموزشی روبرو هستند که سبب تراکم دانش‌آموزان در کلاس درس و دو شیفته شدن شماری از مدارس شده است.
محمدرضا ابراهیمی مدیرکل آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به اینکه تخلیه مدارس بر سرانه فضای آموزشی استان اثر داشته توضیح داده که درصد تأثیر فرونشست در هر مدرسه‌ای متفاوت از دیگری است؛ اداره کل نوسازی دستور داده که برخی از مدارس تخلیه شوند که بخش‌هایی از آن تخریب و عملیات بازسازی شروع و بخش دیگر بهسازی و مقاوم‌سازی شده است.
ناصر فتحی مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان اصفهان نیز بر ایجاد مشکل در سرانه آموزشی به علت تخلیه مدارس اشاره کرده و گفته «آموزش و پرورش استان اصفهان برای جبران این مسئله، برخی مدارس را دو نوبته کرده است. یک راهکار دیگر نیز افزایش تراکم کلاس‌ها در مدارس مجاور بود. حل مسئله از این طریق برای آموزش‌وپرورش سختی‌های خاص خودش را دارد.»
اینهمه در حالیست که برخی معتقدند وعده جبران کمبود کلاس درس طی یک سال که از سوی مسعود پزشکیان عنوان شده اصلا عملی نیست.
مجید کاشفی، از اعضای مجمع خیرین مدرسهساز، به وبسایت «دیدبان ایران» درباره وعده مسعود پزشکیان گفته «این هدف والا و ارزشمند است، البته که وعدهای ایده‌آل محسوب می‌شود، اما به نظر می‌رسد که عملی شدن آن حداقل در یک سال امکان‌پذیر نیست.»
مجید کاشفی به هزینه‌های بالای ساخت یک کلاس درس اشاره می‌کند به این که مصالح ساختمانی به شدت گران شده است و دیگر امروز به راحتی نمی‌توان مدرسه‌ای ساخت. او حتی می‌گوید که به خاطر گران بودن مصالح ساحتمانی، بسیاری از خیرین به‌سختی مدرسه می‌سازند یا حتی برخی از آنها از ادامه انجام این کار خیر دست کشیده‌اند.
این فعال مدنی توضیح می‌دهد که «اگر تا پیش از این، با ۱۰۰ میلیون تومان، خیرین می‌توانستند، یک مدرسه بزرگ بسازند، حالا با ۱۰ و یا ۲۰ برابر آن حتی نمی‌توان یک کلاس درس ساخت.»
مجید کاشفی در نهایت معتقد است که تا خود دولت بودجه نگذارد و وارد عمل نشود، نمی‌توان برای رفع این مشکل به صورت جدی اقدام کرد و اگر این اقدام انجام نشود، خاطره تلخ عملی نشدن وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن در دولت سیزدهم تکرار می‌شود.
