مسعود پزشکیان روز پنجشنبه ۶ دیماه بار دیگر خواستار صرفهجویی انرژی از سوی مردم برای عبور از بحران کمبود انرژی شده است. تازهترین آمارها نشان میدهد ۸۰ نیروگاه برق به دلیل کمبود سوخت از مدار تولید خارج شدهاند. فعالان صنعتی نیز میگویند خطوط تولید به علت قطع گاز و برق کارخانهها در عمل خاموش و متوقف شده است.
مسعود پزشکیان در سفر استانی به خراسان شمالی و در سخنرانی در شهر بجنورد خواستار صرفهجویی در مصرف برق و گاز از سوی مردم شد و گفت: «اکنون با کسری بودجه مواجهیم؛ در حوزه انرژی بسیار بد مصرف میکنیم بعد مجبوریم گاز و برق را قطع کنیم؛ عادت بدی داریم که مراعات نمیکنیم.»
او افزود که «بیشترین انرژی را داریم، اما مصرف خوب نداریم؛ اگر همه یک چراغ اضافی را خاموش کنند قطعا کمبود انرژی نخواهیم داشت و اگر همه ما با هم متحد شویم قطعا دیگر قطعی برق نخواهیم داشت.»
مسعود پزشکیان در بخشی از سخنانش مشکلات موجود را ناشی از اقدامات «دشمن» خواند و گفت: «دشمن نمیخواهد ثبات و امنیت در ایران داشته باشیم و مشکلات را ایجاد کردهاند تا روی خوش نبینیم؛ مطمئن باشید اگر باهم باشیم و پشت سر مقام معظم رهبری حرکت کنیم مشکلات برطرف میشود.»
رئیس دولت چهاردهم همچنین در سخنانی تهدیدآمیز گفت: «اسرائیل امروز همه منطقه را به جان هم انداخته است؛ اما مسلمان با هم دعوا دارند و با هم متحد نیستند، این وضعیت اثر همین دعواهاست؛ باید دست در دست هم دهیم؛ اگر شیر گاز و نفت منطقه را ببندیم دشمنان با مشکلات فراوان مواجه خواهند شد.»
بحران انرژی و مشکلات ناشی از آن با آغاز فصل زمستان برجستهتر شده است. آخرین آمارها نشان میدهد از مجموع بیش از ۶۰۰ واحد نیروگاهی، حداقل ۸۰ واحد نیروگاهی بهدلیل کمبود یا نبود سوخت (گاز و سوخت مایع) از مدار بهرهبرداری خارج هستند.
محمد محمدی سرپرست تولید و بهرهبرداری نیروگاه برق ری در نزدیکی پالایشگاه تهران نیز امروز ششم دیماه با اشاره به کاهش ۸۷ درصدی تأمین گازوئیل نیروگاه برق ری اعلام کرد: «تخصیص سهمیه گاز حداقلی و اتمام ذخایر گازوئیل نیروگاه موجب خروج واحدهای این مجموعه از مدار تولید شده است.»
سرپرست تولید و بهرهبرداری نیروگاه برق ری توضیح داده که «از ۱۰ آذرماه نیز سهمیه گاز طبیعی نیروگاه به حداقل کاهش یافته و در بسیاری از روزها هیچ سهمیهای به نیروگاه ری اختصاص داده نشده است. حتی در روزهایی که گاز تخصیص یافته، مقدار آن به حدی کم بوده که عملا برای تولید برق کافی نبوده است.»
خبرگزاری «تسنیم» در گزارشی نوشته ظرفیت عملی تولید برق حرارتی حدود ۵۸ هزار مگاوات است، وقتی ۸ هزار مگاوات از آن به دلیل نداشتن سوخت معادل کافی، از مدار خارج است، درواقع حدود ۵۰ هزار مگاوات ظرفیت عملی تولید باقی میماند.
این گزارش افزوده نیروگاههای حرارتی باید تعمیرات دورهای و اساسی خود را در فصل سرد سال برای آمادگی حداکثری تولید در فصل گرم سال (تابستان) انجام دهند و حدود ۷۰۰۰ مگاوات از ظرفیت عملی تولید نیز بهدلیل تعمیرات از مدار خارج است و چیزی در حدود ۴۳ هزار مگاوات توان عملی تولید برق فعلی نیروگاههای حرارتی است.
تولید برق در حالی به دلیل کمبود سوخت با کاهش روبرو شده که در آنسو کسری گاز نیز با سردتر شدن هوا افزایش یافته است. دولت برای جلوگیری از ایجاد موج اعتراضی از سوی شهروندان، تلاش کرده گاز منازل مسکونی قطع نشود و ساعات کمتری برق بخش خانگی قطع باشد. در مقابل اما بار سنگین قطع گاز و برق را روی صنایع انداخته و خسارت سنگینی را رقم زده است.
علیاکبر الوندیان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان روز پنجشنبه ششم دیماه گفته «کورهها در ۲۲ کارخانه سیمانی کشور خاموش هستند در حالی که کورههای کارخانههای سیمان باید در ۲۴ ساعت شبانهروز روشن بماند و قطعی مکرر چند ساعته به معنای توقف به کار کورههاست و امکان تولید کلینکر را به کل از بین میبرد بنابراین اکنون کارخانجاتی که تولید آنها به کل متوقف نشده تنها میتوانند در ساعاتی که برق وصل است سیمان تولید کنند.»
این فعال صنفی افزوده: «گاز بسیاری از کارخانههای سیمانی قطع است و کارخانههایی مانند سیمان تهران به دلیل همجواری با مناطق شهری اجازه استفاده از مازوت را هم ندارند در نتیجه تولید در تمام خطوط آن متوقف است، نه تنها در سیمان تهران در کارخانههای سیمان شمال، سیمان فیروزکوه و سیمان آبیک هم کورهها خاموش هستند، در سیمان آبیک هر دو کوره این کارخانه خاموش است در حالی که سیمان آبیک از تولیدکنندگان بزرگ سیمان کشور به شمار میآید.»
علیاکبر الوندیان افزوده «علاوه بر استان تهران در خراسانهای شمالی، رضوی و جنوبی نیز با توقف به کار کارخانهها به دلیل قطعی برق مواجه هستیم.»
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با بیان اینکه «در هفته گذشته شرکتهای سیمانی نتوانستند کف عرضه را در بورس کالا رعایت کنند» گفته «سیمان صنعتی مادر است و کاهش تولید در این صنعت به تضعیف عملکرد صنایع دیگر در بالادست و پاییندست آن میانجامد، صنایعی مانند ساخت و ساز و حمل و نقل از جمله این صنایع هستند.»
دیگر واحدهای تولیدی و صنعتی نیز مانند صنف تولیدکنندگان سیمان با بحران روبرو هستند. یکی از صاحبان صنایع در یکی از شهرکهای صنعتی استان تهران در گفتگو با وبسایت «اقتصاد ۲۴» گفته «قطع برق کل فعالیت صاحبان صنایع را مختل کرده است بطوری که دیگر نمیتوانیم ثبت سفارشی قبول کنیم چرا که مشتری میداند خبری از تولید نیست و نمیخواهد در این بین سرمایه خود را تلف کند.»
این فعال صنعتی با اشاره به اینکه از ۱۲ نیمه شب تا ۶ صبح برق واحدهای صنعتی فعال در شهرکهای صنعتی کمتر قطع میشود و صاحبان صنایع به ناچار باید در این زمان فعال باشند، گفته هجوم تولید و مصرف برق در این زمان نیز مشکلات جدیدی برای واحدهای تولیدی-صنعتی ایجاد کرده است.
او توضیح داده که «به ناچار برای تامین سوخت مورد نیاز به سمت استفاده از دیزل ژنراتور رفتهایم، اما گازوئیل جهت سوخت این ژنراتورها نیز تامین نمیشود و بطور کلی تولید را از مدار خارج کردهاند». با اینهمه به گفته این فعال صنعتی «تأمین گازوئیل نیز یک چالش دیگری است که صاحبان صنایع با آن روبرو شدهاند و شرایط تولیدکننده را به شدت تحت تاثیر قرار داده است؛ یعنی خبری از هیچ نوع سوخت و انرژی برای تولید نیست! نه برق، نه گاز و نه گازوئیل!»
این صاحب کسب و کار صنعتی افزوده «عملا از تولیدکننده خواسته شده واحد صنعتی خود را ببندد و تولید را فراموش کند. قبول تولید را کنار میگذاریم، اما دولت با چه سیاستی از تولیدکنندگان حمایت میکند؟ آیا اصلا به تولید فکر میکند و قصد جبران این خسارات را دارد؟!»
فتحالله توسلی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز چند روز پیش که ۱۳ نیروگاه از مدار خارج بود، با بیان اینکه از مدار خارج شدن ۱۳ نیروگاه اتفاقی پرخطر برای کشور است، گفته بود: «مردم میدانند کمبود سوخت منجر به تعطیلی کشور شد نه برودت هوا!»
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزوده بود که «برخی از مسئولان ما را دچار «غافلگیری استراتژیک» کرد، در واقع از مدار خارج شدن ۱۳ نیروگاه حاصل یک کمکاری صرفا چند ماه نیست، بنابراین وزارتخانههای نفت و نیرو، به ویژه وزارت نفت موظف به ذخیرهسازی سوخت بودهاند، به همین دلیل دولت سابق و فعلی باید بابت این کوتاهی پاسخگو باشند، چراکه این کوتاهی تا جایی پیش رفته است که ما امروز ناتوان در تأمین گاز و حتی مازوت برای نیروگاهها هستیم.»