خبرنگار ٢٩ ساله ایتالیایی که در زندان اوین محبوس بود و به تازگى آزاد شده و به کشورش بازگشته است، و در سال‌های اخیر به ایران سفر کرده و گزارش‌های مثبت درباره اوضاع می‌داد، حالا در گفتگو با نیویورک تایمز گفته است: «تا زمانی که جمهوری اسلامی بر سر کار است، به ایران سفر نخواهم کرد.»
چچیلیا سالا که اخبار مرتبط با ایران را پوشش می‌داد، در سال ۲۰۲۱ و پیش از اعتراضات ۱۴۰۱ به ایران سفر کرده بود. با این حال، در دو سال پیش از گزینش مسعود پزشکیان به ریاست جمهوری اسلامی، درخواست‌های سالا برای اخذ ویزا رد شده بود. او گفت: «می‌خواستم با چشمان خودم ببینم که چه چیزی تغییر کرده است.»
پس از روی کار آمدن پزشکیان که به عنوان چهره‌ای اصلاح‌طلب و به اصطلاح نه «بدتر» به اندازه ابراهیم رئیسی رئیس پیشین دولت جمهوری اسلامی شناخته می‌شود، همکاران چچیلیا سالا به او گفتند که به نظر می‌رسد دولت مسعود پزشکیان به دلیل تمایل برای بازسازی روابط با اروپا، در مورد خبرنگاران خارجی بازتر رفتار می‌کند.
سالا بار دیگر برای اخذ ویزای ایران اقدام کرد و اینبار موفق شد. به نظر می‌رسید که همکارانش درست گفته‌اند. با این حال، این خبرنگار ۲۹ ساله کمی بعد متوجه شد که چیزی در جمهوری اسلامی ایران تغییر نکرده است.
زمانی که چچیلیا سالا در روز ۱۹ دسامبر در اتاق هتل در تهران مشغول آماده ساختن پادکست روزانه خود بود، ماموران سازمان اطلاعات سپاه (ساس) به سراغش آمدند. وقتی تلاش کرد تلفن همراه خود را بردارد، یکی از مأموران گوشی را به آن سوی اتاق پرتاب کرد.
به گفته او، مأموران وى را با چشم‌بند به زندان اوین منتقل کردند و در جواب پرسش او درباره اتهاماتش، گفتند که در مکان‌های مختلف «اقدامات غیرقانونی» انجام داده است.
به باور گروهی از تحلیلگران مسائل ایران، جمهوری اسلامی از بدو قدرت گرفتن در ایران، از دیپلماسی گروگانگیری استفاده کرده است. مقامات جمهوری اسلامی ایران تا کنون بارها شهروندان خارجی و دوتابعیتی را به عنوان ابزار چانه‌زنی در معاملات بین‌المللی بازداشت کرده‌اند و از طریق مبادله‌ی آنها، زندانیان ایرانی وابسته به خود در خارج کشور و منابع مالی مسدودشده را آزاد کرده‌اند. چچیلیا سالا هم از همان ابتدای بازداشت می‌ترسید که به عنوان گروگان برای انجام یک معامله بازداشت شده باشد.
وى گفت که در خبرها خوانده بود که ایتالیا سه روز پیشتر، محمد عابدینی نجف آبادی مهندس ایرانی- سوئیسی را به درخواست ایالات متحده بازداشت کرده است. عابدینی به دور زدن تحریم‌های آمریکا و قاچاق قطعات پهپادی به ایران که در حمله شبه‌نظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی به پایگاه نظامی آمریکایی در اردن (موسوم به برج ۲۲) در ژانویه گذشته از آن استفاده شده بود متهم شده است. حمله‌اى که به کشته شدن سه سرباز آمریکایی و مجروح شدن بیش از ۴۰ نفر دیگر انجامید.
این خبرنگار ایتالیایى گفت که نگران بود اگر ایالات متحده بر استرداد عابدینی به آمریکا اصرار کند، او ممکن است سال‌ها در زندان بماند و آزادی‌اش به تصمیم دونالد ترامپ وابسته شود زیرا رئیس جمهورى جدید آمریکا تا کنون بارها از معامله زندانیان با جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرده است.
چچیلیا سالا گفت: «در یک بازی گیر افتاده بودم که خیلی بزرگتر از من بود.»
به گفته وى، نگهبانان در اوین به او لباس زندان شامل یک گرمکن خاکستری، پیراهن و شلوار و روسری آبی‌رنگ و یک چادر دادند. آنها همچنین عینک او را گرفتند. سالا می‌گوید که چشمش ضعیف است و بدون عینک تقریباً نابیناست.
تنها دو پتو در سلول او وجود داشت و خبری از بالش و تشک نبود. چراغ سلول هم پیوسته روشن بود و خواب از چشم او مى‌ربود.
چچیلیا سالا چند روز را به بررسی وجب به وجب دیوارهای زرد سلولش پرداخت و روی آن یک لکه خون، چوب خط‌هاى شمارشِ روزها که به گفته او احتمالاً مربوط به زندانی پیشین بوده و کلمه «آزادی» را مشاهده کرد.
او گفت که در زمان بازجویی چشم‌بند داشت و رو به دیوار می‌نشست. بازجو به زبان انگلیسی روان صحبت می‌کرد و با پرسیدن اینکه خمیر پیتزای رُمى را ترجیح می‌دهد یا ناپُلى، نشان داد که ظاهرا شناخت خوبی از ایتالیا دارد.
چچلیا سالا گاهی اجازه داشت که با والدین و دوست پسرش در ایتالیا صحبت کند و پس از اینکه مادرش درباره وضعیت او با رسانه‌ها گفتگو کرد، بازجو به وی گفت که به دلیل این اظهارات، جمهوری اسلامی ایران مدت بیشتری او را در بازداشت نگه خواهد داشت.
این خبرنگار جوان گفت: «بازی آنها اینست که به تو امید بدهند و سپس از امیدت برای شکستن‌ات استفاده کنند.»
او افزود:« از طریق یک شکاف باریک میان درِ سلول، صداهای گریه، استفراغ، قدم زدن و کوبیدن می‌شنیدم. به گونه‌ای که به نظر می‌رسید کسی سر خود را به در می‌کوبد و فکر کردم اگر مرا بیرون نبرند، من هم به همین حال خواهم افتاد.»
او از طولانی شدن بازداشتش وحشت داشت و گفت: «به عنوان یک انسان وارد شدم و به عنوان یک حیوان خارج خواهم شد.»
او ادامه داد: «خبر آزادی‌ام را ساعت ۹ صبح روز ۸ ژانویه به من اعلام کردند. ابتدا باور نکردم، چون یک روز پیش از آزادی، آنها ده ساعت از من بازجویی کردند.»
مصاحبه‌کننده: ده ساعت؟ پشت سر هم؟
چچیلیا سالا: بله
مصاحبه‌کننده: با چشم‌بند؟
چچیلیا سالا: بله
مصاحبه‌کننده: بدون وقفه؟
چچیلیا سالا: نه، وقفه‌های کوتاهی هم داشتیم. در یکی از این بازجویی‌ها از حال رفتم و آنها قرصی به من دادند تا آرام شوم. من آن را مصرف کردم چون به آن نیاز داشتم. در آن لحظه بازجویی تمام شد چون دیگر قادر به پاسخگویی نبودم.
مصاحبه‌کننده: و همیشه یک نفر از تو بازجویی می‌کرد؟
چچیلیا سالا: همیشه توسط همان شخص بازجویی می‌شدم. همان فردی که خیلی روان انگلیسی صحبت می‌کرد و از سؤالاتی که می‌پرسید، متوجه شدم او ایتالیا را نیز خوب می‌شناسد.
سالا درباره ارتباط خانواده‌اش با ایلان ماسک نیز گفت: «هیچکس از خانواده‌ام یا دانیله راینری دوست‌پسرم هرگز با ایلان ماسک [بطور مستقیم] صحبت نکردند. اما دانیله با آندریا استروپا فردی از طرف ایلان ماسک در ایتالیا تماس گرفت و از او خواست در صورت امکان بطور مستقیم از طرف خانواده به ماسک اطلاع بدهد، نه از طریق رسانه‌ها.»
به گفته یک مقام جمهوری اسلامی، ایلان ماسک در آزادی سالا نقش داشت. خود ایلان ماسک روز ۱۶ ژانویه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من نقش کوچکی ایفا کردم.»
روابط دیپلماتیک بین آمریکا و ایران پس از سال ۱۹۷۹ و با وقوع انقلاب اسلامی قطع شده است، درست در سالی که انقلابیون در ایران تمامی کارکنان سفارت آمریکا را گروگان گرفتند و از آن زمان سفارت آمریکا در ایران بسته شد و بحران دیپلماتیک چند دهه‌ای میان رژیم ایران و ایالات متحده برقرار شد.
این خبرنگار ایتالیایی گفت:« دو ماه پیش از به گروگان گرفته شدن من در ایران، نیویورک تایمز خبری منتشر کرد که ایلان ماسک با سفیر [رژیم] ایران در سازمان ملل در نیویورک ملاقات کرده است.»
او درباره نفش ایالات متحده در آزادی‌اش گفته «اگر دونالد ترامپ به مطبوعات می‌آمد و به شکل علنی ادعا می‌کرد که می‌خواهد اقدامات تلافی‌جویانه‌ای خاص علیه فردی از ایران انجام دهد، وضعیت من پیچیده‌تر می‌شد.»
او اضافه کرد: «تردیدی نداشتم که مدت طولانی‌تری در بازداشت خواهم ماند چون دیگران نیز برای مدت طولانی در بازداشت بودند. این را می‌دانستم که در انزوا به تدریج از لحاظ روانی فرسوده می‌شوم و می‌ترسیدم که نتوانم به این حالت ادامه دهم.»
جمهوری اسلامی ایران دهه‌هاست که از سیاست گروگان گرفتن اتباع خارجی برای لابی جهت آزاد کردن برخی نیروهای خودش در کشورهای دیگر استفاده می‌کند.
به همین علت برخی کشورهای اروپایی به شهروندانشان توصیه اکید کرده‌اند از سفر به ایران بپرهیزند.
سیاست «گروگانگیری» توسط رژیم ایران تاثیر منفی بر صنعت گردشگری این کشور گذاشته است. چنانچه بسیاری گردشگران بدون هیچگونه پیشینه سیاسی نگرانند با سیاست مبادله مواجه شوند.
اما بازداشت چچیلیا سالا برخلاف گروگان‌هاى فرانسوى که بیش از دوسال است در زندان هاى جمهوری اسلامی محبوس هستند، چندان به درازا نکشید. او هشتم ژانویه به سوى خانه پرواز کرد. چند روز بعد نیز محمد عابدینی نجف‌آبادی در ایتالیا آزاد شد.
ایتالیا، عابدینی، مهندس ایرانی- سوئیسی را به درخواست ایالات متحده بازداشت کرده بود. عابدینی متهم بود که با دور زدن تحریم‌های آمریکا، قطعات پهپادی به ایران قاچاق کرده است. پهپادهایی که ژانویه ۲۰۲۴ در حمله شبه‌نظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی به یک پایگاه نظامی آمریکایی در اردن مورد استفاده قرار گرفته بود.
