در شرایطی که بانکها برای پرداخت وام به شهروندان بهانهتراشی میکنند و شهروندان زیادی در صف دریافت وام هستند، گزارش جدیدی از وامهای پرداخت شده در بانک مسکن نشان میدهد بخش قابل توجهی از وامهای پرداختی این بانک بازپرداخت نداشته و موارد زیادی وامهای مشکوک و رانتی نیز در این گزارش به چشم میخورد.
در شرایطی که شمار زیادی از شهروندان برای دریافت وام مسکن در انتظار هستند اما بانکها به بهانه نبود منابع و ایرادهای غیرمنطقی به مدارک متقاضیان از دادن وام به شهروندان عادی خودداری میکنند، همچنان شبکه تقسیم منابع کشور به «خودی»ها با پرداخت وامهای کلان و همچنین وامهایی با سود «صفر درصد» در جریان است. بسیاری از وامگیرندگان نیز هیچ اقدامی برای بازپرداخت وامها انجام نمیدهند.
گزارش جدیدی از وامهای پرداخت شده اما وصول نشده از سوی بانک مسکن منتشر شده که نشان میدهد این بانک تا پایان پاییز امسال ۵۴۵ فقره وام به ارزش بیش از ۱۰ هزار و ۹۷۳ میلیارد تومان پرداخت کرده است.
اکثر وامگیرندگان اما برای بازپرداخت وام هیچ اقدامی نکردهاند بطوری که ۱۰ هزار و ۸۳۸ میلیارد تومان، یعنی عمده مبلغ داده شده در قالب وام، به بدهیهای مشکوکالوصول تبدیل شده است!
فهرست منتشر شده از سوی بانک مسکن اطلاعات قابل توجه دیگری را نیز مشخص کرده است. از جمله اینکه ۳۳۱ فقره از وامهای بانک مسکن به نام شخصی به نام جمشید برزگر ثبت شده است. این یعنی، بیش از ۶۰ درصد از وامهای بانک مسکن فقط به یک فرد پرداخت شده است.
نگاهی به وضعیت گروه مالی بانک مسکن (به عنوان یک ذینفع واحد) نشان میدهد که این مجموعه ۲۲ فقره وام از بانک مسکن دریافت کرده، اما ۹۶ درصد از مجموع مبلغ دریافتی را تا پایان آذرماه بازپرداخت نکرده است.
این میزان بده اکنون در ردیف بدهیهای غیرجاری بانک مسکن قرار گرفته و نگرانیهایی درباره شیوه تخصیص منابع در این بانک ایجاد کرده است.
نکته دیگری که در گزارش بانک مرکزی قابل توجه است پرداخت ۱۲ فقره وام با نرخ سود «صفر درصد» از سوی بانک مسکن است.
مشخص نیست چرا این وامها که در مجموع ۸ میلیارد تومان هستند با سود صفر درصد پرداخت شدهاند در حالی که در هیچیک از وامهای ارائه شده از سوی این بانک وام با سود صفر درصد تعریف نشده است.
از سوی دیگر این وامها که ۱۰ فقره آن به شرکتی با عنوان «شرکت تولیدی ویستا پست» پرداخت شده بازپرداخت نداشته و قسطی بابت آنها پرداخت نشده است.
وبسایت «تابناک» با اشاره به جزییات گزارش بانک مرکزی نوشته در شرایطی که بانک مسکن به عنوان یک بانک تخصصی، وظیفه تأمین مالی مسکن را برای عموم مردم بر عهده دارد، انتشار چنین آماری این پرسش را مطرح میکند که چرا بخش عمدهای از تسهیلات این بانک در اختیار تعداد محدودی از افراد و نهادها قرار گرفته است؟ و چرا بازپرداخت این وامها به این میزان با مشکل مواجه شده است؟
«تابناک» همچنین پرسیده که آیا نظارتهای بانکی در اعطای این تسهیلات به درستی اعمال شده است؟ و مهمتر از آن، مسیر بازگشت این مبالغ کلان به نظام بانکی چگونه خواهد بود؟
در شرایطی که مسکن به بحرانی جدی برای خانوارهای ایرانی که بیش از نیمی از آنها مستأجر هستند تبدیل شده که دولتهای جمهوری اسلامی طی دو دهه در طرحهای مسکنسازی از طرح «مسکن مهر» در دولت محمود احمدینژاد تا طرح «نهضت ملی مسکن» در دولت ابراهیم رئیسی قرار بوده خانه ارزان بسازند و با ارائه وام به اقشار مستأجر آنها را خانهدار کنند.
جدا از آنکه این طرحها در اجرا دچار شکست و عقبماندگی از اهداف ادعاشده هستند، در رابطه با پرداخت وام نیز نتوانستهاند به حقوقبگیران مستأجر برای خانهدار شدن کمک کنند.
بحرانی به نام «مسکن»؛ سرپناهی که به «آرزوی محال» تبدیل شده است!
«کیهان لندن» روز گذشته در گزارشی درباره بحران مسکن برای خانوارهای حقوقبگیر به طرحهای حمایتی مسکنسازی از سوی دولتهای جمهوری اسلامی پرداخته و نوشته بود شهرکهای پروژههای «مسکن مهر» همچنان نیمهکاره هستند و برخی امکانات آنها ساخته نشده است.
بر اساس این گزارش در پروژه «نهضت ملی مسکن» هم قرار بود سالانه یک میلیون واحد مسکونی ساخته شود که بر این اساس باید تا کنون سه و نیم میلیون واحد مسکن ساخته میشد اما حتی شمار پروژههای در حال اجرا به یک میلیون واحد نیز نرسیده است!
«کیهان لندن» افزوده بود که وامهای مسکن نیز از یکسو بر اساس تعداد تصویبشده به متقاضیان داده نشده و همچنان شهروندان زیادی در انتظار دریافت وام هستند. از سوی دیگر ارقام این وامها با قیمت خانه در شهرهای مختلف همخوانی ندارد و یک خانواده با گرفتن وام نمیتوانند حتی نیمی از قیمت یک آپارتمان را تأمین کنند.
همچنین اقساط وام مسکن نیز از رقم حداقل دستمزد که معادل حقوق کارگران و بازنشستگان تأمین اجتماعی است بیشتر است و به بیان دیگر بخش زیادی از مستأجران که خانوارهای حداقلبگیر هستند نمیتوانند از وام خانه استفاده کنند چون در این صورت با پرداخت هر ماهه قسط وام، دیگر پولی برای تأمین هزینههای جاری زندگی ندارند!