سرقت داروهای شیمی‌درمانی بیماران سرطانی در بیمارستان‌های ایران یکی از تازه‌ترین فجایعی است که ریشه در فقر و ساختار فاسد درمانی کشور دارد.
روزنامه «اعتماد» در گزارشی به گسترش سرقت بیماران مبتلا به سرطان در بیمارستان‌های مختلف و اختلال در روند درمان این بیماران پرداخته و تأکید کرده که این پدیده گسترده و مربوط به امروز و دیروز نیست.
در این گزارش آمده موضوع «سرقت داروهای شیمی‌درمانی بیماران مبتلا به سرطان» دست‌کم در دو بیمارستان دولتی علنی شده است و پرونده‌های قضایی در مورد آنها تشکیل شده است و گفته شده است که سرقت‌ها در این بیمارستان‌ها، محدود به یک بار و دوبار، همین امروز و دیروز هم نبوده است.
برادر یک بیمار مبتلا به سرطان که برادرش را برای شیمی‌درمانی به بیمارستانی در تهران بستری کرده‌اند به «اعتماد» گفته «برادر من در بخش شیمی درمانی بیمارستان «م» بستری است. دیشب قرار بود داروی … را دریافت کند، اما صبح که به بیمارستان آمدیم دیدیم که دارو تزریق نشده است و معلوم نیست کجاست. این دارو‌ها حیاتی هستند. تاخیر یا عدم تزریق آنها می‌تواند فرق بین مرگ و زندگی باشد. به همین سادگی به ما می‌گویند دارو تزریق نشده است.»
او افزوده «تازه این را هم وقتی خودمان فهمیدیم که تزریق نشده است، قبول کردند، وگرنه به ما می‌گفتند که اشتباه کردید و دارو تزریق شده است. حالا اگر درمان شکست بخورد و ما عزیزمان را از دست بدهیم چه کسی پاسخگوست. چه چیزی را می‌خواهند جبران کنند. وقتی دارو تزریق هم می‌شود، نمی‌توان با اطمینان گفت که تاثیرگذار بوده است یا نه، و حالا با این وضعیت از کجا و چطور می‌شود تعیین کرد که عدم تزریق دارو باعث بدتر شدن حال بیمار شده است؟ اصلا هیچ کسی به ما جواب نمی‌دهد. هیچ کسی به اعتراض ما توجه نمی‌کند. در جواب تمام حرفهای ما می‌گویند بیمارستان دولتی همین است و اگر نمی‌خواهید می‌توانید بروید جای دیگری. جان بیمارمان را در دست گرفته‌ایم و به ما می‌گویند همین است که هست.»
اولین پرونده سرقت داروهای بیماران مبتلا به سرطان مربوط به بیمارستان «ولیعصر» تبریز است. در این بیمارستان شبکه‌ای از کارکنان بیمارستان که داروهای بیمارستان را به سرقت می‌بردند، داروهای شیمی درمانی را با آب مقطر تعویض کرده و در نتیجه برای مدت طولانی به بیماران سرطانی بجای داروهای شیمی‌درمانی آب مقطر تزریق شده است. در پی این فساد گسترده، دست‌کم ۲۰ بیمار سرطانی به علت وخیم شدن بیماری جان خود را از دست داده‌اند.
سوم آبان امسال، شکایتی مبنی بر سرقت داروهای شیمی‌درمانی در بیمارستان ولیعصر تبریز در کلانتری ثبت شد. این شکایت توسط فردی انجام شد که متوجه شده بود داروهای شیمی‌درمانی بیماران مبتلا به سرطان به صورت غیرقانونی از بیمارستان خارج و در بازار آزاد فروخته می‌شود. با بررسی این شکایت، مشخص شد که سرقت دارو‌ها در بیمارستان صحت دارد.
مسئولان بیمارستان با توجه به تصاویر داروهای مسروقه که در تلفن همراه متهم یافت شده بود، نسبت به ثبت شکایت اقدام کردند. در پی انجام تحقیقات بیشتر، مشخص شد که متهم؛ پرستار بخش آنکولوژی بوده و اقدام به سرقت داروهای بیماران بخش آنکولوژی کرده است. این دارو‌ها به مصرف بیماران شیمی‌درمانی می‌رسید و متهم آنها را در بازار آزاد به فروش می‌رساند. در ادامه تحقیقات، متهم احضار و به اتهام سرقت روانه زندان شد. همچنین، مشخص شد که این فرد برای فروش دارو واسطه‌هایی در ناصرخسروی تهران داشته و ۳ نفر با وی در این سرقت مشارکت داشته‌اند. متهم، دارو‌ها را با کمک همدستان خود از بیمارستان خارج و در بازار آزاد به فروش می‌رساند.
در بررسی اولیه از کمد متهم، ۵۰ عدد داروی تزریقی پتدین کشف شد که مشخص شد مسروقه هستند. این دارو‌ها در گاوصندوق ویژه بیمارستان نگهداری می‌شدند. متاسفانه یکی از بیمارانی که داروهای وی به سرقت رفته بود، فوت کرده است و به همین دلیل این پرونده به دادسرای ویژه قتل ارجاع شده است.
با توجه به اینکه تعداد پرونده بیماران سرطانی در این بیمارستان بیش از هزار مورد است، دستور داده شده است که پرونده تمام بیماران دوباره بررسی شود تا شواهد بیشتری در مورد میزان خسارت پیدا شود، در ارتباط با این پرونده ۴ نفر در بازداشت هستند و شکایت شکات در دادسرا ثبت می‌شود. تاکنون بیش از ۳۰ نفر شکایت خود را ثبت کرده‌اند و پرونده هنوز باز است.
گفتنی است شهرام دبیری اسکویی از دوستان مسعود پزشکیان و معاون امور مجلس ریاست جمهوری در دولت چهاردهم، موسس اولیه و سهامدار اصلی بیمارستان بین‌المللی «ولیعصر» تبریز است. او پیشتر در خرداد ۱۳۹۹ به اتهام فساد مالی در مقام عضو شورای اسلامی شهر تبریز از سوی سازمان اطلاعات سپاه (ساس) بازداشت شد اما در این پرونده حکمی علیه او صادر نشد.
مدتی پس از افشای خبر دزدی داروهای شیمی‌درمانی بیماران در بیمارستان «ولیعصر» خبر دیگری از درباره اتفاقی مشابه در بیمارستان «شریعتی» تهران منتشر شد.
روابط عمومی بیمارستان شریعتی اعلام کرد که پرونده سرقت داروی بیماران مبتلا به سرطان در این بیمارستان توسط خود بیمارستان کشف شده است. در این پرونده هم گفته شد که پرستار سارق، داروهای مردم را با آب مقطر عوض کرده و داروی اصلی را به دلالان خیابان ناصرخسرو فروخته است و پرونده در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۲ کشف شده است، اما به دلایلی که روشن نیست وزارت بهداشت و بیمارستان و دیگران تصمیم گرفته‌اند این موضوع را مسکوت نگه دارند.
اینهمه در حالیست که به گزارش «اعتماد» هیچ راهی برای کنترل اینکه آیا کادر بیمارستان دقیقا همان دارویی که تحویل می‌گیرند را به بیماران تزریق می‌کنند یا نه، وجود ندارد.
در همین رابطه دکتر محمد اسلامی متخصص بیماری سرطان و عضو انجمن سرطان‌شناسی ایران به «اعتماد» گفته «هیچ راهی برای کسب اطمینان از اینکه واقعا همان دارویی که توسط کادر بیمارستان دریافت می‌شود، به بیمار تزریق می‌شود وجود ندارد. بیمارستان‌ها شلوغ و پر از رفت و آمد و پر از بیمار است. نمی‌توان برای هر واحد دارو یک نگهبان قرار داد که مطمئن شود دارو همان جایی که باید مصرف شود، مصرف می‌شود. همیشه ممکن است دارو‌ها سرقت شوند یا مانند پرونده‌های اخیر با آب مقطر عوض شوند.»
این پزشک متخصص افزوده «بعد از علنی شدن پرونده‌های اخیر در گروه‌های حرفهای در مورد اینکه چگونه می‌توانیم از اینکه چنین اتفاقی در مورد داروهای بیماران ما رخ نمی‌دهد، مطمئن شویم در گرفته است و برخی پیشنهاد داده‌اند که پزشکان باید مسوولیت بیشتری قبول کنند و خودشان به تزریق داروی بیماران خودشان نظارت کنند، اما این مساله هم با در نظر گرفتن حجم کار پزشکان عملا ممکن نیست.»
دکتر محمد اسلامی با تأکید بر این نکته که «ما در شرایطی در مورد سرقت دارو حرف می‌زنیم که تقریبا هر کسی در هر جایی که نشسته است از هر امکاناتی که دارد برای منافع خودش استفاده می‌کند» گفته «در شرایطی که پرونده‌هایی مانند اختلاس چند صد هزار میلیارد تومانی بانک و گم شدن دکل و آزاد شدن فلان مفسد اقتصادی که حکم اعدام گرفته است، در رسانه‌ها شنیده می‌شود، پرستاری که سی سال کار کرده است و کل درآمدش به بیست و پنج میلیون تومان نمی‌رسد، خودش را محق می‌داند که از امکاناتی که دارد برای نفع شخصی خودش استفاده کند.»
او افزوده «در مورد داروهای سرطان، این مساله مطرح است که بسیاری از این دارو‌ها که از نام‌های تجاری معروف هستند، از مسیر‌های رسمی وارد کشور نمی‌شوند و چند صد میلیون تومان یا حتی گاهی بیش از یک میلیارد تومان قیمت دارند و فروش آنها در بازار آزاد می‌تواند زندگی یک نفر را از این رو به آن رو کند. بنابراین طبیعی است که این وسوسه وجود داشته باشد.»
