ساختار درمان در ایران با مشکلات مالی شدید روبروست و مطالبات عقب افتاده کادر درمان، بیمارستانها و داروخانهها سبب اعتراضات گستردهای شده است. پزشکان شاغل در اورژانس بیمارستانهای دولتی گیلان در نامهای تهدید کردهاند که اگر مطالبات آنها پرداخت نشود فقط بیماران «بدحال» را ویزیت خواهند کرد.
وزارت بهداشت سالهاست افزایش دستمزد و پرداخت کارانه و پاداش کادر درمان را نادیده گرفته و در همین حال، کادر درمان را با شیفتهای طولانی و اضافهکار اجباری زیر فشار قرار داده است.
مشکلت معیشتی به علت دستمزدهای ناچیز، در کنار دشواری و شرایط غیرانسانی کار به ویژه در بیمارستانهای دولتی سبب اعتراضات گستردهای از سوی کادر درمان، از پزشکان تا پرستاران شده است.
در یکی از تازهترین اعتراضات، پزشکان شاغل در اورژانس بیمارستانهای دولتی گیلان با انتشار نامهای اعتراضی خطاب به ریاست دانشگاه علوم پزشکی گیلان نسبت به عدم دریافت کارانه خود به مدت یک سال گذشته اعتراض کردهاند.
پزشکان در این نامه به رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان هشدار دادهاند که اگر مطالبات آنها پرداخت نشود فقط بیماران «بدحال» را ویزیت خواهند کرد.
این گروه از پزشکان عمومی که در بعضی بیمارستانها به تنهایی بارِ چند صد بیمار مراجعهکننده به اورژانس را در طی ماه به دوش میکشند نوشتهاند «چگونه مقامات وزارت بهداشت میپذیرند یک پزشک که وظیفه کمک به بیماران پراسترس اورژانس را دارد با ماهیانه حدود ۱۴ میلیون تومان زندگی اش را بگذراند؟»
در این نامه تأکید شده «اعتراض ما برای دریافت معوقات در حالی است که در بهترین حالت رقم هر ماه کارانه (پرداختی که برای جبران حقوق اندک و خدمات مختلف و پرتعداد به شکل پاداش و حقوق در نظر گرفته شده) به ۱۲ میلیون تومان می رسد. یعنی پزشکانی که شیفتهای طولانی ۱۲ ساعت و بیشتر را با ویزیت روزانه حدود ۱۵۰ بیمار بسیار بدحال داشته اند در بهترین حالت که معوقات هم نداشته باشند، دریافتی اندکی دارند که هیچ تناسبی با مسئولیتهایشان در اغلب بیمارستانها ندارد.»
یکی از پزشکان شاغل در اورژانس بیمارستانهای گیلان در توضیح بخشی از شرایط کاری دشوار خود و همکارانش به وبسایت «عصر ایران» گفته «فردی که پزشکی را انتخاب کرده است پس از دوره ۷ ساله، برای آزادسازی مدرکش موظف به گذراندن طرح ۲ ساله براساس فراخوان وزارت بهداشت در استانها است. یعنی معاونت توسعه وزارتخانه، هر ۳ ماه یک بار کمبودهای پزشک در بخشهای مختلف استان را مشخص میکند که اولویت با تأمین پزشک برای بخش اورژانس است.»
به گزارش «عصر ایران» بعضی از این پزشکان عمومی بعد از جذب در بیمارستانهای دولتی در کنار متخصص طب اورژانس و رزیدنت و… به وضعیت بیماران بدحال رسیدگی میکنند اما در بیمارستانهای مانند منجیل، فومن، ماسال، سیاهکل و…که متخصص طب اورژانس در بیمارستان حضور ندارد، پزشک عمومی وظیفه رسیدگی به وضعیت تمام بیماران مراجعه کننده اعم از سکته،انواع حوادث مانند تصادف و مراجعان پرتعدادی که ممکن است برای آبریزش بینی هم به مرکز فوریتهای بیمارستان مراجعه کرده باشند را برعهده دارد.
یکی دیگر از پزشکان مستقر در اورژانس در این ارتباط به کلانشهر گفته «به جز بحث حقوق اندک و معوقات مختلف، گویا برای برخی از مردم هم هنوز مفهوم «اورژانس بیمارستان» روشن نشده است. مثلا برای سرماخوردگی، میخچه و حتی ریزش مو به اورژانس مراجعه میکنند و انتظار دارند خیلی فوری هم به وضعیتشان رسیدگی شود.»
این زن پزشک افزوده «ما انتظار نداریم که همه مردم بدانند پزشکی که در اورژانس مستقر است گاهی طی ۸ تا ۱۲ساعت ۱۵۰بیمار را ویزیت کرده است. آن هم برای دریافت ماهیانه حدود ۱۴میلیون تومان و کارانهای که سال به سال برای پرداختش باید التماس و اعتراض کنیم. یعنی ما کاری را در فرودین ماه ۱۴۰۳ انجام دادهایم و طبق قانون و قرارداد قرار بوده همان ایام پرداخت شود اما حالا بعد از حدود یک سال همچنان خبری از آن نیست.»
او افزوده «این در حالی است کارفرمایی که حق و حقوق اندک ما را پرداخت نمیکند به دلیل کمبود پزشک ما را مجبور به اضافه کاری هم میکند. اما بعد از گذشت چند ماه به پزشکانی که با دستور مجموعه بهداشت و درمان ساعات طولانی مجبور به اضافه کاری شدهاند میگویند هیچ پرداختی تحت این عنوان به شما تعلق نمی
این پزشک پرسیده «واقعا انتظار میرود چنین پزشکی در ادامه کارش با روحیهای مناسب به پروسه درمان بیماران کمک کند؟»
دیگر پزشک امضاکننده این نامه که در یکی از بیمارستانهای رشت شاغل است به «عصر ایران» گفته «من و بعضی از همکارانم بطور متوسط بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ ساعت کشیک داریم اما در برخی بیمارستان ها بدلیل کمبود پزشک این عدد به بالای ۲۲۰ ساعت هم می =رسد. این در حالی است که وزارت بهداشت برای جبران این حجم از کار پزشک حقوق ابتدایی او را برای حفظ انگیزه و افزایش کیفیت خدمات به بیماران انجام نمیدهد.»
پزشک جوان دیگری که مشغول گذراندن طرح دو ساله خود در یکی از بیمارستانهای دولتی گیلان است هم گفته «آنقدر طی این مدت از سوی مسئولان دولتی بدقولی و رفتار نامناسب مشاهده کرده ام که بعد از اتمام فعالیتم هرگز به اورژانس این مراکز برنمی گردم و ترجیح می دهم در مراکز خصوصی با استرس کمتری کار کنم.»
او اضافه کرده «مثلا فردی مانند من که می خواهد شهریه مدرسه فرزندش را پرداخت کند و حقوق اندکی هم دارد آیا می تواند به مدیر مدرسه فرزندش هم بگوید برای پرداخت شهریه ۱۳ماه صبر کن تا مطالباتم واریز شود؟»
در آخرین روزهای سال تجمعات و اعتصابات کادر درمان در شهرهای مختلف کشور نیز افزایش یافته است. روز سهشنبه ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۳ پرسنل بیمارستان روانپزشکی «رازی» در تهران در اعتراض به وضعیت معیشتی و عدم تحقق مطالباتشان مقابل ساختمان وزارت بهداشت و درمان دست به تجمع اعتراضی زدند.
همچنین شماری از پرستاران و کادر درمان بیمارستان «مردانیآذر» تبریز روز گذشته، دوشنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۳، در اعتراض به عدم پرداخت تعرفه، کارانه، اضافهکار و مشکلات معیشتی خود، تجمع اعتراضی برگزار کردند.
کادر درمان در تبریز شعارهایی از جمله «سکوت هر پرستار، خیانت است به همکار»، «پرستار که نباشه، سیستم از هم میپاشه» و «اضافهی ۲۰ تومن، نمیخوایم» سر دادند.
روز یکشنبه ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۳ نیز کادر اتاق عمل بیمارستان «امام رضا» در تبریز و پرستاران بیمارستان «صدوقی» یزد اعتصاب کرده و تجمع اعتراضی برگزار کردند.
خبرگزاری «ایلنا» با انتشار خبر اعتصاب و اعتراض پرستاران در یزد نوشت «این پرستاران خواستار تغییر مناسبات پرداختی در زیرمجموعههای درمان شدند و گفتند: اجرای فوقالعاده خاص، اصلاح تعرفهگذاری و حذف اضافهکار اجباری، مهمترین مطالبات ماست. امیدواریم خواستههای ما در وزارت بهداشت جدی گرفته شود.»
خبرگزاری «ایلنا» به نقل از پرستاران نوشته «از تبعیض حاکم در نظام بهداشت و درمان کشور خستهایم. باید همه کادر درمان از جمله پرستاران از دستمزد عادلانه برخوردار باشند.»
هفته گذشته و در روز دوشنبه ۱۳ اسفند ۱۴۰۳، جمعی از بهورزان استان گیلان در اعتراض به پرداخت نشدن حقوق خود به مدت بیش از یک سال، مقابل ساختمان معاونت توسعه مدیریت دانشگاه علوم پزشکی در رشت تجمع کردند.
معترضان با سر دادن شعارهایی از جمله «معیشت پرستار، سلامتی بیمار»، «وعده وعید کافیه، سفره ما خالیه» و «پرستار نباشه، سیستم از هم میپاشه» نسبت به وضعیت معیشتی خود و سیاستهای دولت در قبال کادر درمان اعتراض کردند.
بهورزان معترض گفتند که علاوه بر تأخیر طولانی در پرداخت حقوق، اضافهکاریهای اجباری و عدم رسیدگی به مطالباتشان، وضعیت معیشتی آنها را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.