در آخرین روزهای سال موج دیگری از اعتراضات پرستاران در شهرهای مختلف ایران شکل گرفت. پرداخت نشدن دستمزدها و مزایای شغلی عقب‌افتاده در کنار تداوم شرایط دشوار شغلی سبب اعتراضات پرستارانی شد که دولت پزشکیان هفت ماه پیش وعده پرداخت همه معوقات آنها را داده بود!
در روزهای گذشته پرستاران شاغل بیمارستان‌های شهرهای مختلف کشور اعتراضاتی را در پی پرداخت نشدن حقوق و مزایای عقب‌افتاده و در اعتراض به شرایط دشوار شغلی برگزار کردند.
در نیمه دوم اسفندماه پرستاران در استان‌های آذربایجان شرقی، گیلان، خوزستان، فارس، یزد، تهران، اصفهان، و مرکزی اقدام به برگزاری اعتراضات و اعتصابات کردند.
هفته گذشته پرستاران شاغل در بیمارستان «مردانی آذر» تبریز در اعتراض به عدم پرداخت کارانه و اضافه‌کار خود دست به اعتصاب زدند. پرستاران معترض می‌گویند که ماه‌ها مطالبات‌شان پرداخت نشده و مدیریت جدید نیز بجای حل مشکلات، به فرافکنی روی آورده است.
هفته گذشته همچنین پرستاران شاغل در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان «الزهرا» در اصفهان در اعتراض به عدم پرداخت تعرفه‌های قانونی و بی‌توجهی مداوم مسئولین بیمارستان به مطالبات پرسنل به‌صورت رسمی اعتصاب کردند. پرستاران دیگر بخش‌های این بیمارستان نیز به اعتصاب پیوستند که به مدت دو روز ادامه داشت.
یکی از پرستاران اعتصاب‌کننده در مصاحبه با روزنامه اینترنتی «فراز» گفته بود «بدحال‌ترین بیماران در بخش آی‌سی‌یو این بیمارستان نگهداری می‌شوند. ما با اضافه کار ساعتی ۲۰ هزار تومان در تمام این سال‌ها به وظیفه انسانی و حرفه‌ای خود عمل کردیم. در شرایط فعلی اما دیگر ادامه این وضع از توان همه ما خارج است. هیچکس حاضر هست در ازای این مبلغ، کاری را که ما انجام می‌دهیم بپذیرد؟»
بر اساس گزارش‌ها مسئولان بجای پاسخگویی به خواسته پرستاران، برای پر کردن خلاء ایجادشده در کادر درمان، نیرو‌هایی را به صورت موقت و فشرده از سایر بیمارستان‌ها و بخش‌های مختلف فراخواندند!
یکی از پرستاران در رابطه با این اعتصاب گفته بود «ما بیماران را رها نکردیم و اول از همه مطمئن شدیم که در نبود ما نیروهای دیگر بتوانند از بیماران مراقبت کنند. افزون بر این، یک هفته پیش از آغاز رسمی اعتصاب، به بیمارستان اعلام کرده بودیم که در صورت عدم رسیدگی به درخواست‌های ما، دست از کار می‌کشیم. ما در بدترین شرایط به‌خصوص دوران همه‌گیری ویروس کرونا، در شیفت‌های طولانی وظیفه خود را انجام می‌دادیم. الان تنها خواسته ما این است که وضعیت مطالبات‌مان روشن شود و حداقل همان کارانه مصوب به ما هم تعلق بگیرد.»
این اعتصابات و اعتراضات در حالی در آخرین روزهای سال ادامه داشته که اواخر تابستان امسال و پس از تشکیل دولت چهاردهم، مسعود پزشکیان رئیس دولت و محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت وعده دادند که معوقات پرستاران را به سرعت پرداخت خواهند کرد.
وزارت بهداشت رقم ناچیزی معادل یک میلیون ۶۰۰ هزار تومان به حساب بخشی از پرستاران واریز کرد اما همچنان بقیه معوقات مزدی پرستاران پرداخت نشده است.
احمد نجاتیان رئیس کل سازمان پرستاری گفته است: «معوقات پرستاران به بیش از ۷ ماه میرسد، نکته این است که برخی از دانشگاه‌های علوم پزشکی قول داده‌اند که در روزهای باقیمانده اسفند، حداقل ۲ ماه از معوقات پرستاران را پرداخت کنند که با این حساب هنوز ۵ ماه به پرستاران بدهکارند.»
محمد جمالیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز گفته که «قرار است ۱۸ هزار میلیارد تومان از ۲۵ هزار میلیارد تومان مصوبه سران قوا، بابت پرداخت‌کارانه پرستاران، پزشکان و کادر بهداشت و درمان هزینه شود. در شهریور ۱۴۰۳ میزان بدهکاری وزارت بهداشت، ۱۰۷ هزار میلیارد تومان اعلام شد که ۳۸ هزار میلیارد تومان آن مربوط به پرداخت بدهی کادر دانشگاه‌های علوم پزشکی شامل پزشکان، پرستاران و نیروهای پشتیبانی بود؛ با پرداخت ۱۸ هزار میلیارد تومان بطور میانگین مطالبات ۲ تا ۳ ماه پرداخت می‌شود تا کمی از این عقب افتادگی و نارضایتی کادر درمان جبران شود.»
در همین رابطه محمد شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار ایران اعلام کرده که دولت هفت ماه بابت اضافه‌کاری اجباری به پرستاران بدهکار است.
وی تأکید کرده که نباید «ارزش مطالبات پرستاران را با صحبت کردن درباره معوقات پایین آورد» و گفته که «معوقات پرستاران، مسئله بدهی دولت به نیروهای پرستاری است که امروز کاهش پیدا کرده است و به حدود ۷ ماه بدهی رسیده، اما مسئله مطالبات پرستاران، مسئله مهمتری است که باید به آن توجه ویژه شود.»
او توضیح می‌دهد که همین معوقات ۷ ماهه هم اضافه‌کار اجباری است که پرستاران تمایلی به انجام آن ندارند.
محمد شریفی مقدم افزوده «اگر دیروز آقایان پرستار، برای تأمین مخارج زندگی و اجاره‌بهای خانه در دو بیمارستان کار می‌کردند و خانم‌های پرستار در یک بیمارستان، امروز شرایط به شکلی شده است که آقایان در سه بیمارستان و سه شیفت و خانم‌ها در دو بیمارستان و دو شیفت کار می‌کنند و بدتر این است که با قانون جدید مالیات، برای مجموع حقوق پرستاران که به عنوان مثال ۳۰ میلیون تومان می‌شود، مالیات ۱۰ تا ۱۵ درصدی هم تعلق می‌گیرد، این در حالی است که طبق قانون، پزشکان تنها ۱۰ درصد از حقوق و دستمزد خود را مالیات پرداخت می‌کنند، برای هر میزان حقوقی که دریافت می‌کنند.»
وی همچنین گفته «بی‌توجهی به مطالبات پرستاران، مهاجرت چند هزار پرستار در سال را به همراه دارد، زمانی که پرستار ما در یک کشور اروپایی، به عنوان مثال ۲ هزار یورو حقوق و دستمزد دریافت می‌کند، حال این که در ایران، ماهانه تنها ۲۰۰ دلار دریافت دارد.»
خانهنشین شدن ۵۰ هزار فارغ‌التحصیل پرستاری و بی‌میلی به کار کردن در رشته‌ای که سال‌ها در آن درس خوانده‌اند، از دیگر اثرات بی‌توجهی به مطالبات است. او می‌گوید پرستارانی که در بیمارستان کار می‌کنند نیز انگیزه کار کردن را از دست داده‌اند و دود بی‌انگیزگی پرستاران، تنها به چشم مردم و بیماران می‌رود تا خدمات درمانی بی‌کیفیت به بیماران ارائه شود.
روزنامه «هم‌میهن» هفته گذشته گزارشی از وضعیت زندگی پرستارانی منتشر کرد که برای کار به تهران آمده اما در پانسیون یا حتی در اتومبیل‌هایشان زندگی می‌کنند.
در این گزارش آمده بود که «ماهانه ۱۴ تا ۱۵ میلیون تومان، کفاف زندگی‌شان را نمی‌دهد. اضافه کاری ساعتی ۲۵ هزار تومان. هشت ساعت اضافه کار کنند، ۲۰۰ هزار تومان بیشتر نمی‌گیرند. همان را هم باید برای رفت و آمد بدهند. در یک سال گذشته ۴۰۰ پرستار از استان گیلان به تهران مهاجرت کرده‌اند، در کرمانشاه پرستاران، با هم همکار می‌شوند، شرکت خدمات پرستاری در خانه راه‌اندازی می‌کنند، با هم خانه‌ای در تهران کرایه می‌کنند و راهی می‌شوند.»
در بخش دیگری از این گزارش آمده بود که «در یزد، پرستار را به دلیل مطالبه‌گری‌اش انفصال از خدمت می‌کنند و در شهری دیگر تبعیدش می‌کنند. نتیجه؟ فرار پرستاران از بیمارستان‌ها، کار کردن در آپاراتی و میوه‌فروشی و لبنیاتی، توزیع تخم‌مرغ و آرایشگری و حتی دستفروشی. گروهی هم از کشور مهاجرت می‌کنند، به کشورهای حاشیه خلیج فارس و حقوق‌های چند صد میلیون تومانی می‌گیرند یا به اروپا می‌روند و ۳ هزار یورو و ۴ هزار دلار درآمد دارند. خبرها حکایت از خانه‌به‌دوشی پرستاران مجرد در شهرهای بزرگ مانند تهران دارد؛ تهران که انتخاب اولشان برای کار و زندگی است.»
یک پرستار به «هم‌میهن» گفته که پرستاران برای داشتن درآمد بیشتر به تهران مهاجرت می‌کنند: «به هر حال موقعیت شغلی در تهران بهتر است، بیمارستان‌های خصوصی آن بیشتر است و امکان چند جا کار کردن هم فراهم است. به گفته او، این پرستاران چند شیفت کار می‌کنند اما خانه کرایه نمی‌کنند، چون بخش زیادی از درآمدشان برای اجاره‌خانه می‌رود. به همین دلیل یا در خودروی‌شان در حیاط بیمارستان می‌خوابند یا شیفت سوم را در مراکز فوریت‌های پزشکی می‌مانند.»
او افزوده «در بیمارستان شریعتی چندنفر به این شکل کار و زندگی می‌کنند: «از قدیم خودروخوابی پرستاران وجود داشت، اینکه در چند بیمارستان کار می‌کنند و برای استراحت به مراکز آمبولانس می‌روند. اما حالا گزارش‌های زیادی از این وضعیت به ما داده می‌شود مخصوصاً در یکی، دو سال اخیر بیشتر شده است. برخی از مراکز هم برای پرستاران تازه استخدام‌شده، پانسیون در نظر می‌گیرند، البته به‌طور موقت و بعد از پایان مهلت، آنها دوباره بی‌خانمان می‌شوند. تعداد این افراد هم زیاد است.»
پرستارانی که در مضیقه مالی هستند به رانندگی، لبنیاتی، طلاسازی و دستفروشی می‌پردازند؛ این روایت محمدرضا دارا پرستار تعلیق‌شده یکی از مراکز درمانی یزد از وضعیت پرستاران شهرش است. او می‌گوید، پرستاران امکاناتی ندارند و امکانات رفاهی برایشان در نظر گرفته نشده است.
