بیژن فرهودی – همزمان با دیدار جان کری وزیر امورخارجه آمریکا با همتای ایرانیاش محمد جواد ظریف در ژنو که با هدف تسریع بخشیدن به مذاکرات هستهای صورت گرفت، در واشنگتن رئیس یک کمیته متنفذ سنای آمریکا از قصد قانونگذاران دموکرات و جمهوریخواه برای تنظیم لایحهای جهت اعمال تحریمهای بیشتر بر ایران در صورت عدم موفقیت دور تازه این مذاکرات سخن گفت.
به گفته یک مقام وزارت امورخارجه آمریکا دیدار کری و ظریف در هتل ماندارین ژنو ۵ ساعت به درازا کشید و دو طرف به گونهای اساسی با گروه کوچکی از دستیاران خود به بررسی یک رشته مسائل پرداختند . کری که بعد از این گفتگوها هتل را ترک کرده بود بعدا به طور غیرمنتظره به این هتل واقع در کنار دریاچه ژنو بازگشت و بعد از دیدار با اعضای هیات نمایندگی ۱۲ نفره آمریکا در مذاکرات کارشناسی این هفته، برای ۹۰ دقیقه دیگر با ظریف به گفتگو پرداخت.
در مذاکرات این هفته با حضور معاونان وزارت خارجه ایران و کشورهای عضو گروه پنج بعلاوه یک که تا ۱۸ ژانویه در ژنو ادامه خواهد داشت وندی شرمن معاون وزارت امورخارجه آمریکا و عباس عراقچی همتای ایرانیاش از جمله شرکتکنندگان خواهند بود . هدف از مذاکرات فعلی دستیابی به یک توافق سیاسی تا پایان ماه مارس و توافقی فنی در مورد آینده برنامه هستهای ایران تا پایان ماه ژوئن امسال است.
از جزییات گفتگوهای کری و ظریف که در ساعات بعد از ظهر دو به دو در یکی از خیابانهای مرکز شهر ژنو به قدم زدن پرداختند اطلاعی در دست نیست. کری تنها به این گفته بسنده کرد که «ما سخت مشغول کار هستیم». ظریف نیز پیش از شروع مذاکرات به خبرنگاران ایرانی گفته بود که این مذاکرات نشان خواهد داد که دو طرف تا چه اندازه آماده حرکت در جهت دستیابی به توافقی برای مهار برنامه هستهای ایران در ازای لغو تحریمها هستند. تحریمها که از سال ۲۰۰۶ با ارجاع پرونده هستهای ایران به شورای امنیت سازمان ملل آغاز شده و هر ساله نیز بر شدت آن از سوی آمریکا و اروپاییان افزوده شده است شدیدا به اقتصاد جمهوری اسلامی لطمه وارد کرده است به طوری که حتی ولی فقیه که تا همین اواخر منکر تاثیرات منفی آن میشد هفته پیش علنا اعلام کرد «تحریمها برای کشور مشکل ایجاد کرده است.»
توافقنامهای که دو طرف به دنبال آن هستند در ازای محدودیتهای قابل تایید برای برنامه غنیسازی اورانیوم ایران و اطمینان از عدم توانایی ایران برای تولید سلاح هستهای، تحریمهای مالی و نفتی را تدریجا برخواهد داشت.
در این میان قانونگزاران آمریکایی که کوچکترین اعتمادی نسبت به جمهوری اسلامی ندارند نگرانند که دولت اوباما در مذاکرات هستهای با ایران به اندازه کافی موضع سفت و سختی در پیش نگیرد و به توافقی تن دهد که جمهوری اسلامی را در موقعیتی مناسب برای تولید بمب اتم در آینده قرار دهد. به گفته سناتور باب کورکر رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا کنگره به برنامه خود برای تصویب لایحهای با هدف اعمال تحریمهای بیشتر علیه جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد. این لایحه که توسط سناتور مارک کرک جمهوریخواه و رابرت منندز دمکرات تنظیم شده مقرر میدارد که در صورت عدم دستیابی به توافقنامه نهایی هستهای با ایران تا ۳۰ ژوئن امسال ایالات متحده بر شدت تحریمهای جمهوری اسلامی خواهد افزود. یکی از تحریمهای مورد نظر، منع کشورها از خرید نفت ایران خواهد بود. قانونگزاران همچنین میکوشند تا طرحی را به تصویب برسانند که دولت اوباما را ملزم سازد هر
گونه توافق نهایی با ایران را برای بررسی و تصویب نهایی به کنگره ارجاع کند. دولت اوباما معتقد است که تصویب هر گونه لایحه تحریم در حال حاضر بر مذاکرات جاری هستهای لطمه وارد خواهد کرد و ایران نیز تهدید کرده که در چنین صورتی از مذاکرات کناره خواهد گرفت. با این حال سناتور کورکر تاکید کرد که تلاشهای مداومی در جریان است تا کنگره برای قوی کردن هر گونه توافق نهایی که ممکن است حاصل شود نقشی ایفا کند. کمیته بانکی سنای آمریکا قرار است سهشنبه آینده برای رسیدگی به این لایحه تشکیل جلسه دهد.
منبع: رویترز (۱۴ ژانویه ۲۰۱۵)