ارزش‌های انسانی یا اقتصاد چینی؟

چهارشنبه ۱۱ فروردین ۱۳۹۵ برابر با ۳۰ مارس ۲۰۱۶

کامیار بهرنگ (+ویدیو) برای صحبت از وضعیت حقوق بشر در کشورهای تمامیت خواه، مناسبت‌های گوناگون و حضور افراد مختلف تنها بهانه‌ای است برای بررسی دوباره سلب شدن هر روزه‌ی حقوق شهروندی؛ چین یکی از همین کشورهاست.

آنستازیا لین و باب فو kayhan.london© — آنستازیا لین و باب فو
kayhan.london©

حضور آنستازیا لین (Anastasia Lin)، دختر شایسته جهان و مدلی چینی- کانادایی از همین فرصت‌ها بود. او در سخنرانی که به دعوت «انجمن هنری جکسون» به مناسبت نزدیک شدن به سالگرد کشتار دانشجویان و معترضان در میدان «تیان آنمن» برگزار شد، صحبتی از وضعیت حقوق بشر در چین داشت.

او در بخشی از صحبت‌های خود به آغاز فعالیت‌های حقوق بشری‌اش اشاره کرد و گفت: «در مراسمی حضور داشتم که نازنین افشین جم، دختر شایسته کانادا و فعال حقوق بشر ایرانی سخنرانی پر شوری ارائه کرد. من خیلی تحت تاثیر قرار گرفتم و وقتی به نازنین در این مورد گفتم او رو به من کرد و گفت پس حالا خودت کاری کن». آنستازیا لین گفت که پس از آن بارها به این جمله فکر کرد و بارها در مورد وضعیت حقوق بشر در چین با پدرش صحبت کرده است. با این همه افزود: «من نه به خاطر پدرم و نه هیچ‌کس دیگری وارد دنیای دفاع از حقوق بشر نشدم، من تنها برای خودم و احساس درونی ‌خودم این تصمیم را گرفتم».

آنستازیا لین در بخشی دیگر از صحبت‌های خود به تضادهای زندگی چینی‌ها اشاره کرد و گفت: «بسیاری از چینی‌ها حتی وقتی از کشور خارج می‌شوند هم جرات حرف زدن ندارند. به نظرم بخشی از این سکوت طبیعی است و این به بزرگ شدن آنها زیر سایه ترس از کمونیسم برمی‌گردد. من می‌خواستم حالا پلی باشم میان آنها؛ میان آنهایی که حقوقشان هر روز به اسم‌های گوناگون نادیده گرفته می‌شود با جهان غرب.»

آنستازیا لین kayhan.london© — آنستازیا لین
kayhan.london©

او دوباره به حضور در سخنرانی نازنین افشین جم اشاره و تاکید کرد که «من هرگز به خودم اینگونه نگاه نکرده بودم که چرا از تمام امکاناتی که حالا در اختیار دارم به منظور یک هدف انسانی استفاده نکنم». اما سال ۲۰۱۵ فرصتی متفاوت برای آنستازیا لین بود، انتخاب او به عنوان دختر شایسته حالا این فرصت را فراهم آورده بود تا به عنوان دختری که دیگر همه در مورد او صحبت می‌کنند به آنچه در ذهن داشت جامه‌ی عمل بپوشاند.

آنستازیا لین با اشاره به اولین تجربه انتشار مطلبش در واشنگتن پست به بازخورد بسیار مثبت چینی‌هایی که تجربه مشابهی داشتند اشاره کرد و گفت: «این فرصت مناسبی بود که من صدای همه‌ی آنها باشم».

او در پایان صحبت‌های خود رو به کشورهای غربی گفت: «آیا شما حاضرید از ارزش‌های خودتان در چین هم دفاع کنید؟ ارزش‌هایی که هرروز خودتان در مورد آن صحبت می‌کنید و مهمترین آن حقوق بشر است؟! آیا شما می‌توانید تصور کنید که بسیاری در حالی که از همین ارزش‌ها و البته ارزش‌های شخصی خودشان دفاع می‌کنند به دردسر بیافتند؟ دولت کانادا حالا می‌خواهد یک دنیای جدید تجاری با چین را تجربه کند، همان کاری که البته بریتانیا پیش از این انجام داده است و به تعبیر خودشان وارد دوران طلایی شده‌اند، اما این کار بی‌احترامی به تمام کسانی است که از وضع موجود ناراضی هستند، به تمام خانواده‌هایی که هزینه‌های بسیاری برای اعتراض‌های خود پرداخت کرده‌اند. آیا شما بر کشته شدن و شکنجه‌ها چشم می‌بندید تنها برای منافعی که در چین به دست می‌آورید؟»

اعتراضات سال ۱۹۸۹ در میدان تیان آن من — اعتراضات سال ۱۹۸۹ در میدان تیان آنمن

سخنران بعدی در این نشست باب فو (Bob Xigiu Fu) از رهبران اعتراضات دانشجویی در میدان تیان آنمن بود. او با اشاره به اینکه «هرگز اتفاقات ۲۷ سال گذشته که دانشجویان و معترضان در میدان جمع شدیم تا بگوییم با فساد مخالفیم و خواهان دموکراسی هستیم را فراموش نمی‌کنم»، اضافه کرد: «ما خواسته‌های مشخصی داشته و از همه‌ی گروه‌های دانشجویی در آن اعتراضات حضور داشتیم. حالا شما نگاه کنید به حتی گفته‌های رسمی مقامات حزب کمونیست که در مورد فساد صحبت می‌کنند. همان حرفی که ما به نوعی ۲۷ سال پیش می‌گفتیم و سرکوب شدیم».

باب فو در ادامه به قدرت رسیدن شی جین پینگ، رئیس جمهوری کنونی چین اشاره کرد که حالا پس از حتی ۳ سال به قدرتی دست یافته که به کنایه او را «امپراتور شی» یا «شیلتر» [تلفیق نام او و هیتلر] نیز خطاب می‌کنند. باب فو نیز تاکید داشت که در میان نیروهای معترض امروز بخش‌های جدیدی از جامعه درگیر اعتراضات شده‌اند و برای نمونه به گروهی از وکلا اشاره کرد که دست کم ۲۱ تن از آنها بازداشت شده و تحت اتهام سنگین «اقدام علیه حکومت» قرار دارند؛ اتهامی که می‌تواند زندان‌های طولانی مدت برای آنها به همراه داشته باشد.

باب فو همچنین به وضعیت آزادی گروه‌های مذهبی اشاره کرد و گفت: «امروز همه گروه‌های دینی در چین دچار مشکل هستند؛ بودایی‌های تبت، پیروان فالون دافا، مسلمانان، پیروان کاتولیکی که در کلیساهای زیرزمینی عبادت می‌کنند و بسیاری دیگر امروز در چین تحت فشار بسیاری هستند. تنها به یک نمونه اشاره می‌کنم؛ خانواده‌ای که یکی از همین کلیساها را اداره می‌کردند امروز در زندان به سر می‌برند، پدر خانواده به ۱۸ سال ، مادر خانواده به ۱۲ سال و فرزند‌ آنها به ۳ سال زندان محکوم شده‌اند تا در کنار بسیاری از پیروان این کلیسا‌ها بخشی از زندگی خود را در زندان باشند».

باب فو به نقش این کلیساهای مستقل اشاره کرد که یکی از آنها با ۷ پیرو شروع کرد و در مدت ۶ سال ۷۰۰ نفر را همراه خود کرد. این کلیساها نقش مهمی در خدمات نیکوکارانه مردمی و تقویت جامعه‌ی مدنی دارند. هزاران کودک خیابانی با کمک‌های همین نهادها توانسته‌اند سرپناهی پیدا کنند. باب فو همچنین به وضعیت روزنامه‌نگاران و وبلاگ‌نویسان در چین اشاره کرده و به محکومیت یک روزنامه‌نگار به ۷ سال زندان و وبلاگ‌نویسی که تنها برای ۱ پست بازداشت و به ۱۹ سال زندان محکوم شد، اشاره کرد.

او صحبت‌های خود را با چند سوال پیرامون نقش کشورهای غربی در واکنش به آنچه امروز در چین اتفاق می‌افتد، پایان داد. باب فو تاکید کرد: «به نظرم امروز زمان یک تغییر اساسی است، تغییر در روش برخورد با دولت چین، زمان صحبت کردن با دولت چین در بالاترین حد ممکن و نگاه کردن به یک رابطه بلندمدت بر اساس ارزش‌های انسانی و دموکراتیک»؛ او همچنین اضافه کرد: «قدرت و رشد اقتصادی آلمانِ هیتلری در آن زمان قوی‌تر از وضعیت امروزین چینِ کمونیستی بود، شاید امروز جهان به این سوال و این گزاره باید بیشتر فکر کند».