احمد رأفت (+عکس) در ایران سبک پاپ در نقاشی زیاد متداول نیست. آفرین ساجدی شاید یکی از معدود هنرمندانی باشد که در این زمینه کار میکند و توانسته است در خارج از مرزهای ایران نیز طرفدارانی پیدا کند. در این روزها گالری «دوروتی سیرکوس» شهر رم، میزبان نمایشگاهی از کارهای آفرین ساجدی است. از این نمایشگاه میتوان تا آخر ماه مه بازدید کرد.
اگرچه آفرین ساجدی همزمان با انقلاب اسلامی در شیراز متولد شده است ولی در کارهایش اثری از انقلاب و سیاست مشاهده نمیشود. ساجدی در مورد سبک خود میگوید: «انتظار دارم بیننده هنگام تماشای تابلوهای من از دیدن یک نقاشی فراتر برود و با توجه به جزئیاتی مانند پوست، خال و رگ بیش از شاعرانگی اثر هنری٬ با آن همذاتپنداری کند». این هنرمند کارهایش را متاثر از دوران رنسانس، باروک و کلاسیک که با فتورئالیسم تلفیق شده میداند و اضافه میکند که به ویژه از لئوناردو داوینچی برای آنچه مربوط به دوران رنسانس میشود الهام گرفته و نقاش محبوب او در دوران کلاسیک نیز رامبراند است.
این نمایشگاه، دومین نمایشگاه آفرین ساجدی در شهر رم است. اولین بار کارهای این هنرمند در سال ۲۰۱۳ میلادی در این شهر به نمایش درآمد. او پس از آن در سال ۲۰۱۵ نمایشگاه بسیار موفقی را در پاریس برگزار کرد و قبل از نمایشگاه اخیرش در رم، کارهایش در «آرت اسکوپ» نیویورک نمایش داده شد.
آفرین ساجدی به نوعی تحت تاثیر فضای هنری قرن نوزدهم قرار دارد. شاید به همین دلیل همیشه سیاهپوش در افتتاح نمایشگاههایش حاضر میشود. او میگوید: «به آن دوران که در آن سیاهاندیشی و در نهایت خودکشی هنرمندان و روشنفکران زیاد روی میداد اعتقاد دارم، اگرچه آن دوران٬ سپری شده و در قرن ۲۱ نمیتوان آنگونه زیست». وی اضافه میکند: «انسان معاصر با مواجه شدن با چالشها و بالا و پائین کردن آنچه در ذهن دارد، میتواند خود را به تعادل برساند».
ایران کشور تضادها
این سیاهبینی را میتوان در صحبتهای آفرین ساجدی نسبت به آنچه در ایران اتفاق میافتد نیز مشاهده کرد. ساجدی میگوید: «پایان تحریمها نمیتواند به تغییری بیانجامد. تا زمانی که رژیم کنونی در راس امور باشد ما به آزادی بیان دست نخواهیم یافت و به همین دلیل است که بسیاری از جوانان، به ویژه زنان٬ کشور را ترک میکنند و باز هم نخواهند گشت».
این هنرمند در گفتگو با رسانههای ایتالیائی نیز میگوید: « ایران کشور تضادها است، در آنجا از سوئی قوانین سرگوبگر داریم و از سوی دیگر اینترنتی که جهان را به ما میشناساند».
او اضافه میکند: «این تضاد باعث شده است که جامعه همیشه در غلیان باشد، اگرچه ما مجبوریم همیشه پشت ماسکی پنهان شویم که به آن اعتقاد آنچنانی نداریم».
آفرین ساجدی از کودکی شیفته نقاشیهای کلیساها بود، زیرا در آنها میشد چهره خدا، عیسی و قدیسها را دید، در حالی که در «هنر اسلامی» چهرهآفرینی و صورتگری ممنوع بوده است. شاید به همین دلیل چهرههای زنانهی ترسیم شده توسط آفرین ساجدی بیش از آنکه به زنهای ایرانی شباهت داشته باشند، الهام گرفته از چهرههای زنان دوران رنسانس هستند. ساجدی در این رابطه میگوید: «هنرمند نباید لزوما از کشور خودش الهام بگیرد، بلکه باید به دنبال زبانی برای ارائه کارهایش باشد که در تمام جهان قابل درک و فهم باشد». این هنرمند از منتقدین غربی هم انتقاد میکند که در آثار هنرمندان ایرانی همیشه به دنبال سیاست هستند در حالی که به گفته او «هنر از سیاست گذر میکند».
آفرین ساجدی به مشکلاتی که هنرمندان برای ارائه کارهایشان در ایران دارند نیز اشاره میکند و میگوید: «با وجود اینکه من بارها کارهایم را در گالریهای ایران به نمایش گذاشتهام ولی هر بار تا آخرین لحظه مشخص نیست که آیا نمایشگاههم افتتاح خواهد شد یا اینکه آغاز نشده پایان خواهد یافت».
او اضافه میکند: «ما در جنگ دائم با حکومت هستیم».