با سوت داور ساعت ۸ شب جمعه ۱۰ ژوئن جام ملتهای اروپا در «استاد دو فرانس» پاریس با حضور تیم های ملی فرانسه و رومانی آغاز شد.
این دیدارها یک ماه به طول خواهند انجامید و با دیدار دو تیمی که به مرحله نهائی رسیده باشند در همین استادیوم روز ۱۰ ژوئیه پایان خواهد یافت. جام ملتهای اروپا امسال در شرایط ویژهای برگزار میشود. شبح تروریسم بر امنیت این بازیها سایه انداخته است. ۹۰ هزار نفر بسیج شدهاتد تا جام ملتهای اروپا در امنیت برگزار شود.
فرانسه و فرانسوی ها هنوز ۱۳ نوامبر سال گذشته را فراموش نکردهاند. ۱۳ نوامبر سه بمب خارج از محوطه «استاد دو فرانس»، همزمان با بازی تیمهای فوتبال فرانسه و آلمان منفجر شد. همزمان گروهی از تروریستها به سالن کنسرت مشهوری در پاریس به نام «باتاکلان» حمله بردند، صدها نفر را که در این سالن برای شنیدن یک گروه راک آمریکائی آمده بودند به گروگان گرفتند و آتش به روی آنها گشودند. در چند صد متری «باتاکلان» در اطراف میدان رپوبلیک یا جمهوری، گروه دیگری به روی مشتریان چند کافه و رستوران آتش گشودند. ۱۳۰ نفر در جریان این حملات تروریستی همزمان، که داعش مسئولیت آنها را به عهده گرفت جان خود را ار دست دادند.
شبح داعش و القاعده بر جام ملتهای اروپا
ماههاست که سازمانهای امنیتی فرانسه و برخی دیگر کشورهای اروپائی سرگرم جمعآوری اطلاعات در رابطه با گروههای تروریستی، از جمله داعش و القاعده هستند. اطلاعاتی که موجب شدند اقدامات امنیتی و کنترلها در جریان بازیهای جام ملتهای اروپا تشدید شوند. زیاد خوری، مدیر امنیت جام ملتهای اروپا میگوید: «با گذشت زمان و با اطلاعاتی که به صورت روزانه بهروز میشدند، بسیاری از برنامهها تغییر پیدا کردند و امروز میتوان گفت که سطح امنیت این بازیها به صورت قابل قبولی ارتقاء یافته است». مشکلترین وظیفه کسانی که در ماههای گذشته برای تامین امنیت جام ملتهای اروپا کار میکردند، یافتن نقطه تعادلی برای رعایت حداکثری ضوابط امنیتی بدون لطمه وارد کردن به فضای شاد ویژه اینگونه دیدارها بود.
شبکههای اجتماعی در خدمت امنیت
۱۳ نوامبر سال گذشته شبکههای اجتماعی نشان دادند که در شرایط اضطراری میتوانند بسیار کارآمد باشند و از همین رو برای جام ملتهای اروپا اپلیکیشن یا برنامهای به نام «آلرت آتنتا» برای گوشیهای هوشمند طراحی شده است تا در صورت بروز خطر، پلیس و دیگر نهادها بتوانند مردم را راهنمائی کنند. «آلرت آتنتا» را میتوان مجانی دریافت کرد و بر گوشیهای هوشمند و یا لپ تاپ و تبلت نصب کرد.
برنامه دولت فرانسه برای تامین امنیت جام ملتهای فرانسه به سه بخش تقسیم میشود. بخش اول، حفاظت از ده استادیوم ورزشی در شهرهای مختلف فرانسه است که میزبان دیدارها خواهند بود. امنیت در داخل ورزشگاهها به عهده نیروهائی است که فدراسیون فوتبال اروپا تامین خواهد کرد که ۱۳ هزار نفر را در بر میگیرد. برای ورود به ورزشگاهها هر فرد سه بار مورد بازرسی بدنی قرار خواهد گرقت. حفاظت از محوطه خارج از حصار ورزشگاهها به عهده پلیس فرانسه و ژاندارمری است. حدس زده میشود که ورود به ورزشگاهی چون «استاد دو فرانس» که ظرفیت ۸۰ هزار نفر را دارد ساعتها به طول خواهد انجامید.
۳۷ هزار مامور پلیس، نیروهای ویژه پلیس که با نام CRS مشهورند و ۳۰ هزار ژاندارم برای کنترل استادیومها و دیگر نقاطی که دوستداران فوتبال تجمع خواهند کرد را عهدهدار خواهند بود.
بخش دوم طرح امنیت جام ملتهای اروپا، تامین امنیت کسانی است که در نقاط مختلف و در شهرهای مختلف در فضای باز یا میدانها برای دیدن دیدارها تجمع خواهند کرد. در پاریس در نزدیکی برج مشهور ایفل محوطهای بدین منظور با ظرفیت پذیرش ۱۰ هزار نفر آماده شده است. برای ورود به این محوطهها که کنترل آنها به عهده پلیس ملی و مامورین انتظامی شهرداریها خواهد بود، هر فرد حداقل دو بار مورد بازرسی بدنی قرار خواهد گرفت. وارد شدن به استادیوم و این مناطق با کوله پشتی نیز ممنوع اعلام شده است و کیفها نیر مورد بازرسی دقیق قرار خواهند گرفت.
تیمهای ویژه برای حفاظت ار فوتبالیستها
بخش سوم طرح، مربوط به حفاظت از ۲۴ تیمی است که برای شرکت در جام ملتهای اروپا در شهرهای مختلف فرانسه حضور خواهد داشت. حفاظت از هتل محل اقامت این تیمها و ورزشگاه محل تمرینشان و همچنین تامین امنیت در جریان رفت و آمدهایشان به عهده پلیس فرانسه، نیروهای حفاظتی فدراسیون فوتبال اروپا و همچنین مامورین امنیتی کشورهای شرکت کننده است. کنترل ورزشگاهها در زمان تمرین با نیروهای حفاظتی فدراسیون اروپائی فوتبال است که در داخل هتلهای محل اقامت فوتبالیستها نیز حضور خواهند داشت. اسکورت ورزشکاران به عهده فرانسویها است. البته علاوه بر پلیس و ژاندارمری، زمانی که ورزشکاران برای تمرین یا بازی از هتل خارج میشوند، گروههای ویژه پلیس فرانسه نیز آنها را همراهی خواهند کرد. وظیفه این گروههای ویژه مقابله با هرگونه حمله احتمالی و یا مقابله با تلاش در گروگان گرفتن فوتبالیستها است. هر گروه از ملیپوشان حداقل توسط دو تیم ویژه همراهی خواهند شد، اگرچه ورزشکاران برخی از کشورها که خطر ویژهای آنها را تهدید میکند از حمایت ۶ تیم ویژه برخوردار خواهند بود.
یکی از همراهان ملیپوشان ایتالیائی در همین زمینه به کیهان لندن گفت، هتل محل اقامت این تیم از چند روز قبل از ورود ورزشکاران و همراهانشان از پائین تا بالا و هر گوشه مورد تجسس مامورین انتظامی و سگهای تربیت شده برای یافتن مواد انفجاری قرار گرفته و کلیه کسانی که در هتل کار میکنند نیز مورد بازرسی قرار گرفتهاند. همین منبع اضافه میکند که در تمام مدت حضور فوتبالیستهای ایتالیائی هر فرد یا هر چیزی که بخواهد وارد هتل شود مورد بازرسی و جستجوی دقیق قرار خواهد گرفت. ایتالیا ۱۲ مامور زبده انتظامی خود را نیز همراه با چند کارشناس امنیتی همراه ملیپوشان این کشور راهی فرانسه کرده است. وظیفه این مامورین هماهنگی با نیروهای انتظامی فرانسوی و همچنین تماس با هواداران تیم ملی ایتالیا است که برای حمایت از لاجوردیها (نامی که ایتالیائیها به بازیکنان تیم ملیشان دادهاند) به فرانسه آمدهاند.
در تمام مدت بازیها کارشناسان امنیتی فرانسوی در همکاری با همتایان خود از دیگر کشورهای اروپائی به صورت ۲۴ ساعته اطلاعات جمعآوری شده را مورد بررسی قرار خواهند داد. تیم دیگری نیز مسئولیت مونیتور کردن فضای مجازی را عهدهدار است. در این ۳۰ روز پرواز هرگونه پهپاد نیز در آسمان شهرهای میزبان جام ملتهای اروپا ممنوع است. بر مبنای اطلاعات جمعآوری شده گویا تروریستهای القاعده در نظر دارند در حملات تروریستیشان از پهداد استفاده کنند. بر پایه همین اطلاعات و گمانهزنیها گروههای تروریستی قصد حملات انتحاری ندارند زیرا با این تعداد مامورین انتظامی، ژاندارمری و ارتش بسیار دشوار خواهد بود بتوانند به نقاط حساس نزدیک شوند. کارشناسان امنیتی بر این نظر هستند که گروههای خرابکار تلاش خواهند کرد با قرار دادن بمب در محلهای پر رفت و آمد وحشتآفرینی کنند.
البته برای فرانسه تامین امنیت جام ملتهای اروپا از چند نظر بسیار مهم است، از جمله نباید فراموش کرد که پاریس، همراه با رم، بوداپست، هامبورگ و لسآنجلس، خواهان میزبانی بازیهای المپیک سال ۲۰۲۴ است. کمیته بینالمللی المپیک سال آینده میلادی شهری را که میزبان المپیک ۲۰۲۴ خواهد بود انتخاب خواهد کرد. هرگونه عملیات تروریستی در جریان بازیهای جام ملتهای اروپا در عمل فرانسه را از گردونه خارج خواهد کرد.