فرآیندی برای به دست گرفتن بالاترین شغل سیاسی کره زمین در جریان است و حالا زمان آن فرا رسیده است که یک زن فمینیست سکان آن را به دست بگیرد. شورای امنیت سازمان ملل متحد در حال انجام بررسی‌های خود درباره نامزدهای دبیرکل آینده این سازمان است. روند این انتخاب با شفافیت همراه است و بسیاری به این مذاکره‌ها دسترسی دارند٬ بخشی از این روند هم البته از سوی جامعه مدنی هدایت می‌شود.
اما این تصمیم در نهایت بر عهده‌ی پنج عضو دائمی شورای امنیت قرار دارد. انتخاب دبیرکل سازمان ملل متحد از ۱۹۴۶ به صورت مخفی انجام گرفته است. در این مدت سه نفر اروپایی، دو آفریقایی، دو آسیایی و یک نفر از آمریکای لاتین به این سمت منتصب شده‌اند؛ البته همگی این افراد در ۷۰ سال گذشته، مرد بودند.
در سال ۲۰۰۶ تنها یک زن در میان ۷ نامزد دیگر حضور داشت٬ اما حالا نیمی از نامزدهای این پست را زنان تشکیل می‌دهند. با این همه نشانه‌های اولیه امیدوارکننده نیست٬ اولین نظرسنجی در ۲۱ ژوئن نشان می‌دهد که تنها یک زن در میان پنج کاندیدای نهایی حضور خواهد داشت.
اما به نظر می‌رسد که روند طولانی این انتخاب حالا باید معکوس شود و انحصار مردان در به دست گرفتن بالاترین مقام سازمان ملل پایان یابد. دبیرکل بعدی سازمان ملل متحد باید یک زن و آن هم یک زن فمینیست باشد تا برای ترویج حقوق زنان و برابری جنسیتی فعالیت کند.
بیشتر از یک نماد
برای من به عنوان کسی که در فضای دیکتاتوری سرکوب‌گر کشور اوگاندا رشد کرده‌ام، سازمان ملل متحد یک دوست و همراه محسوب می‌شود که برای آزادی ما جنگیده است و موجب شده میلیون‌ها نفر برای مبارزات ضد استعماری در آفریقا به پا خیزند.
اکنون اهداف توسعه پایدار (SDGs) و موافقت‌نامه محیط زیست پاریس ۲۰۱۵ به واسطه نقش سازمان ملل متحد و همچنین تلاش‌های بان کی‌مون در راس این سازمان به دست آمده است.
با این وجود سازمان ملل متحد همچنان برای تحقق اصولی همچون «نجات نسل‌های آینده از بلایای جنگی» و حمایت از حقوق بشر قدرت چندانی ندارد. با توجه به این موضوع‌ها٬ مبارزه علیه نادیده گرفتن قوانین جهانی انسانی و برخی بحران‌های بزرگ موجود از مهمترین اقداماتی‌ست که دبیر کل آینده این سازمان باید انجام دهد.
انجام تعهدی که «هیچ کس پشت در نماند» ممکن است بزرگترین چالش سیاسی آینده باشد. دبیرکل جدید باید با بحران‌های رو به افزایش نابرابری اقتصادی که بسیاری از مردم را در فقر نگاه داشته است و همچنین رشد اقتصادی ضعیف که دموکراسی را تهدید می‌کند٬ دست و پنجه نرم کند.
در این شرایط انتخاب یک زن به مراتب فراتر از تنها یک نماد سیاسی خواهد بود٬ در صورت قرار گرفتن یک زن در جایگاه دبیر کلی سازمان ملل تبعیض علیه زنان و دختران به یکی از مهمترین موضوعات تحلیل‌ها و بحث‌های اقتصادی، سیاسی و بحران‌های زیست محیطی جهان تبدیل خواهد شد.
یک قهرمان برای برابری
یک زن فمینیست به عنوان دبیرکل سازمان ملل متحد می‌تواند تعریف و تضمینی برای برابری جنسیتی در قالب صلح، امنیت و توسعه باشد. در همین راستا او باید از ارزش‌های اصیل سازمان ملل متحد شامل حقوق بشر، برابری و عدالت نیز دفاع کند.
۲۱ سال پیش بود که رهبران جهانی در چهارمین کنفرانس جهانی زنان در پکن تعهد کردند تعداد بیشتری از زنان را برای مناصب کلیدی سازمان ملل متحد معرفی کنند.
اما بر اساس گزارش کمیته زنان سازمان ملل متحد در دهه گذشته زنان کمتر از یک چهارم نقش‌های کلیدی این سازمان را بر عهده داشته‌اند. این آمار زمانی تکان‌دهنده‌تر به نظر می‌رسد که بدانیم کمتر از ۱۷ مورد از ملاقات‌های دبیرکل سازمان ملل متحد در سال گذشته با زنان و یا با همراهی آنان بوده است.
از فقر به قدرت
یک رهبر فمینیست سازمان ملل متحد اطمینان خواهد داد که زنان بیش از پیش به عنوان سران آژانس‌های سازمان ملل متحد ماموریت‌های حفاظت صلح، نمایندگی‌های دیپلماتیک و میانجی‌‌گری‌های ارشد را به عهده خواهند گرفت.
این نکته مهم را باید در نظر گرفت که بدون دسترسی برابر زنان به مناسب تصمیم‌گیری٬ برابری جنسیتی، امنیت و صلح جهانی هرگز محقق نخواهد شد.
یک فمینیست زن در جایگاه دبیرکل سازمان ملل می‌تواند تلاش‌ها برای پیشبرد حقوق بشر زنان را به عنوان بخشی از مجامع بین دولتی تقویت کند؛ موضوعی که مواجه با آن برای حل مشکلات و برخورد با چالش‌های قرن بیست و یکم ضروری‌ست.
فقط یک دبیرکل زن می‌تواند حمایت‌های مالی از جنبش‌های حقوق زنان برای مقابله با چالش‌هایی همچون خشونت علیه زنان و دختران، تغییرات زیست محیطی و جنگ و نابرابری اقتصادی را تضمین کند.
این نقش همچنین می‌تواند اطمینان دهد که جنبش‌های فمینیستی و جامعه مدنی تنها ناظر بر سیاست‌گذاری‌ها نیستند بلکه نقشی فعال و برابر در این زمینه خواهند داشت.
او می‌تواند به دنبال توانمندسازی اقتصادی زنان و در نتیجه تقویت اقتصاد ملی و رفاه برای همه و البته مقابله با هنجارهای اجتماعی مضر که زنان را به دام فقر و ناتوانی می‌کشاند٬ باشد.
او باید همچنین نقشی جسورانه برای اعمال اصلاحات در ساختار موجود سازمان ملل متحد داشته باشد.
سازمان ملل متحد باید فراگیرتر، پاسخگوتر، دموکراتیک‌تر و بازتابی از تغییر قدرت اقتصادی و سیاسی در جهان باشد. این سازمان باید به عنوان نهادی چند جانبه نقشی منحصر به فرد در جهت حفظ و دفاع از منافع همه مردم در همه کشورهای جهان داشته باشد. زنی که در جایگاه دبیرکل سازمان ملل قرار می‌گیرد باید تلاش کند تا صداقت با پول و توسط نهادهای خصوصی تحت تاثیر قرار نگیرد.
اعضای شورای امنیت باید اطمینان دهند که صدای مردم را شنیده‌اند و بر اساس آن فردی را به عنوان دبیرکل سازمان ملل انتخاب کنند که امروز نیاز هست
* منبع: مجمع جهانی اقتصاد
* نویسنده: وینی بیانیما، دبیر اجرایی آکسفام
* ترجمه: کامیار بهرنگ
