در هفته گذشته موج جدیدی از اختلافات و واکنشها در مورد موضوع ممنوعیت برگزاری کنسرتها در تهران و به ویژه در شهرستانها بین مسوولان جمهوری اسلامی به راه افتاد که شعلهاش را احمد علمالهدی، روحانی واپسگرا و امام جمعهی مشهد، دوباره دامن زد.
علمالهدی کنسرتهای موسیقی را «مطرببازی» نامید و اجرای کنسرتهای موسیقی در مشهد را ممنوع اعلام کرد و گفت: «چون تمام شهر مشهد حرم امام رضا است لذا برگزاری کنسرت در مشهد، مطرب بازی در حرم آن حضرت است و نباید کنسرتی در اینجا اجرا شود.»
وی افزود: «طرقبه و شاندیز نباید کانون فسق و فجورها در شهر شود و بگویند اینجا مشهد نیست، باید زمینه بیبندوباری و فحشا در این مکان از بین برود.»
در این میان، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در سالهای گذشته اجرای کنسرت را در ایجاد نشاط در جامعه موثر میدانست، این بار در برابر امام جمعه مشهد کوتاه آمد و موضع انفعالی در پیش گرفت.
وی در جمع خبرنگاران در پاسخ به سخنان علمالهدی گفت: «با توجه به مزین بودن شهر مشهد به مرقد امام رضا، اجرای کنسرتها در این شهر مخالفانی از جمله امام جمعه آن را داشت که ما به نظر ایشان احترام گذاشته و با اینکه این کنسرتها مشکل خاصی نداشت اما از ادامه اجرای آنها در این شهر صرف نظر کردیم.»
بسیاری از اهالی فرهنگ و موسیقی و همچنین برخی اصلاحطلبان، عقبنشینی علی جنتی را در مورد این موضوع، به نوعی به رابطه پدرش، احمد جنتی رییس مجلس خبرگان و عضو شورای نگهبان که یکی روحانی اصولگرا و مرتجع است نسبت میدهند و براین باورند که وزیر ارشاد در برابر حملات و انتقادات اصولگرایان عقبنشینی کرده است.
همچنین به گزارش ایسنا، نوشآبادی سخنگوی وزارت ارشاد نیز با اشاره به اینکه برگزار نشدن کنسرت در مشهد اتفاق جدیدی نیست گفت: «کنسرتها در مشهد به حرمت بارگاه امام رضا لغو شده است؛ این درحالیست که۱۱ سال است که در مشهد هیچ کنسرتی برگزار نشده و تنها مختص این دولت نیست.»
پس از عقبنشینی وزیر ارشاد، امام جماعت ۶ شهر دیگر نیز در حمایت از علمالهدی با ایراد سخنانی، خواستار برگزار نشدن یا محدودیت در برگزاری کنسرتهای موسیقی در شهرهای ایران شدند. اما درست در همان روز حجتالاسلام حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی نسبت به مواضع روحانیون اصولگرا و مرتجع و برخورد انفعالی وزیر ارشاد در جمع استادان و دانشجویان پزشکی استان قزوین واکنش تندی نشان داد و گفت: «هر کسی که صبح بلند شد و یک تریبونی یافت که نمیتواند قانونگذاری کند. وزیر نیز نباید تبعیت کند وباید تابع قانون باشد.»
روحانی افزود: «یک جا به پزشک و یک جا به هنرمند بیاحترامی میشود، یک جا که کنسرتی میخواهد برگزار شود، مجلس قانونگذاری ایجاد میشود.»
رییس دولت یازدهم با تاکید بر اینکه «از نظر من هیچ وزیری دربرابر هیچ فشاری نباید کوتاه آید و عقبنشینی کند» افزود: «اگر قرار است قانونی وضع شود باید از طریق مجلس اقدام شود و مراحل خود را در شورای نگهبان طی کند و در نهایت رییس جمهور آن را ابلاغ کند تا عملی شود.»
در طول یک دهه گذشته به ندرت کنسرتهای موسیقی درمرکز توجه بودهاند اما از زمان ریاست جمهوری روحانی سازماندهندگان کنسرتها بارها با موانعی مواجه شدهاند که جان آنها را به لب رسانده است. جلوگیری از برگزاری کنسرتها با وجود دارا بودن مجوز، با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری ۹۶، شانس روحانی را برای انتخاب مجدد پایین خواهد آورد چرا که پرداختن به مسایل فرهنگی جزو مهمترین وعده های روحانی در کارزار انتخاباتی سال ۹۲ بود. اما حالا با این عقبنشینیها در برابر مواضع ارتجاعی برخی آخوندها و امامان جمعه، میتواند موجب تضعیف وی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده شود.
به گزارش ایسنا، علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی از جمله نمایندگانی است که با «غلط» و «نادرست» خواندن اظهار نظر علمالهدی درباره برگزار نشدن هیچ کنسرتی در شهر مشهد گفت: «کشور که حکومت فدرالی نیست؛ نباید درباره اجرای کنسرتها در استانهای مختلف تفاوت قائل شد.» این در حالیست که نظام جمهوری اسلامی اساسا یک حکومت «ملوکالطوایفی» را تداعی میکند که آخوندها و نیروهای امنیتی و انتظامی نه تنها در هر استان، بلکه در هر شهر و شهرستانی ساز خود را میزنند و به قوه مجریه و دولت اعتنایی ندارند.
نامهی اعتراضی ۳هزار موسیقیدان
در حالی که برخی از رسانههای داخلی مدعی شدهاند که بسیاری از هنرمندان در برابر اظهارات اخیر وزیر ارشاد و امامان جمعه برخی استانها سکوت کردهاند، روز پنجشنبه گروه بزرگی از اهالی موسیقی در نامه سرگشادهای به حسن روحانی، خواستار اعاده حیثیت جامعه موسیقی و احیای حرمت موسیقیدانان شدهاند.
این نامه در کمتر از ۲۴ ساعت به امضای سههزار تن از فعالان عرصهی موسیقی و رسانهها رسیده و جمعآوری امضا همچنان ادامه دارد.
اسامی هنرمندانی چون حمید متبسم، شهرداد روحانی، پژمان حدادی، آزاد میرزاپور، سعید نایب محمدی، حمیدرضا آفریده، کیوان فرزین، فرشاد توکلی در بین امضاکنندگان به چشم میخورد.
اگرچه در این نامه به واکنش رییس جمهور و انتقاد وی از وزیر ارشاد اشاره شده اما هنرمندان و اهالی موسیقی این واکنش را دیرهنگام، شفاهی و در جمع و موقعیتی غیرمرتبط دانستهاند و با این همه یادآور شدهاند که این تأخیر بهتر از هرگز بود.
آنها در این نامه به حسن روحانی هشدار دادهاند: «بههوش باشید که بسیار ممکن است دیرها به وضعیتهایی منتهی شوند که راهحلشان از جنس هرگز و هیچوقت باشد و شما که اختیارات ریاست اجرایی کشور را دارید به خوبی میدانید که مسوولیت عواقب دیر و زودها بر عهده آنانی است که اختیار دارند.»
همچنین در این نامه هنرمندان نسبت به عواقب مشکلات اخیری که برای امنیت حرفهای جامعه موسیقی ایران در رابطه با کنسرتهای موسیقی ایجاد شده، هشدار داده و خطر تبدیل شرایط در ایران به کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان و در نهایت تضعیف حاکمیت قانون ملی را به رییس جمهوری اسلامی یادآور شدهاند. آنها تاکید کردهاند که این اتفاق که با به بازیگرفتن اعتقاد و دین و مذهب مردم و با مستمسک قراردادن موسیقی کلید خورده است، «از طریق نفی حاکمیت واحد قانونی و عادیکردن ملوکالطوایفی شروع شده است.»
همچنین در این نامه آمده است: «پذیرش یک نظر غیرقانونی توسط وزیری که برای اجرای قانون از مجلس رأی اعتماد گرفته است، بیشک فاجعهای است که امروز موسیقی را و فردا بقیه فرهنگ و هنر و اعتبار کشور را قربانی خواهد کرد. باید توجه کرد که چنین مشکلی ممکن است با یک سخنرانی آغاز شود، اما راه حل آن قطعا تنها ایراد سخنرانی نیست. باید حاکمیت واحد قانون اساسی را عملا نشان داد؛ عملی بیش از یک سخنرانی. از شما میخواهیم بر طبق سوگندتان پاسدار قانون اساسی کشور باشید، که این بار با قربانیکردن موسیقی و موسیقیدان به بازی گرفته شده است.»
دعای کمیل به جای کنسرت
این روزها هنرمندانی که با مجوز اجرای کنسرت به روی صحنه می روند، تا آخرین لحظه نمیدانند که آیا در امنیت برنامه خود را اجرا خواهند کرد و یا کنسرت آنها لغو خواهد شد. مخاطبانی هم که با اشتیاق فراوان منتظر شنیدن موسیقی هنرمندان دلخواهشان هستند و بلیت خریدهاند تا بتوانند در میان هزاران مشکل و اضطرابی که جامعه ایران گریبانگیرش است، یک شب را با طنین موسیقی به آرامش برسانند، باید نگران برخوردهای ضربتی گروههای فشار و لباسشخصیهای «دلواپس» نظام جمهوری اسلامی باشند که از سوی روحانیان مرتجع تامین و گسیل میشوند.
برای نمونه، مدیر برنامههای شهرام ناظری درباره وضعیت کنسرت شهرام و حافظ ناظری در یزد به خبرنگار ایلنا گفت: «طبق برنامه قرار بود کنسرت شب جمعه ۵ شهریور ساعت هشت در شهر یزد با مجوزهای لازم برگزار شود اما عدهای با تجمع در مقابل سالن کنسرت درحال اقامه نماز بودند و قصد داشتند مانع برگزاری این کنسرت شوند.»
وی که اندکی قبل از برگزاری کنسرت با این خبرگزاری صحبت میکرد افزود: «اجرای کنسرت تا کنون به احترام مردم لغو نشد، اما امکان ورود هنرمندان به داخل سالن هم وجود ندارد و مشخص نیست کنسرت برگزار میشود یا خیر.»
اما بر اساس این گزارش، گویا سرانجام با حضور تجمعکنندگانی که پشت درهای سالن، به سنت دیرینهی گروه «فداییان اسلام» کفن به تن کرده بودند و در حال خواندن دعای کمیل بودند، سرانجام این کنسرت با تاخیر برگزار شد.
پیشتر نیز کنسرت شهرام ناظری در نیشابور با وجود داشتن مجوز با فشارهای نهادهای دیگر لغو شده بود.
اگرچه در سال ۹۲ با روی کار آمدن دولت روحانی، اجرای کنسرتهای موسیقی به ویژه موسیقی پاپ، فصل پر رونقی را سپری کرد اما خیلی زود این کنسرتها که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز داشتند، به بهانهی حفظ ارزشهای اسلامی و جلوگیری از فساد و به تحریک امامان جمعه مرتجع و همکاری نیروهای انتظامی و عناصر وابسته، گاه فقط لحظاتی پیش از برگزاری آنها، یکی پس از دیگری لغو شدند.