بیژن فرهودی – به گفته جوزف سیرین سیونه یکی از کارشناسان تسلیحات هستهای مشخص است که بسیاری از اختلافات ایران و ۱+۵ حل شده و دستیابی به توافق نهایی در دسترس است.
سیرین سیونه که ریاست یک بنیاد با هدف ایجاد جهانی عاری از تهدید سلاحهای هستهای را بر عهده دارد میگوید: «اگر ما بتوانیم به توافقی که شرایط آن نزدیک به شرایط تعیین شده از سوی دولت آمریکاست دست یابیم، و من معتقدم که ما به آن دست خواهیم یافت، این توافقی بسیار خوب خواهد بود و بسیاری از منتقدین را شگفت زده و حتی خشنود خواهد ساخت».
سایت خبری ال مانیتور گزارش میدهد کارشناسانی که از سوی مقامات آمریکایی توجیه شدهاند بر این باورند که در مذاکرات آمریکا و ایران در روزهای ۶ تا ۸ فوریه در مونیخ پیشرفت یا احتمالا گشایشی در مورد چند موضوع به ویژه مسئله ظرفیت
غنیسازی اورانیوم توسط ایران حاصل شده و افزایش خوشبینی نسبت به حصول توافق نهایی نیز ناشی از توافق در مورد همین مسئله یعنی ظرفیت غنیسازی است.
آمریکا و دیگر کشورهای غرب اصرار دارند که اگر ایران به فکر تولید بمب اتم بیافتد باید برای این منظور به حداقل یک سال زمان نیاز داشته باشد تا غرب بتواند با ردیابی فعالیتهای ایران دست به اقدامات پیشگیرانه بزند. آمریکا در این راستا چند فرمول به ایران پیشنهاد کرده و چشمانداز دستیابی به توافق نهایی اساسا به این بستگی داشته که طرف ایرانی پا پیش گذاشته و یکی از این فرمولها را را بپذیرد.
ناظران به چند تحول به عنوان گواهی بر این مدعا که طرفین به حصول توافق نهایی نزدیک شدهاند اشاره می کنند. یکی از آنها ارزیابی مثبت از اظهارات ولی فقیه در روز ۸ فوریه است که گفته بود یک توافق خوب را خواهد پذیرفت. نشانه دیگر از دید کارشناسان این است که مقامات ارشد آمریکا و ایران هر دو علنا اظهار داشتهاند که برای آنها تمدید دگربار توافقنامه مقدماتی ژنو یک گزینه محسوب نمیشود و اگر بنا باشد که به توافق برسند باید این کار در چارچوب مهلت کنونی انجام شود.
به گفته «سیرین سیونه چند گام دیگر به حصول توافقی که ظرفیت غنیسازی و توانایی تولید پلوتونیوم را به شدت محدود و راههای ساخت بمب را مسدود خواهد ساخت باقیست اما ما در حال رسیدن به مقصد هستیم». در این میان مسئله اصلی، کاستن از بار تحریمها و رفع تدریجی آنهاست.
از سوی دیگر، علائمی که از ایران میرسد نیز حاکی از این است که نظام اسلامی دست به اقداماتی هماهنگ برای به
اصطلاح فروختن یا قبولاندن توافقنامه نهایی در داخل و هشدار به تندروها علیه حمله به آن زده است. یکی از این هشدارها را باید دستور توقیف نشریه تندروی «۹ دی» متعلق به حمید رسایی نماینده مجلس شورای اسلامی دانست که تیم مذاکرهکننده هستهای را به سازش با غرب متهم کرده بود.
در حالی که نشانهها از نزدیک شدن طرفین به توافق نهایی حکایت دارد یکی از سردبیران واشنگتن پست مدعی شده است که نتانیاهو برای متزلزل ساختن مذاکرات هستهای دستور داده است که برخی جزییات محرمانه گفتگوها در اختیار رسانههای اسراییل قرار گیرد.
دیوید ایگناسیوس از ستوننویسان واشنگتن پست که ارتباط نزدیکی با جامعه اطلاعاتی آمریکا دارد میگوید دولت اوباما هم برای مقابله با این رویه تصمیم گرفته است مبادله اطلاعات محرمانه با اسراییل در مورد مذاکرات هستهای با ایران را کاهش دهد. منابع ایگناسیوس میگویند خبرهای درز شده از سوی دولت نتانیاهو نه تنها محرمانه که گمراهکننده نیز بوده است بدین ترتیب که اطلاعات ناقصی عرضه شده که به نظر برسد موضع آمریکا در برابر ایران سخاوتمندانهتر از آنچه گزارش شده بوده است.
نگرانی برخی ناظران این است که اگر اسراییل و آمریکا همکاری کمتری در مورد ایران داشته باشند و فشار بر ایران کاهش یافته یا تهران فکر کند که این فشار کم خواهد شد در آن صورت ایران انگیزه کمتری برای دادن امتیازات لازم جهت دستیابی به توافق نهایی خواهد داشت و احتمال حصول توافق نهایی کمتر خواهد بود.