نسترن یوسفی- موسسه هنری نوا، در آخرین فصل از دومین سال برگزاری اجرای کنسرت‌های موسیقی ایرانی در لندن، اقدام به برگزاری کنسرت کیوان ساکت آهنگساز، نوازنده تار و سه‌تار، نویسنده و استاد دانشگاه کرد.
در این کنسرت، کیوان ساکت با همنوازی پیانوی دکتر سروش عازمی‌خواه در روزهای پایانی ماه اکتبر، در بوش هال لندن، اجرای زیبایی داشتند که مورد استقبال مخاطبان ایرانی و غیر ایرانی در لندن قرار گرفت. به این مناسبت با وی گفتگویی.
از آقای ساکت سوال می‌کنم که آیا اگر در ایران می‌بود، می‌توانست در این روزها اجرا داشته باشد، وی در پاسخ به مشکلات و محدودیت‌های سر راه هنرمندان موسیقی اشاره می‌کند و می‌گوید: «یکی از این مشکلات این است که ما ۶ ماه در سال نمی‌توانیم اجرا داشته باشیم، ماه‌هایی مانند ماه رمضان، ماه صفر، ماه محرم و دهه‌های فاطمیه (سه دهه معادل ۳۰ روز) و ایام سوگواری و غیره، هنرمندان با محدودیت اجرای موسیقی مواجه هستند. البته من به ایام سوگواری احترام می‌گذارم. همچنین در ایام موسوم به «دهه فجر» در ایران معمولا به اجراهای غیرمرتبط با دهه‌ی فجر مجوز داده نمی‌شود.»
آقای ساکت با اشاره به ماهیت موسیقی ایرانی خاطر نشان می‌کند: «متاسفانه برخی نیز با تنگ‌نظری با موسیقی ایرانی که موسیقی‌ای فکورانه و پر از مفاهیم عاطفی و انسانی است و سرشار از مهر و عشق است، عناد می‌ورزند و به لغو اجرای کنسرت‌ها در برخی از شهرهای مهم و پر جمعیت اقدام می‌کنند و یا با اجرای زنان نوازنده مخالفت می‌کنند.»
وی می‌افزاید: «خدا می‌داند اگر اتفاقی که در کلاس درس آقای «سعید طوسی» افتاده بود، در یک کلاس موسیقی می‌افتاد چه بر سر جامعه‌ی موسیقی می‌آوردند!»
این موزیسین مقیم ایران، همچنین از حمایت بسیار ویژه و غیرمعمول متولیان هنری و معاونت هنری از عده‌ی قلیلی از هنرمندان به صورت محفلی و تضعیف حقوق اکثریت به نفع همان یک یا دو خانواده که ارتباط محفلی با برخی متولیان دارند به ویژه در دهه‌ی «فجر» سال پیش انتقاد کرده و می‌گوید: «این سخن من ِتنها نیست و اغلب قریب به اتفاق جامعه‌ی هنری از این عملکرد ناراضی‌اند و انتقاد کرده و خواستار پاسخگویی هستند اما تا کنون جز سکوت هیچ پاسخی نشنیده‌اند.»
کیوان ساکت با اشاره به وضعیت موسیقی ایرانی تاکید می‌کند: «به نظر من موسیقی در ایران با توجه به شایسته‌سالاری اداره نمی‌شود بلکه به صورت محفلی و قبیله‌ای اداره می‌شود و تمام بودجه دولتی صرف افرادی می‌شود که علنی و یا غیرعلنی در همه جا حضور دارند و اغلب جامعه‌ی هنری از آنان نالانند.»
به گفته این آهنگساز، چرا قراردادهای «فجر» سال پیش که نخست در انجمن موسیقی با هنرمندان بسته شده بود، پس از چندی از انجمن موسیقی گرفته شده و به شرکتی خصوصی (دوستان محفلی) واگذار شده و از هنرمندان خواسته شده مجددا قرارداد با این شرکت جدید ببندند آن هم بی هیچ توضیحی!
وی از پاسخ به این پرسش کیهان لندن که این دو خانواده محفلی کیستند، خودداری کرده و فقط امید‌وار است روزی عدالت در جامعه‌ی موسیقی برقرار شود و آن روز دور نباشد.
کیوان ساکت همچنین شرکت خود در جشنواره موسیقی «فجر» سال ۹۶ را منوط به پرداخت کلیه حقوق ضایع شده هنرمندان دوره پیش و شفاف‌سازی همه موارد سال پیش دانست.
آقای ساکت در مورد برنامه‌های آینده‌اش، از انتشار کتاب «گزیده ردیف کاربردی موسیقی ملی ایران» خبر می‌دهد. وی در این زمینه می‌گوید: «این کتاب شامل تدوین جدیدی از ردیف قدماست که با حفظ تمامی جانمایه‌ها و اصالت‌های ردیف موسیقی ملی به گونه‌ای نگاشته شده تا به زیباشناسی امروزین نزدیک‌تر باشد.»
علاوه بر جنبه آموزشی این کتاب، کاربرد اجرای گوشه‌های ردیف در اجراها و کنسرت‌ها و برنامه‌ها از ویژگی مهم این کتاب است که وی در نگارش به آن توجه کرده است.
گفتنی است که اساتیدی همچون فرهنگ شریف، فخرالدینی، روشن‌روان و دکتر سریر بر این کتاب مقدمه نگاشته‌اند.
وی همچنین از انتشار آلبوم تازه‌ی خود با نام «اکنون جاودانه» خبر داد که بازسازی آثار استاد وزیری و قمر با صدای خانم پریماه است. کیوان ساکت چند آلبوم دیگر نیز در دست انتشار دارد.
ساکت همچنین از ادامه تورهایش می‌گوید: «تور ما از شرکت در بزرگترین فستیوال موسیقی سنتی در هنگ‌کنگ شروع شده و پس از لندن در آمریکا و کانادا اجرا خواهیم داشت.»
از وی در مورد استقبال جوانان از موسیقی ایرانی و وضعیت این روزهای موسیقی سوال می‌کنم. این استاد تار و سه‌تار ایران با شور و خوش‌بینی ویژه‌ای علاقه جوانان را خیلی زیاد توصیف می‌کند و می‌افزاید: «خوشبختانه در این روزها علاقه به موسیقی ایرانی در بین جوانان زیادتر شده و شاهد آن، افزایش آموزشگاه‌های موسیقی وعلاقه به سازهای ملی و نواحی مختلف و تعداد روزافزون سازندگان سازهای مختلف در تمام شهرای کوچک و بزرگ است. اما با تمام این علاقمند‌ی‌ها، متاسفانه شاهد بی‌مهری و کم‌لطفی متولیان موسیقی هستیم.»
کیوان ساکت، در خانواده‌ای فرهنگی در شهرستان مشهد به دنیا آمده است. از همان کودکی با تشویق پدر و مادر به موسیقی و نقاشی پرداخت. اولین درس‌های موسیقی را از دایی خویش منوچهر زمانیان در کارگاه موسیقی کودکان و نوجوانان که در آن زمان از سوی مرتضی دلشب، مدیریت وقت تلویزیون، در مشهد تاسیس شده بود، فرا گرفت. در سال ۱۳۶۹ به دعوت استاد پرویز مشکاتیان به عنوان سولیست تار به گروه عارف دعوت شد و تا پایان عمر مشکاتیان با وی همکاری مستمر داشت. کیوان ساکت در سال ۱۳۷۵ گروه وزیری را تاسیس کرد و از آن زمان تاکنون آثار زیادی را با این گروه اجرا کرده است.
آقای ساکت در مورد تاسیس گروه وزیرى پیشتر گفته بود: «این گروه را با تعدادى از هنرمندان کشور چون محمد دلنوازى، شادروان سهیل ایوانى، فاضل جمشیدى، سیاوش پورفضلى و تعدادى دیگر از دوستان راه‌اندازى کردم. این گروه بعدها با پیوستن هنرمندان دیگر به آن چون استاد حسن ناهید، شادروان ایرج بسطامى، کریم قربانى، ناصر رحیمى، علیرضا خورشیدفر و هنرمندان جوان در سازهای زهی و بادی چوبی و غیره گسترش پیدا کرد و اکنون حدود ۷۰ نفر نوازنده دارد.»
وی یک یا دو سال بعد هم گروه «جوان وزیرى» را بنا نهاد که این دو را بعدها در هم ادغام کرده و نظر به علاقه و اعتقادى که به راه استاد بزرگ موسیقى ایران «کلنل علینقى وزیرى» داشت، گروه را «وزیرى» نام نهاد.
این استاد موسیقی ایرانی همچنین یاد‌آوری کرده است: «تا کنون توانسته‌ایم کنسرت‌هاى بسیار بزرگى در تهران، شهرستان‌ها و کشورهاى دیگر با این گروه به روى صحنه ببریم.»
حاصل همکاری ساکت و پرویز مشکاتیان آثاری است نظیر «افشاری مرکب»، «افق مهر»، «وطن من» با صدای زنده‌یاد ایرج بسطامی، و «مقام صبر» از ساخته‌های استاد مشکاتیان با تک‌نوازی تار و سه‌تار کیوان ساکت.
از آلبوم‌های کیوان ساکت می‌توان به «شرق اندوه»، «یادگار خون سرو»، «شبی با خورشید»، «می‌تراود مهتاب»، «جامه دران»، «سبکبال»، «دیدار شرق و غرب (مرغ سحر)»، «قاصدک»، «آن سوی آب و گل»، «زندگی»، «اکنون جاودانه»، «یک خانه پر زمِستان» و «کی می‌رسد باران» را نام برد. همچنین از آثار نوشتاری وی می‌توان به کتاب‌های «بیایید تار و سه‌تار بنوازیم» در ۱۰جلد که تا کنون ۶ جلد آن چاپ شده است (برای ۵ سال آموزش)، «سبکبال» شامل ۱۸ چهار مضراب برای تار و سه‌تار، «ده تمرین ۱۰ اتود» برای تار و سه‌تار، «با موج تا کرانه»، نُت‌های تعدادی از آهنگ‌های آلبوم‌های «شرق اندوه» و «شبی با خورشید»، «حرکت دائمی» شامل ۲۰ اتود برای تار و سه‌تار، «چرخ نیلوفری» شامل ۲۰ تمرین مفید برای تار و سه‌تار، «در سایه سار بید» شامل چهارمضراب برای تار و سه تار، « هشت اهنگ معروف جهان» شامل تنظیم آهنگ‌های شناخته‌شده‌‌ی جهانی که در آلبوم «دیدار شرق و غرب» اجرا شده است. «گزیده ردیف کاربردی موسیقی ملی ایران» شامل تدوین ردیفی کاربردی با توجه به زیباشناسی امروز جامعه نیز از جمله آثار کیوان ساکت است.
در فرصتی که پیش آمد از فریبرز کیانی، مدیر موسسه هنری نوا، درباره فعالیت‌های این نهاد هنری پرسیدم. آقای کیانی گفت:«موسسه نوا بیش از ۳۰ سال پیش ابتدا در المان و سپس در لندن تاسیس شد و در طول این مدت با هدف توسعه و حفظ فرهنگ موسیقایی فاخر و ناب ایران‌زمین بدون دریافت کوچک‌ترین حمایت و یا کمک، چه مالی و چه معنوی از طرف ارگان‌های دولتی و یا غیر‌دولتی چه داخل و چه خارج از ایران قدم برداشته و در این مدت با فعالیت و کار خستگی‌ناپذیر و داوطلبانه دوستداران این فرهنگ به یکی از معتبرترین مراکز موسیقی ایرانی در خارج از ایران تبدیل شده است.»