هوش مصنوعی چگونه کار میکند؟
تابستان گذشته فیس بوک اعلام کرد یک تیم روابط عمومی به راه خواهد انداخت. این تصمیم بعد از آن بود که یک «تیم تحریریه» انسانی به جای یک الگوریتم بیطرف به دنبال انتخاب داستان برای بخش موضوعات پرطرفدار خود بود.
شرکتهای فروش با وجود سرعت جادویی، قدرت مطلق و بیطرفی تمام هوش مصنوعی، نمیتوانند وعدههای خوب خود را بدون دور نگه داشتن مردم از واقعیت عمل کنند.
انسان چگونه در پشت صحنه هوش مصنوعی قرار میگیرد؟
باید به بنگلادش و هند رفت و با «کالا» مادر میانسال دو فرزند که همراه با همسرش در یک دفتر کار میکند آشنا شد. گروهی که در بخش تحقیقات مایکروسافت این گزارش را تهیه کرده است، برای یک پروژه تحقیقاتی به مدت سه ماه روی زندگی مردمی کار کرد که قراردادهای موقت اشتغال را از طریق اینترنت دریافت می کنند.
در حالی که که فرزندان نوجوان «کالا» در اتاق کناری مشغول انجام تکالیف مدرسه خود بودند، او آنها را صدا میزند و میپرسد که آیا فلان واژه در انگلیسی معنی بدی دارد؟ به همین سادگی میتوان گفت این همان روندی است که پشت سر هوش مصنوعی وجود دارد. «کالا» ساعتهای متمادی در طول هفته را صرف برچسب زدن بر محتوای مشکوک در «وب» میکند. او به برخی از شرکتهای فنآوری مانند گوگل، فیسبوک، توییتر و مایکروسافت کمک میکند تا بخشی از الگوریتمهای آنها را مانند یک بازرس بررسی کند. «کالا» در مواردی باید بسیار سریع در مورد محتوای تولید شده توسط کاربران که مورد شکایت کاربر دیگری قرار گرفته تصمیم بگیرد و در مواردی آن را حذف کند.
حرکت به سوی گسترش مداوم هوش مصنوعی در واقع حامل تناقضی در آخرین مرحله ماشینی شدن است: پیشرفت هوش مصنوعی، که به نوعی موجب تخریب بازار کار موقت میشود ولی همزمان نوعی جدید از نقش انسان در چرخهی اشتغال به وجود میآورد. اقتصاددانان پیشبینی میکنند تا سال ۲۰۳۳ نزدیک به ۳۰ درصد مشاغل تمام وقت امروز به صورت ترکیبی از کار ماشین و انسان بدل شود. در کوتاهمدت هوش مصنوعی این امکان را فراهم میکند تا در بازتعریف برخی مشاغل مشخص شود انسان در کدام بخشها میتواند بهترین کارکرد را از خود نشان دهد.
امروز بسیاری از کارها در محیط آنلاین توسط همین هوشهای مصنوعی کنترل میشوند، بخش بزرگی از خدمات Facebook به صورت خودکار انجام میشود و بسیاری از ویدیوهای نامناسب در یوتیوب به همین شکل حذف میشوند. با اینکه این کارها به صورت ماشینی انجام میشود اما در واقع یک نیروی انسانی در پشت صحنهی آن قرار دارد که تصمیمگیرندهی نهایی است. به این ترتیب وقتی شما یک توییت اعتراضی ارسال میکنید الزاما یک انسان از سوی بخش روابط عمومی به شما پاسخ نمیدهد بلکه هوش مصنوعی این بخش است که پیش از این توسط انسان در آن مورد فرمان گرفته و اینک پاسخگوی شما میشود.
در دوران جدید ما شاهد رابطهای متفاوت میان انسان و هوش مصنوعی هستیم. اگرچه بسیاری بر این عقیدهاند که به زودی این هوش مصنوعی خواهد بود که برای ما تصمیم خواهد گرفت کدام محتوا در رسانههای اجتماعی ما قرار گیرد یا اینکه چه معیارها و ارزشهایی به ما تحمیل شود.
این یک حقیقت است که فیسبوک موضوعات پرطرفدار خود را تحت نظارت یک هیات ویراستاری انسانی به صورت ترند در نمیآورد بلکه هوش مصنوعی است که این کار را انجام میدهد ولی البته بدون عقل و ارزیابی انسانی که قبلا در آن به کار گرفته شده، کاربردی ندارد. هوشی مصنوعی مبتنی بر عقل انسان که امروز برای خود از جابجایی خبر تا سفارش پیتزا جایی باز کرده است.
پرسش مهم اما این است که کارکنان پشت سر این هوش مصنوعی چه کسانی هستند؟ افراد بسیاری مانند «کالا»، افرادی عادی با دستمزدهای پایین، و بدون پاداش که به صورت مستقل کار میکنند و بسیاری از آنها خارج از ایالات متحده آمریکا به این کار اشتغال دارند. اطلاعات دقیقی از قراردادهای این افراد در دست نیست، اطلاعاتی که به ما میزان آموزش، چگونگی محیط کار یا پروتکلهای تصمیمگیری دربارهی گزینش آنها را نشان دهد.
ما واقعا نیازمند آن هستیم که در مورد کارکنان انسانی که در اجرای سیستم هوش مصنوعی اشتغال دارند بیاندیشیم. این افراد نیازمند آموزش، پشتیبانی و آمادگی همیشگی برای قرار گرفتن در چنین جایگاه حساسی هستند. البته در این میان اولین قدم شفافیت بیشتر کمپانیهای دنیای فنآوری است که از این نیروی کارگری برای اجرای هوش مصنوعی استفاده میکنند.
به عنوان مصرفکننده ما حق آن را داریم که بدانیم این هوش مصنوعی از چه موادی تشکیل میشود که از اولویت بندیهای خبری و محتوای رسانهها تا مدیریت مواد غذایی ما دخالت دارند. به عنوان یک شهروند باید بدانیم این اطلاعاتی که امروز در دسترس ما قرار میگیرد از چه مجرایی گذشته است. به عنوان یک انسان نیز باید بدانیم تا زمانی که انسان بر سر کار است چه دیجیتال و چه فیزیکی وقتی چیزی تولید میشود حتما در جایی مصرف هم میشود.
همانطور که ما امروز در مورد بسیاری از تولیدات مانند غذا و پوشاک که توسط کارگران تولید میشوند حساس هستیم باید نسبت به تولید و روش تولید محتوای دیجیتال نیز حساس باشیم.
* منبع: Harvard Business Review
* ترجمه و تنظیم: کامیار بهرنگ