همه می‌دانند که برای سوختن و از میان بردن کالری‌هایی که از جمله هنگام جشن‌های کریسمس و سال نو به دست آورده‌ایم، باید تکان بخوریم و ورزش کنیم.
گاهی از بس دوستان، خویشان، رادیو تلویزیون‌ها و دیگر وسایل ارتباط جمعی توصیه می‌کنند که اگر می‌خواهید وزن‌تان کم شود فعالیت بدنی داشته باشید، حوصله‌ی آدم سر می‌رود.
ولی دلیل دیگری نیز برای ورزش کردن و فعالیت بدنی وجود دارد که ارتباطی به میزان دور کمر ندارد و آن، فشار خون در شاهرگ‌هاست. ده سال است که من رابطه بین ورزش و تندرستی را مورد پژوهش قرار داده‌ام و می‌توانم به شما اطمینان بدهم که ورزش و فعالیت بدنی به سرعت فشار خون را پایین می‌آورد. همین که شما به دوندگی خود (جاگینگ) و یا تند راه رفتن خودتان پایان می‌دهید فشار خون شما برای چندین ساعت پایین می‌آید و این به دلیلی که یادآوری می‌کنم برای تندرستی شما سودبخش است.
پائین آمدن فشار خون پس از ورزش و فعالیت بدنی
این پدیده را «کاهش فشار خون پس از ورزش» می نامند. پژوهش‌های بی‌شماری نشان داده‌اند که هر جلسه ورزش، فشار خون را از ۵ به ۷ میلی‌متر (فشارگیر) پایین می‌آورد. دلیل این پدیده هنوز روشن نشده ولی آنچه به نظرمسلم می‌آید این است که ورزش رگ‌ها را وسیع‌تر می‌کند و به هر صورت دلیل آن هرچه می‌خواهد باشد، نتیجه‌ی ورزش به روشنی سودمند است.
برعکس، هنگام انجام فعالیت‌های بدنی، فشارخون به میزان قابل توجهی بالا می‌رود. چرا؟ برای اینکه بدن به طورخودکار در مقابل فعالیت جسمی، واکنش نشان می‌دهد. هنگامی که ما ورزش می‌کنیم، عضلات ما احتیاجی مبرم به خون سرشار از اکسیژن پیدا می‌کنند. مغز ما قلب ما را آگاه می‌کند که باید جریان خون افزایش یابد. به همین دلیل پس از فعالیت بدنی، فشار خون افزایش پیدا می‌کند. این افزایش ممکن است به نحوی تصورناپذیر زیاد به نظر آید ولی این کیفیت هنگام انجام ورزش‌هایی که به اکسیژن بسیاری نیاز دارند غیرعادی نیست و با کاهش فشار خون ما هنگام استراحت پس از یک فعالیت بدنی ترمیم می‌شود.
فشار خون بالا که حتی جوانان در برابر آن ایمن نیستند
چرا باید فشار خون را مورد توجه خاص قرار داد و تلاش کرد که پایین بیاید؟ تنها به این دلیل که فشار خون می‌تواند موجب مرگ شود. فشار خون مسؤول و یا یکی از عوامل مؤثر درمرگ ۴۰۰هزار آمریکایی در هر سال می‌شود. یک میلیارد از افراد بشر همه ساله به فشار خون مبتلا می‌شوند. در کشوری مانند آمریکا یک سوم مردم گرفتار آنند و پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا سال ۲۰۳۰ هفت درصد افزایش یابد. این بیماری منحصر به سالمندان نیست. ۱۹درصد از جوانان نیز گرفتار آنند. فشار خون خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد و موجب خطرهایی مانند عوارض رگ‌های قلبی یا مغزی می‌گردد یا مشکلات زیادی برای کلیه‌ها به وجود می‌آورد. هزینه مداوای این بیماری‌ها ارقام تصورناپذیری را تشکیل می‌دهد بخصوص هنگامی که داروهای مصرف شده و غیبت کارگران و کارمندان را برای معالجۀ بیماری‌شان تنها در آمریکا به حساب آوریم، سالیانه به هزینه‌ای معادل ۴۶میلیارد دلار بالغ می‌شود.
فشار خون گاهی به صورت ناخودآگاه در وجود بیمار اثر می‌گذارد و به همین دلیل آن را قاتل بی سر و صدا نامیده‌اند و تقریباً نیمی از اشخاص بالغ که از نظر پزشکان گرفتار فشار خون هستند موفق به معالجه نمی‌شوند. تردید نیست هر دارو و وسیله‌ای که موجب کاهش فشار خون شود، خطر بیماری را محدودتر می‌کند.
ورزش روزانه
توصیه‌ای که به بیماران فشار خون می‌شود بیشتر در زمینه‌ی انجام ورزش روزانه و اهمیت آن در درمان و یا دست کم جلوگیری از عوارض آن است. این نکته را همکارانم و من در مجله علمی مایوکلینیک (معروف‌ترین کلینیک آمریکا) منتشر کرده‌ایم. با اینکه این توصیه بیشتر درباره اشخاصی است که فشار خون آنان به وسیله پزشک تشخیص داده شده باشد ولی هر کسی می‌تواند از آن برای سلامتی خود بهره ببرد.
برای برخی از اشخاص انجام روزانه‌ی ورزش ممکن است دشوار باشد ولی خبر خوب آن است که ضرورتی ندارد که فعالیت‌های بدنی تند و شدید یا طولانی باشند (مثلا سه بار در روز و هر بار ده دقیقه می‌توان فشار خون را پایین آورد.)
پس این نکته را به خاطر داشته باشید: روزانه فعالیت بدنی داشته باشید و البته کمتر غذا بخورید. این توصیه موجب خواهد شد که لاغر شوید و وزن بدن‌تان پایین بیاید و فشار خون‌تان نیز کاهش بیابد.
*منبع: The Conversation France
*نویسنده: ویلیام ب. فارکور استاد دانشگاه دلاویر
*مترجم: علی نوری
