در حالی که امروز زبان انگلیسی رایج‌ترین زبان جهان محسوب می‌شود، ولی زبان‌های فرانسوی و روسی توانسته‌اند زبان اسپانیایی را از جایگاه دوم جدول زبان‌های جهان به عنوان «دومین زبان رایج» در کشورهای مختلف کنار بزنند.
کمپانی MoveHub که به مردم برای مهاجرت و جابجایی‌های خارج مرز به مردم کمک می‌کند نقشه‌ای از دومین زبان رایج کشورهای گوناگون تهیه کرده است. نکته جالب این نقشه را می‌توان در ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، کانادا و استرالیا که همگی انگلیسی زبان هستند دید، جایی که زبان دوم متفاوتی نسبت به کشورهای دیگر و با یکدیگر دارند.
به فکر مهاجرت و حرکت به خارج از مرزهای خود هستید؟
اگر کمی اسپانیایی بلد هستید (که دومین زبان رایج در اکثر کشورهای قاره آمریکاست) شاید بتوانید امید این را هم داشته باشید که در کشوری زندگی کنید که اکثریت آن انگلیسی صحبت می‌کنند.
در حالی که انگلیسی دومین زبان محبوب جهان محسوب می‌شود و در ۴۴ کشور مردم تمایل دارند آن را به عنوان زبان دوم بیاموزند اما نقشه‌ای که MoveHub تهیه کرده نشان از تنوع زبانی در جهان دارد.
این نقشه‌ها نشانه‌هایی از بقایای دوران استعمار و امپریالیسم و تأثیرات آنها در شکل‌گیری هویت‌های فرهنگی در کشورهای گوناگون دارد. برای مثال دومین زبان رایج آمریکا، اسپانیایی است اما کمی بالاتر در کانادا زبان دوم فرانسوی، در بریتانیا، لهستانی و در استرالیا، ماندارین است.
بر اساس این نقشه تنوع زیادی در دومین زبان کشورهای اروپایی دیده می‌شود. در بیشتر کشورهای اروپای شرقی زبان روسی به صورت قابل توجهی دومین زبان است؛ هرچه از شرق دورتر می‌شویم توجه به زبان انگلیسی بیشتر می‌شود. در این میان نکته جالب در آلمان و اتریش است که ترکی دومین زبان رایج آنهاست و در خود ترکیه زبان کردی دومین زبان محسوب می‌شود.
با اینکه زمانی فرانسوی زبان بسیاری از کشورها بود اما حالا تنها در سوئیس و بلژیک است که این زبان دومین زبان رایج است.
وضعیت در آمریکای شمالی متفاوت است. در کانادا با اینکه فرانسوی زبان دوم است اما در ایالات متحده آمریکا و آلاسکا زبان اسپانیایی بیشتر مورد توجه است.
در آمریکای جنوبی زبان محلی کچوا در پرو، اکوادور و بولیوی دومین زبان محسوب می‌شود و این در حالیست که در برزیل زبان اسپانیایی و در آرژانتین زبان ایتالیایی زبان دوم است. در ونزوئلا هم زبان محلی وایو بیشترین میزان گفتگوهای مردم را شامل می‌شود. در ونزوئلا جز اسپانیایی که زبان رسمی است نزدیک به ۳۱ زبان دیگر مورد استفاده در بخش‌های گوناگون جامعه وجود دارد.
در آمریکای مرکزی وضعیت بیشتر به سابقه استعماری آنها باز می‌گردد. در اینجا جدا از زبان‌های محلی انگلیسی و فرانسوی نیز استفاده می‌شود که البته بنا به سابقه، زبان انگلیسی گستره‌ی بیشتری دارد.
در آفریقا هم بیشتر با همین وضعیت روبرو هستیم. جز شمال آفریقا که سابقه استعماری زیادی دارد چندین کشور آفریقای مرکزی تحت تاثیر فرهنگ عربی قرار دارند. در بخش‌های جنوبی و غربی این قاره شاهد گسترش بالای زبان‌های بومی هستیم. در مصر زبان انگلیسی، در لیبی زبان ایتالیایی و در تونس و الجزیزه فرانسوی زبان دوم محسوب می‌شود. زبان دوم موزامبیک در جنوب شرقی قاره آفریقا، پرتغالی است که تنها می‌تواند ریشه استعماری پرتغال در زمان‌های دور را نشان دهد.
در آسیا و خاورمیانه نیز پراکندگی زبانی وجود دارد. در ترکیه، سوریه و عراق زبان کردی دومین زبان محسوب می‌شود در حالی که در ایران زبان ترکی- آذری دومین زبان رایج است.
نکته جالب در مورد زبان دوم عربستان سعودی که «تاگالوگ» معرفی شده ریشه فیلیپینی این زبان است. نزدیک به یک میلیون فیلیپینی در عربستان سعودی سکونت دارند که بعد از ایالات متحده آمریکا (نزدیک ۳ میلیون) بیشترین مهاجران این کشور محسوب می‌شوند.
در کشورهای آسیانه میانه و کشورهای همسایه شمالی ایران، زبان روسی رایج‌ترین زبان دوم محسوب می‌شود. هر چه به سمت خاور دور می‌رویم زبان‌های محلی قدرت بیشتری می‌گیرند و در چندین کشور باز هم این انگلیسی است که زبان دوم محسوب می‌شود.
در مجموع، زبان انگلیسی با ۵۵، زبان فرانسوی با ۱۴ و زبان روسی با ۱۳ کشور بیشترین سهم در نقشه زبان دوم کشورها را شامل می‌شوند.
* منبع: Insider
