در چهارمین دور از مذاکرات آستانه، پیش‌نویس ایجاد «منطقه کاهش تنش» در سوریه امضا شد و بر اساس آن طرف‌های ضامن یعنی روسیه، ایران و ترکیه باید یک کارگروه مشترک تشکیل می‌دادند و پیگیر مفاد طرح بودند، اما مخالفان مسلح بشار اسد آن را نپذیرفتند.
مخالفان مسلح بشار اسد توافق روسیه، ایران و ترکیه بر سر ایجاد «مناطق کاهش تنش» در سوریه را به رسمیت نشناخته‌اند و اعلام کردند حضور ایران در این توافق به عنوان یکی از سه کشور ضامن صلح باعث تجزیه سوریه می‌شود.
به گزارش نیوزویک بر اساس طرح روسیه، ایران و ترکیه پیش‌بینی شده بود که مناطقی به عنوان «مناطق کاهش تنش» در قلمرو شورشیان در استان ادلب و حمص، حوالی شهر «غوطه» (در حومه دمشق که تحت محاصره شورشیان است) و همچنین در جنوب سوریه ایجاد شود تا بتوان با استفاده از آن هم مقدمات کاهش خشونت‌ها را فراهم کرد و هم امکان بازگشت پناهندگان و تحویل آذوقه به آنها ممکن شود.
همچنین پیشنهاد شده بود در مناطق امن، پست‌های بازرسی و کنترل توسط ارتش سوریه و نیروهای شورشی در اطراف مناطق امن ایجاد شوند و همچنین کشورهایی که در این توافق حضور ندارند، به عنوان ناظران، واحدهای نظامی را در مناطق کاهش تنش مستقر کنند.
روز گذشته اسامه ابو زید، رییس هیئت مذاکره‌کننده مخالفان مسلح اسد، در اعتراض به توافق بین ایران و روسیه و ترکیه گفته بود: «ما می‌خواهیم یکپارچگی سوریه حفظ شود و مخالف تجزیه هستیم و برای همین در این توافق مشارکت نداریم و تا زمانی که ایران یک سر توافق و به عنوان یکی از سه کشور ضامن صلح معرفی شده، از این توافق سودی نمی‌بریم».
وزارت خارجه آمریکا با این طرح مخالفت نکرده بود اما در بیانیه‌ای اعلام کرد: «نسبت به مشارکت ایران در این توافق به عنوان یکی از سه کشور ضامن صلح در سوریه خوش‌بین نیست.»
با این حال آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز با صدور بیانیه‌ای از توافق ایجاد مناطق کاهش تنش در سوریه استقبال و تاکید کرده است که هر طرحی باید کیفیت زندگی مردم سوریه را افزایش دهد.
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، نیز اعلام کرد که ریاض از ایجاد نواحی امن در سوریه حمایت می‌کند و اعلام کرده منتظر انتشار جزییات این توافق است.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، هم در سخنانی اعلام کرده ایجاد مناطق امن موجب حل ۵۰ درصد بحران سوریه خواهد شد.
طرح ایجاد مناطق کاهش تنش در گفتگو تلفنی بین ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، و دونالد ترامپ، همتای آمریکایی او، روز سه‌شنبه، دوم ماه می (۱۲ اردیبهشت) مطرح شد.
شورشیان، در درجه اول از گروه‌های مسلمان سنی تشکیل شده‌اند و بارها از ایران و حزب‌الله به دلیل حمایت از دولت علوی بشار اسد انتقاد کردند و آنها را عامل جنگافروزی در سوریه می‌دانند و از این رو نمی‌خواستند قبول کنند که ایران یکی از ضمانت‌کنندگان طرح باشد.
خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گزارش داد که بر اساس این پیش‌نویس، باید یک کارگروه مشترک از سوی کشورهای ضامن طی پنج روز پس از امضای تعیین این مناطق امن و مناطق امنیتی و حل مسائل فنی آن تشکیل شود.
همچنین طرف‌های ضامن که شامل روسیه، ایران و ترکیه است، باید تا ۲۲ ماه مه جاری تدابیر لازم را برای تکمیل تعیین نقشه مناطق کاهش تنش و مناطق امنیتی اتخاذ کنند. این طرح شامل پنج استان حمص، ادلب، قنیطره، درعا و ریف دمشق (غوطه) باشد.
همچنین این طرف‌ها باید امکانات لازم برای تداوم مبارزه با داعش و سایر گروه‌های وابسته به آنها در مناطق کاهش تنش اتخاذ کنند و به ارتش و گروه‌های دیگر مسلح در این زمینه کمک شود.
به گزازش الجزیره نماینده ویژه پوتین در امور سوریه روز جمعه اعلام کرد که نیروی هوایی آمریکا و همچنین ائتلاف بین‌المللی مجاز به پرواز بر فراز مناطق امن احتمالی در سوریه نیستند. لاورنتیف گفته نیروی هوایی ائتلاف بین‌المللی و آمریکا تنها در مناطقی که گروه حکومت اسلامی (داعش) حضور دارد، اجازه پرواز خواهند داشت و آمریکا هنوز به این موضع روسیه واکنشی نشان نداده است.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، روز پنجشنبه از این طرح استقبال و اعلام کرد که ایجاد مناطق کاهش تنش در «ادلب» و پنج منطقه دیگر در سوریه، ۵۰ درصد درگیری منطقه‌ای را حل می‌کند.
