انتخاباتی که آزاد نیست، دمکراتیک نیست، ولی کاملا رقابتی است: بین آنهایی که سر جنگ با همه دنیا دارند و از غارت منابع و ثروت کشور فقط «یارانه» و «صدقه» به مردم میرسد؛ و آنهایی که «میانهرو» و «اعتدالگرا» و «اصلاحطلب» هستند و در تقسیم غنیمت با رقیبان خود اختلاف دارند و معتقدند با جهان هم باید «تعامل» کرد تا عمر نظام، طولانیتر شود.
در این میان خود رژیم به «انتخابات ریاست جمهوری» جنبهی حیثیتی داده. «مشارکت حداکثری» برایش اهمیت «ناموسی» یافته و به صراحت آن را «آبروی نظام» معرفی میکند. همه سران نظام تأکید میکنند برایشان شرکت در انتخابات کافیست و اصلا مهم نیست بر روی برگهی رأی چیزی نوشته شود یا نشود؛ و مهم نیست چه کسی پیروز شود. آنها هرگاه مصلحت دانستند همان نامزدی را بیرون آوردند که فکر میکردند به سودشان است. نظام در دو انتخابات غافلگیر شد: یکی ۲ خرداد ۷۶ بود و دیگری ۲۲ خرداد ۸۸. اولی را چنان مهار، و خود را چنان سازماندهی کرد که خاتمی در دور دوم نیز، با وجود پشتیبانی عظیم داخلی و خارجی، همچنان تدارکاتچی ماند و از درون دو دولت وی، احمدی نژاد بیرون آمد. و دومی را چنان سرکوب کرد که فاصلهاش با جامعه و جهان، آن را به «نرمش قهرمانانه» واداشت.
روحانی آمد تا این «نرمش قهرمانانه» را با «برجام» عملی کند و اکنون نیز ماند تا «نرمش» را در برابر ترامپ و متحداناش از جمله اعراب و اسراییل ادامه دهد. این ابقا را سیدابراهیم رییسی هنگام رأی دادن به طرفداران خود گوشزد کرد: «نتیجه انتخابات هرچه باشد همه باید خود را موظف بدانند که آن نتیجه را به عنوان نتیجه قانونی تلقی کنند و اگر نتیجهای که از انتخابات بیرون می آید، مطابق میل یک کاندیدا نباشد، نباید باعث به هم خوردن ساز و کار انتخابات شود.»
روحانی هم موقع رأی دادن گفت: «هر کسی که با رای مردم انتخاب شود، همه در این چهار سال باید به او کمک کنیم تا این بار سنگین مسئولیت را به مقصد برسانیم و همچنین به خاطر اشتغال فرزندان، تولید ملی، افزایش صادرات غیر نفتی و تاثیر گذاری مان در سطح جهان و اعتلای فرهنگ و نشاط مردم و نیز وحدت کشور باید به او کمک کنیم… انشاءالله تا پایان امروز رقابت های انتخاباتی پایان می پذیرد و فردا که روز وحدت، همدلی و نشاط است فراخواهد رسید و همه در کنار یکدیگر خواهیم بود.»
رأیدهندگان هم تصور میکنند آرای آنها نقشی در این «انتخاب» داشته. البته این تصور از یک زاویه کاملا درست است: همکاری برای «انحصار وراثت» بین خانوادهی نظام درباره منابع کشور. همانگونه که علی خامنهای موقع رأیدادن تأکید کرد: «هر کس رأی بیاورد، نظام جمهوری اسلامی برنده اصلی انتخابات است.» به ویژه آنکه هر دو جناح خیلی زیاد «رأی» آورده باشند! حال باید دید روحانی چقدر به ادعاهای خود پایبند میماند و به وعدههایش عمل میکند و آیا جهان و منطقه نیز قصد «تعامل» با جمهوری اسلامی دارند یا نه.