کارگاه نمایش گروه تئاتر سام کمدی تک پرده‌ای “آبجی ابل” اثر سید علی نصر را روی صحنه بُرد. در شب نمایش، سوسن فرخ‌نیا مدیر و مؤسس گروه تئاتر سام و مبتکر کارگاه نمایش و مربی اصلی بازیگری این گروه خود به روی صحنه رفت و با بیان اینکه زیاد اهل توضیحات قبل از اجرا نیست ولی ناگزیراست چند دقیقه از وقت حاضران را بگیرد، اطلاعاتی در مورد کارگاه نمایش سام و نمایش «آبجی ابل» در اختیار تماشاگران گذاشت.
وی گفت: ۱۵ سال ازعمر گروه تئاتر سام می‌گذرد و درطول این سال‌ها فعالیت‌های متنوع و زیادی داشته است. یکی از فعالیت های اخیر تئاتر سام، برگزاری جشنواره تئاترایرانی لندن بود که امسال سومین دورۀ آن در ماه سپتامبر برگزار خواهد شد و علاقمندان به موقع در جریان اطلاعات مربوط به آن قرار خواهند گرفت.
سوسن فرخ نیا افزود: ما درگروه تئاتر سام همواره در جستجوی پیدا کردن راهی برای اجراهایِ خوب و مستمر تئاتر در لندن و بریتانیا بوده‌ایم. ما با اینکه بودجۀ زیادی نداریم ولی دیدیم که می‌توانیم نیروهای علاقمند زیادی را جلب کنیم و با نیروی عشق مشکلات و موانع را از سر راه خود برداریم. هم اکنون تعداد زیادی علاقمند فداکار پیرامون گروه تئاتر سام جمع شده‌اند و همگی خانوادۀ بزرگی را تشکیل می‌دهیم. فرخ نیا سپس توضیح داد که آغاز کارگاه نمایش سام در سال ۲۰۰۹ و فعالیت مستمر آن تا به حال یکی از راه‌هایی بوده که منجر به تشکیل این خانوادۀ بزرگ شده است. سوسن گفت: ما در ۲۰۰۹ ابتدا با چهار نفر کارگاه را شروع کردیم و حال که دارم با شما صحبت می‌کنم تعداد ما به ۲۷ نفر رسیده است. نمی‌دانم اگر این موفقیت نیست پس چیست؟
در توضیح کارهای این گروه نمایشی سوسن فرخ نیا گفت: هدف ما دراین کارگاه، آموزشی است یعنی در پی تعلیم و تربیت بازیگرانی هستیم که به درجه‌ای از قدرت بازیگری برسند که بتوانند سهم موثری در ارتقاء کمّی و کیفی اجراهای نمایشی جامعۀ ما داشته باشند. فرخ نیا تاکید کرد که گروه نمایش سام هدفی مانند “گوگوش آکادمی” را دنبال نمی‌کند که ستارگانی را کشف و به عالم تئاتر ایرانی تقدیم کند. البته ممکن است هنرجویانی با استعدادهای بالا از همین کارگاه‌های نمایشی برخیزند که در این مورد هم گروه سام تا جایی که توان داشته باشد به آنها در ادامۀ راه‌شان کمک خواهد کرد. سوسن فرخ نیا در اینجا از سارا امینی که مربّیِ فنِّ بیان کارگاه است و از آنابل آردن که نرمش‌ها و تمرینات بدنی بازیگری را دو بار در ماه به هنرجویان آموزش می‌دهد نام برد.
در متنی که در اختیار تماشاگران قرار گرفت درباره سیدعلی نصر نویسنده نمایش «آبجی ابل» آمده که وی سیاستمدار و نمایشنامه نویس (۱۸۹۱-۱۹۶۱) بوده و در مدرسۀ آلیانس زبان فرانسوی را در نوجوانی فرا گرفته است. “وی در آغاز مشروطیت به کار نمایش و تئاتر روی آورد و اقدام به تاسیس تئاتر ملی کرد. نصر برای آموختن تئاتر به اروپا رفت. پس از بازگشت، کمدی ایران را به سبک تئاتر اروپایی شروع کرد. او ریاست کمیسیون نمایش را در سازمان پرورش افکار(تاسیس ۱۳۱۸) برعهده داشت. هم‌چنین وی هنرستان هنرپیشگی را بنا نهاد و خود به تدریس تاریخ هنر پرداخت. وی را پدر تئاتر مدرن ایران می‌دانند.”
نمایش “آبجی ابل” که با چاشنی رقص و آواز همراه است برای نخستین بار در سال ۱۳۱۹ به عنوان «اُپرت» در تهران روی صحنه رفت. باید توجه داشت که این نمایشِ کمدی بر بستر تاریخی آغاز پروژۀ مدرنیزاسیون رضا شاه به نگارش در آمد. در این نمایش می‌توان تلاشِ نویسنده را برای آشنا ساختن عامه با روابط نوین انسانی دید.
نمایش با پیروی از ساختار ملودرام در نهایت در پی رساندن دو دلداده، از دو سوی مرز طبقاتی، به یکدیگر است. ارباب و خدمتکارش، که دختری است جوان و زیبا، به هم علاقمند هستند ولی مرزهای طبقاتی نمی‌گذارد که این علاقۀ متقابل را آزادانه بیان کنند. دختر همراه با برادرِ تنومند و دست و پا چلفتی‌اش در خانه ارباب مجرّد و میان‌سال مشغول کاراست. خرابکاری‌های همین ابل است که صحنه‌های کمیک نمایش را به وجود می‌آورد و عاقبت نیز باعت می‌شود که دست دختر رقیب و پدرمعامله‌گرش که فقط به سودای ثروت ارباب آمده بودند- و نه تشکیل یک خانوادۀ واقعی- رو شود و سرانجام دو دلداده به هم می‌رسند.
نکتۀ قابل تأکید در اجرای این نمایش توسط گروه نمایش سام، حضور عناصر جدید و سنتی در کنار هم و کشمکش بین این دو در شخصیت‌هاست. این هم البته آینه‌ای است از واقعیت جامعۀ آن روزِ ایران چرا که طبقۀ نوظهور در ایران آن دوران هنوز به شدت درگیر اخلاق سنتی بود.
بازیگران این نمایش نیز به خوبی از عهده انتقال این تناقض‌ها در شخصیت‌هایی که نقش آنان را بازی می‌کردند، بر آمدند. نقش ابل را محسن فارسی بازی می‌کرد که توجه تماشاگران را بسیار جلب کرد. مژگان ربیعی در نقش حمیده خدمتکار جوان، پژمان صفایی در نقش جمشید ارباب، محمد راد در نقش پدر معامله‌گر و افسانه شیدایی در نقش شمسی بازی می‌کردند. ماهرخ آزادمنش در نقش طوطی و گربه ظاهر شد و لحظات شادی برای سالن پر از تماشاگر به وجود آورد.
