احمد رأفت (+عکس، ویدیو) وزارت اطلاعات در بیانیهای نام تروریستهایی که در حمله به آرامگاه خمینی و مجلس شورای اسلامی دست داشتند، همراه با عکس جسدهایشان، را منتشر ساخت.
در این بیانیه، تنها به نام تروریستها (سریاس، فریدون، قیوم، رامین و ابوجهاد) اشاره شده و نام خانوادگی آنها «بنا بر برخی ملاحظات اجتماعی و امنیتی» اعلام نشده است.
هشدار حزب دمکرات کردستان
البته حداقل یکی از این پنج نفر، که سایت تبلیغاتی داعش عکسی از آنها قبل از عملیات و با چهرههای پوشیده را منتشر ساخته، نامی آشنا است. حدود یک سال و نیم پیش، پایگاه اینترنتی حزب دمکرات کردستان گزارشی درباره فعالیتهای علنی هواداران داعش در پاوه و روستاهای اطراف آن، بدون اینکه نیروهای امنیتی ممانعتی برای آنها ایجاد کنند، منتشر کرده بود.
در این گزارش از چندین نفر نام برده شده بود که یکی از آنها سریاس صادقی است. سریاس صادقی یکی از ۵ نفری است که در حملات تهران شرکت داشته و در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شده است.
در بخشی از این گزارش، که سایت «کورد و کوردستان» منتشر کرده بود، آمده است:
«در ماههای اخیر در مساجد پاوه و روستاهای اطراف، آخوندها تبلیغ بیشتری در مورد توحید و احزاب توحیدی کردهاند و بعد از نماز مغرب به صورت محرمانه و دور از چشم مردم به تبلیغ داعش میپردازند. مقر اصلی تبلیغ آنها روستاهای چورژی، دوریسان، بندره، شمشیر، بانهوره و شهر جوانرو است. شهر جوانرو به عنوان مرکز تبلیغ داعش شناخته میشود. در شهر پاوه افرادی اقدام به اعزام جوانان و تشویق جوانان برای پیوستن به گروه داعش کردهاند که اسامی تعدادی ازآنها از این قرار است: احمد صادقی، سریاس صادقی، نهادی ویسی، حافظ ویسی (که اخیرا خودش به داعش پیوسته)، آزاد کارگر، مهزاد کارگر و اقبال صحرایی. تمام این افراد، به جزء آزاد و بهزاد کارگر که اهل روستای دشه هستند، اهل دزآور و ساکن روستای چورژی می باشند. رژیم هم کاری به کار آنها ندارد و به صورت علنی از جلسات آنها که در مساجد برگزار میشوند جلوگیری نمیکند.»
چند پرسش
مقامات امنیتی جمهوری اسلامی باید با توجه به متن بالا به چند پرسش بسیار ساده پاسخ گویند: چرا این افراد با توجه به تمایلات افراطی و تماس با داعش، آزادانه فعالیت داشتند؟ چرا در شهرهای کردنشین که فعالان مدنی و صنفی برای کوچکترین فعالیتی اگر بازداشت نشوند، حتما برای بازجویی به اداره اطلاعات فراخوانده میشوند، کسی به خود زحمت احضار سریاس صادقی و ۶ نفر دیگر را که در هشدار حزب دمکرات کردستان از آنها نام برده شده بود به خود نداد؟
داعش و افراطگری سنی تا چه حد در مناطق کردنشین ایران نفوذ دارند، و این نفوذ تا چه حد میتواند تهدیدی برای امنیت کشور به حساب بیاید، اینها پرسشهایی است که کیهان لندن با حسن حاتمی، کارشناس اسلام سیاسی و نویسنده کتاب «پروسه اسلام سیاسی و تشکلهای اساسی آن در ایران» در میان گذاشته است.
حسن حاتمی در مورد هویت ۴ تروریست دیگری که در حملات تروریستی تهران و شهر ری دست داشتند اظهار بی اطلاعی میکند و به کیهان لندن میگوید: «تا زمانی که نام خانوادگی آنها اعلام نشود و یا تحقیقاتی در شهرها و روستاهای کردستان انجام نگیرد، که مستلزم زمان است، نمیتوان در این مورد با قاطعیت صحبت کرد.» البته چون در یکی از ویدئوهایی که از این حملات منتشر شده است، یکی از تروریستها جملاتی را به کردی بیان میکند، میتوان حدس زد که حداقل یک نفر دیگر از آنها نیز کرد باشد. در بیانیه وزارت اطلاعات، در اشاره به محل سکونت این افراد تنها گفته میشود که ساکن غرب ایران بودند.
فیلمی مربوط به قبل از عملیات که داعش منتشر کرده است:
اسلام سیاسی در کردستان
حزب دمکرات کردستان، که حسن حاتمی از اعضای برجسته آن است، حدود یک سال و نیم پیش در زمینه سربازگیری داعش در مناطق کردنشین هشدار داده بود. حسن حاتمی در گفتگو با کیهان لندن نیز در نوامبر ۲۰۱۵ به این حضور اشاره کرده بود. حسن حاتمی میگوید: «جمهوری اسلامی از ابتدای تاسیس تلاش کرد برای مقابله با احزاب سنتی و سکولار کرد چون حزب دمکرات و کومله، و همچنین منزوی ساختن بسیاری از رهبران مذهبی اهل سنت کردستان که میانه خوبی با دخالت مذهب در سیاست نداشتند و ندارند، از نوعی اسلام سیاسی، از نوع سنیاش، حمایت کند. این تلاش با علم کردن «مکتب قرآن» احمد مفتیزاده، در ماههای اول پس از تشکیل انقلاب اسلامی آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد.»
حسن حاتمی در ادامه گفتگو با کیهان لندن میافزاید: «با توجه به اینکه بسیاری از کسانی که برای داعش سربازگیری میکردند چهرههای شناخته شدهای بودند و هستند، مشخص نیست افرادی چون سریاس صادقی که با اجازه نیروهای امنیتی فعالیتهایشان را آغاز کردند، امروز به دستور چه کسانی دست به عملیات تروریستی زده باشند؟»
این پژوهشگر اسلام سیاسی در ادامه به «اختلافات در بطن نظام و نیروهای امنیتیاش»، به عنوان یکی دیگر از عواملی که میتواند «به رشد اسلامگرایی افراطی و تشکیل هستههای تروریستی» کمک کرده باشد، اشاره میکند.
حسن حاتمی بر این نظر است که «در جامعه کردستان زمینه برای رشد اسلام افراطی مهیا نیست ولی در سالهای اخیر با پیچیدگی اوضاع در منطقه این گرایش توانسته است تا حدی رشد کند و گروههایی از جوانان را که امکان هرگونه فعالیت مدنی از آنها گرفته شده است به بیراهه بکشاند.»
این پژوهشگر در همین رابطه از محمدرضا رحیمی، که در زمان ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی به استانداری کردستان منصوب شده بود نقل قول میکند که گفته بود «برای آرام ساختن کردستان باید جوانان را به جای اسلحه با وافور مسلح کرد.»
داعش در اورامانات
این پژوهشگر کرد میافزاید: «نظام از جوانان و جامعه مدنی واهمه دارد و تمام تلاش خود را به کار گرفته است که آنها را از اینگونه فعالیتها دور سازد.»
رشد اعتیاد و گسترش اسلامگرایی افراطی در کردستان، از دید حسن حاتمی، هر دو برای از بین بردن امید به هرگونه تغییری در جامعه است.
اسلام سیاسی و افراطی در روستاهای اورامانات، بیش از دیگر مناطق کردنشین ایران نفوذ دارد. حسن حاتمی میگوید: «در سال ۲۰۰۳ میلادی، بمباران حلبچه، که آن زمان در کنترل نیروهای کرد وابسته به القاعده بود، توسط آمریکاییها باعث شد بسیاری از آنها به ایران بگریزند. جمهوری اسلامی و سپاه از این نیروهای افراطی استقبال کردند، پایگاه و مراکز درمانی در اختیارشان گذاشتند و باعث شدند آنها در منطقه اورامانات ریشه بدوانند.»
روستاهای چورژی، دوریسان، بندره، شمسیر، بانهوره، دشه، درآور و شهر حوانرو، که امروز به مراکز اصلی اسلامگرایی افراطی وابسته و نزدیک به داعش تبدیل شدهاند، از جمله مناطقی هستند که کردهای عراقی وابسته به القاعده در سال ۲۰۰۳، پس از فرار از حلبچه، توسط سپاه پاسداران در آنها اسکان داده شدند. بعید نیست که ۴ تروریست دیگر که هنوز اطلاعات دقیقی در مورد آنها در دست نیست، چون سریاس صادقی اهل این منطقه باشند.