احمد رأفت – نشست وزرا و مسئولین محیط زیست هفت کشور صنعتی جهان که در بولونیا، در ایتالیای مرکزی، برگزار شد، بدون موفقیت، در پیامد ترک نماینده آمریکا به‌پایان رسید.
آمریکا از امضای بیانیه نهایی در رابطه با گرمایش زمین و لزوم حمایت بانک ها از برنامه ریزی در اقتصاد سبز سر باز زد.
اسکات پروییت، رئیس آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، که ریاست هیات نمایندگی این کشور را عهده‌دار بود، تنها ساعاتی در بولونیا حضور داشت و پس از اولین نشست با همکاران‌اش از ۶ کشور دیگر عضو هفت کشور صنعتی جهان یا «جی۷»، ایتالیا را ترک کرد و به واشنگتن بازگشت. اسکات پروییت رسما به دلیل مشغله های دیگر این نشست را ترک کرد. بهانه‌ای که همکارانش نپذیرفتند، زیرا دیدارهای بین‌المللی از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی می‌شوند و از الویت برخوردار هستند.
توافق غیر ممکن با آمریکا
جان‌لوکا گالتی، وزیر محیط زیست ایتالیا، کشوری که ریاست ادواری گروه «جی۷» را عهده‌دار است، در حاشیه این نشست، در پاسخ به روزنامه‌نگارانی که جویای دلایل ترک نامترقیه رئیس هیات نمایندگی آمریکا بودند، گفت «ما غیر از مساله جوی، در دیگر زمینه‌ها با این کشور اختلافی نداریم و در این رابطه نیز فکر نمی‌کنم بتوان به توافقی دست یافت». وزیر محیط‌زیست ایتالیا البته افزود «ما در این نشست توانستیم حداقل گفتگو را با آمریکا داشته باشیم و این امر خود مثبت است».
دیگر مسائلی که وزیر محیط‌زیست ایتالیا به آن اشاره می‌کند و در دستور کار این نشست قرار داشتند سرمایه‌گذاری در صنایع موسوم به سبز، یا قابل مدارا با محیط‌زیست، نقش بانک‌ها در حمایت از سرمایه‌گذاری‌ها برای حفظ محیط زیست و مبارزه با آلودگی، جلوگیری از آلودگی دریاها، موظف ساختن صنایعی که در آلودگی سهیم هستند به پرداخت مالیلتی برای حفاظت از محیط‌زیست، و وضعیت محیط زیست در قاره آفریقا بود.
علاوه بر آمریکا، کانادا، ژاپن، آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایتالیا، که گروه «جی۷» را تشکیل می‌دهند، ۴ کشور شیلی، مالدیو، اتیوپی و رواندا نیز به این نشست دعوت شده بودند. اتحادیه اروپا نیز کمیساریای محیط زیست، دریا و صید، و کمیساریای انرژی و مشکلات جوی خود را به نشست بولونیا فرستاده بود.
عدم شرکت فعال آمریکا، که چندی پیش خروج خود از معاهده پاریس را اعلام کرده بود، در عدم تصمیمات این نشست تاثیز آنچنانی نگذاشت. نمایندگان دیگر کشور‌ها ضمن تاکید بر لزوم پایداری به معاهده پاریس در مورد کاهش گاز‌های گلخانه‌ای و گرمایش زمین، اعلام کردند که در این زمینه تلاش‌های خود را شتاب خواهند بخشید. در بیانیه پایانی اشاره شده است که «آمریکا به همکاری خود در زمینه محیط‌زیست با دیگر کشورهای کلیدی ادامه خواهد داد، ولی با در نظر گرفتن الویت های اقتصاد ملی‌اش و البته تلاش برای حفظ سلامت محیط‌زیست».
انتقاد از آمریکا
جان‌لوکا گالتی گفت: «کشورهای عضو این گروه که تولید ناخالص ملی‌شان نیمی از تولید ناخالص کل جهان است، نمی‌توانند نسبت به آنچه در کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه می‌گذرد، احساس مسئولیت نکنند و برخودی خود محور داشته باشند». وزیر ایتالیاdی که به‌عنوان سخنگوی این نشست صحبت می‌کرد، افزود: «با توجه به معاهده پاریس، وزرا و مسئولین محیط‌زیست در دولت‌های باید نقش فعال‌تر و گسترده‌تری را بعهده بگیرند، زیرا کره زمین تاب ناهنجاری‌های بیشتری را ندارد».
کاترین مک‌کنا، وزیر محیط‌زیست کانادا در اشاره به اهمیت معاهده پاریس و لزوم عملی کردن تصمیماتی که در سال ۲۰۱۵ در پایتخت فرانسه اتخاذ شده است گفت: «ما در کانادا شکی نداریم که گرمایش زمین ناشی از سیاست‌های غلط گذشته بوده است و کشورهای صنعتی که در این زمینه نقشی اساسی داشته‌اند، امروز باید برای جبران اشتباهات گذشته پیشگام باشند، نه اینکه شانه از زیر مسئولیت خالی کنند».
کویچی یاماموتو، وزیر محیط‌زیست ژاپن نیزدر انتقاد از تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر عدم پایبندی آمریکا به معاهده پاریس گفت: «فاجعه‌های محیط‌زیستی که ما در سال‌های اخیر شاهد آن بودیم برای توجیه معاهده پاریس کافی است. هفت کشور صنعتی جهان بایستی برای جلوگیری از وخامت اوضاع جوی در جهان یک صدا و متحد عمل کنند و دیگر کشور‌ها را برای تعهد به این معاهده تشویق کنند».
مذاهب برای محیط زیست
قبل از برگزاری اجلاس گروه «جی۷»، شهر بولونیا به مدت یک هفته میزبان نشست‌های جانبی بسیاری بود. در یکی از این نشست‌های نمایندگان مذاهب مختلف حضور داشتند که پس از چند روز بحث و گفتگو موفق شدند در مورد منشوری اخلاقی در رابطه با احترام و پاسداری از محیط زیست به تفاوق دست یابند. این منشور، که متن آن هنوز منتشر نشده، در جلسه آغازین اجلاس وزرای محیط زیست «جی۷» تقدیم نمایندگان کشورهای حاضر شد.
همزمان با مراسم آغازین این نشست، صدها عروسک پاندا، خرسی که سال‌ها است به عنوان نماد حفاظت از محیط زیست برگزیده شده، در خیابان‌های حومه هتل محل اجلاس قرار داده شدند. هر کدام از هیات‌های نمایندگی نیز هنگام ورود به محل نشست یکی از این خرس‌ها را دریافت کردند. وزیر محیط‌زیست ایتالیا خرسی را که دریافت کرده بود همراه خود به سالن نشست برد و این عروسک را در محل هیات نمایندگی کشورش قرار داد.
