رضا پرچی‌زاده – پرزیدنت ترامپ قصد دارد در پایانِ دوره‌ی نودروزه، پایبندیِ رژیمِ جمهوری اسلامی به برجام را تایید نکند. نشانه‌ها حاکی از این است که ترامپ قصد دارد سرانجام به وعده‌های انتخاباتی‌اش در این زمینه جامه‌ی عمل بپوشاند. وی در جریانِ رقابت‌های انتخاباتیِ سالِ گذشته وعده داده بود برجام را پاره کند. با این وجود، به دنبالِ اصرارِ هوادارانِ برجام در دستگاهِ سیاسیِ آمریکا، ترامپ تا به امروز کج‌دار و مریز با برجام ساخته. اما جمعه، ۲۱ ژوییه، وقایعی در کاخِ سفید روی داد که نشان می‌دهد ورق در حالِ برگشتن است.
روزِ جمعه ترامپ در کاخِ سفید گفتگوی تندی با وزیرِ خارجه‌اش داشت و به شدت تیلرسون را سرزنش کرد بابتِ اینکه دست و بالِ وی را در قبالِ برجام بسته. پس از آن ترامپ به یک گروهِ معتمدِ کاخِ سفید دستور داد برای اعلامِ عدمِ پایبندیِ رژیمِ جمهوری اسلامی به برجام در پایانِ دوره‌ی نودروزه‌ی بعدی در اکتبر پرونده‌ای درست کنند. هدفِ این گروه انجامِ کاری است که ترامپ فکر می‌کند وزارتِ خارجه از انجامش بازمانده: اینکه دستِ رئیس جمهوری را باز بگذارد تا کارِ برجام را یکسره کند.
در این رابطه نشریه‌ی «فارین پالیسی» با سه نفر از کسانی که در ملاقاتِ روزِ جمعه حضور داشتند– و به قیدِ ناشناس بودن حاضر به گفتگو شدند– حرف زده. به گفته‌ی این سه نفر، ترامپ قصد داشت همین مرتبه عدمِ پایبندیِ رژیم به برجام را اعلام کند، اما تیلرسون موافقت نکرد. در این دیدار دو تن از مخالفانِ سرسختِ برجام یعنی استیو بَنون، استراتژیستِ اصلیِ کاخِ سفید، و سباستین گورکا، مشاورِ رئیس جمهوری، نیز حضور داشتند. به گفته‌ی شاهدان، آنها تیلرسون را تحتِ فشار گذاشتند تا مزایای حفظِ برجام را بگوید، که تیلرسون نتوانست.
با این وجود، دیپلمات‌های وزارتِ خارجه که در بستنِ برجام در دوران اوباما نقش داشتند، کماکان معتقدند سودِ برجام برای آمریکا بیش از ضررش است. آنها معتقدند برجام جلوی دستیابیِ رژیم ایران به سلاحِ اتمی را میگیرد؛ و همچنین متحدانِ اروپاییِ آمریکا که کماکان خواهانِ حفظِ برجام هستند را راضی نگه می‌دارد. با تحرکاتِ جدید در کاخِ سفید به نظر می‌رسد ترامپ قصد دارد از این به بعد وزارتِ خارجه را که پر از دمکرات‌ها و دیپلمات‌های هوادارِ اوباماست، در بابِ مسائلِ مربوط به ایران دور بزند. یکی از منابع گفته کاخِ سفید وزارتِ خارجه را مثلِ «باتلاق» می‌بیند.
گفتنی است سه نفرِ دیگر از اعضای عالی‌رتبه‌ی کابینه‌ی ترامپ نیز به دلایلِ متفاوت کماکان به حفظِ برجام علاقه دارند. اینها ژنرال ماتیس وزیرِ دفاع، ژنرال مک‌مستر مشاورِ امنیتِ ملی، و ژنرال دانفورد رئیسِ ستادِ مشترکِ نیروهای مسلح هستند. با توجه به نظامی بودنِ این افراد، می‌توان اینطور نتیجه گرفت که آنها حفظِ برجام را به عنوانِ اهرمی موقتی برای جلوگیری از رفتارهای خطرناکِ سپاه در خاورمیانه و احیانا باز گذاشتنِ درِیچه‌ی مذاکراتِ محدود می‌خواهند؛ امری که در آینده می‌تواند تغییر کند.
در این میان، یکی از عالی‌رتبه‌ترین مقاماتِ دولتِ ترامپ همچون خود او معتقد است که باید کارِ برجام را یکسره کرد. وی رئیسِ سازمانِ اطلاعاتِ آمریکا (سیا) مایک پمپئو است. پمپئو که خود در زمانِ نمایندگیِ کنگره در دورانِ اوباما از سرسخت‌ترین مخالفانِ برجام بود، همین مرتبه هم اصرار کرده بود تیلرسون پایبندیِ رژیم به برجام را تایید نکند. علاوه بر او، به گفته‌ی سه منبع، ترامپ قرار است چند نفر از مشاورانِ امنیتیِ عالی‌رتبه‌ی مخالفِ رژیم را مامورِ پیگیریِ برجام کند.
با توجه به تغییراتی که ترامپ در امرِ رسیدگی به برجام ایجاد کرده، به نظر می‌رسد از این به بعد نه وزارتِ خارجه که سیا و پنتاگون نقشِ اصلی را درباره برجام بازی کنند. این یعنی بن‌بستِ دیپلماسی و روی کار آمدنِ گزینه‌ی نظامی، اول از هر چیز برای کوبیدنِ رژیم ایران در سوریه. رایزنی با پوتین هم قبلا انجام شده، و اسرائیل نیز برای حمله به رژیم در سوریه اعلامِ آمادگی کرده. این امری بود که با در نظر گرفتنِ جنگ‌طلبیِ افسارگسیخته‌ی رژیم ایران از دیرباز انتظارش می‌رفت. با وجودِ همه‌ی تلاش‌های دیپلمات‌ها و رسانه‌ها درباره‌ی جمهوری اسلامی، ظاهرا تمامِ راه‌ها قرار است در نهایت به همانجایی ختم شود که از اول قرار بوده بشود.
