دونالد ترامپ به معنای واقعی از توافق هسته‌ای ایران نفرت دارد و می‌خواهد آمریکا را از آن خارج کند و به نظر میرسد در حال عملی کردن آن است.
پایگاه خبری وُکس می‌نویسد، ماه گذشته ترامپ پس از مشاجره‌ای با بالاترین مقامات امنیت ملّی، با اکراه پذیرفت که توافق هسته‌ای ایران را برای سه ماه دیگر امضا کند، اما بر اساس آخرین گزارش فارن پالیسی، رییس‌جمهوری در حال جمع‌کردن تیمی در کاخ سفید است تا برای یافتن راهی به او کمک کنند که بتواند مدعی شود ایران در حال نقض این توافق است. او به این طریق می‌تواند بگوید که اشتباه ایران بود که موجب فسخ این توافق شد، نه خود ترامپ.
در این گزارش تاکید شده، تنها مشکلی که وجود دارد این است که کارشناسان گوناگون از جمله سازمان انرژی اتمی، که وظیفه‌ی نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را بر عهده دارد، می‌گوید ایران مطابق با تعهدات خود عمل می‌کند. بنابراین احتمالاً ترامپ سعی خواهد کرد مدعی شود که ایران «روح» برجام را نقض کرده است و نه مواد آن را. او در این زمینه به آزمایش‌های موشک‌های بالستیک ایران و رفتار تحریک‌آمیز این کشور مانند راه‌اندازی تأسیسات موشکی به عنوان مدرک اتکا خواهد کرد. با تمام این احوال همچنان کارشناسان معتقدند که هیچ یک از اینها توافق هسته‌ای و حتی روح این توافق را نقض نکرده است. در واقع کارشناسان بر این باورند که اگر کسی باشد که به روح این قرارداد پایبند نیست، آن شخص ترامپ است.
توافق هسته‌ای فقط مربوط به یک چیز است: برنامه‌ی هسته‌ای ایران
بر اساس این توافق، گروهی از کشورها از جمله ایالات متحده، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین، آلمان و اتحادیه اروپا موافقت کردند تا تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را لغو کنند و دسترسی این کشور به اقتصاد جهانی را بیشتر ممکن سازند.
در عوض ایران نیز موافقت کرد که برای محدود کردن برنامه‌ی هسته‌ای خود به اهداف کاملاً مسالمت‌آمیز، اقدامات خاصی انجام دهد و برای اطمینان از انطباق کامل با تعهداتش، اجازه‌ی بازرسی از تاسیسات هسته‌ای کلیدی خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدهد.
در این توافق هیچ چیزی وجود ندارد که ایران در آن توافق کرده باشد که موشک‌های بالستیک خود را آزمایش نکند یا اینکه دست از حمایت از گروه‌های تروریستی چون حزب‌الله لبنان و حماس بردارد یا وضعیت حقوق بشر را در کشور خود بهبود بخشد.
کارشناسان زیادی با استناد به همین موضوع می‌گویند که اقدامات موشکی ایران حتی روح برجام را هم نقض نمی‌کند، اما این ادعا به طور تام و تمام درست نیست.
قطعنامه‌ی شورای امنیت سازمان ملل متحد که معاهده‌ی ایران را تائید کرده، درباره‌ی موشک‌های بالستیک ایران زبان خاصی دارد که می‌گوید: «از ایران خواسته شده که تا هشت‌سال پس از پذیرش برجام، هیچ گونه فعالیتی در ارتباط با موشک‌های بالستیک که برای حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند نداشته باشد؛ گسترش تکنولوژی این نوع موشک‌های بالستیک از آن جمله است».
عبارت «خواسته شده» در این جمله اما بسیار مبهم است و به معنی «ممنوع بودن» آن نیست. بنابراین آزمایش موشک‌ها در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ احتمالاً دست‌کم به معنی نقض این قطعنامه‌ی سازمان ملل خواهد بود و نه نص صریح آن.
ایران می‌گوید، ایالات متحده روح برجام را نقض کرده، کارشناسان موافق‌اند که در یک مورد ترامپ روح این توافق را برآورده نکرده است.
ترامپ دست‌کم از ماه مه کوشیده تا دیگر کشورها را از تجارت با ایران منع کند. اما کارشناسان معتقدند همچنان این اقدامات ترامپ به معنی نقض صریح این توافق نیست.
محمدجواد ظریف در ماه ژوئیه در مصاحبه‌ای با فرید زکریا، در سی‌ان‌ان گفت: «آمریکا بخشی از این توافق را اجرا نکرده». او به این واقعیت اشاره کرده که « ترامپ از حضور خود در نشست گروه بیست در هامبورگ بهره گرفته تا رهبران کشورهای دیگر را از وارد شدن به تجارت با ایران باز دارد».
اگر توافق با ایران از بین برود چه اتفاقی می‌افتد؟
از زمان اجرای این توافق، ایران ۹۸ درصد از ذخایر اورانیوم غنی‌شده‌ی خود را که یکی از عناصر کلیدی در ساخت سلاح اتمی است از بین برده است. ۱۳ هزار سانتریفیوژ را که اورانیوم غنی می‌کرد و رآکتور هسته‌ای خود در اراک را تخریب کرده و تولید پلوتونیوم را متوقف کرده است.
پیش از طی این مراحل، اغلب کارشناسان برآورد کرده بودند که ایران طی دو یا سه ماه آینده می‌تواند بمب هسته‌ای بسازد. اکنون به لطف این توافق هسته‌ای این زمان به حداقل یک سال افزایش یافته است.
با شکست توافق برجام، ایران بار دیگر می‌تواند این زمان را کاهش دهد. کارشناسان معتقدند که بسیار بعید است ایران و طرف‌های دیگر توافق هسته‌ای برای مذاکره‌ی مجدد تمایلی نشان بدهند. این بدان معناست که این بار گزینه‌های موجود برای توقف برنامه‌ی هسته‌ای ایران به گزینه‌های شدیدتری چون اقدام نظامی محدود خواهد شد.
ترامپ دوست دارد فکر کند که معامله‌گر خوبی است، اما اگر به همین منوال ادامه دهد صرفاً برهم‌زننده‌ی یک معامله خواهد بود.
