برزو فارسی – ۱۹ فروردین برای گروهی از مذهبیون در ایران روز خاصی است. منجمان شیعه معتقدند نوزدهمین روز ماه فروردین که به «شرف الشمس» معروف شده روز خوش یُمن و پربرکتی است و در ساعتهای خاصی در این روز، بهترین موقعیت خورشید در کهکشان است.
آنها بنا به باوری سنتی دعایی منسوب به امام اول شیعیان را با آداب خاصی پشت انگشتر عقیق زردرنگ حک میکنند. این کار را در مکانهای خاصی هم انجام میدهند. حک کردن این نقش و نگار رمزگونه در پشت عقیق هزینه زیادی ندارد. حوالی مصلای بزرگ تهران مغازهای هست که در این روز بازارش سکه میشود.
خانمی در آنجا درباره شرفِ شمس مشاوره میدهد. او میگوید: «هزینه حک بر روی سنگ ۲۰ هزار تومان است.» خیلی از آنها که به آنجا مراجعه میکنند سنگهای عقیقشان را هم به همراه داشتند. اما آنها که سنگ نداشتند میتوانستند از همان مغازه تهییه کنند.
به گفته این خانم مشاور، سنگها سه کیفیت دارد. مرغوبترین آن ۳۰ هزار تومان، کیفیت معمولی ۲۰ و آنها هم که پول زیادی ندارند با پرداخت ۱۵ هزار تومان میتوانند سنگی را که گفته میشود عقیق است تهیه کرده و دعا را روی آن حک میکنند.
روز «شرفالشمس» در خبرگزاریهای رسمی ایران هم مورد توجه قرار گرفته است. ایسنا در این باره به بررسی آثار و آداب این دعا پرداخته و نوشته است، در روز شرف الشمس شکل آن را از ساعت ۱۱ صبح تا ساعت ۲۳ روی طلا، عقیق زرد یا پارچه زرد کشیده و یا حک کرده یا با خط زرد روی کاغذ یا پارچه مینویسند و دعای آورده شده را خوانده و نوشته و بعد هر حاجتی را که از خدا دارند زیر دعا مینویسند و لای قرآن میگذارند. گویا سود این دعا دفع فقر و بیماری، حفظ از گزند جانوران و ایمنی از بلایا، و همچنین کسب عزت و بزرگی است.
ایسنا در باره این دعا با حقجو رئیس مرکز مشاوره حرم حضرت معصومه در قم نیز گفتوگو کرده و به نقل از او مینویسد: «ما در معارف و فرهنگ دینی از راههای مختلفی برای حل مشکلات یا پیشگیری از مشکلات یا مقاومت در برابر آنها استفاده میکنیم». این روحانی به اثار و امواج سنگها هم اشاره کرده و میگوید: «اینکه یک سری از سنگها در کتب دینی ما دارای ارزش و قیمت هستند به دلیل آن پذیرش ولایت الهی است که داشتهاند. در آیات قرانی هم آمده که ” مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ” یعنی زمین و آسمان هم یک وجود تکوینی دارند و بر اساس آن پذیرشی که از ولایت داشتهاند قدر و قیمت پیدا کردهاند.»
به گفته حقجو در احادیث دیگر دینی داریم که سنگهایی مثل عقیق، زمرد، یاقوت و … دارای خواصی هستند و نوشتن ذکرهای متعدد بر روی این سنگها در احادیث دینی وارد شده است. دعای شرف الشمس باید به صورتی خاص نوشته شود و هر کدام از این نوشتهها مربوط به رفع یک مشکل یا تقویت یک بعد از وجود انسان است.
ظاهرا توسل به چنین راههایی برای حل مشکلات پیر و جوان و فقیر و غنی و باسواد و بیسواد نمیشناسد و بازار گرم خرافات و دعانویسی و ظهور مجدد انواع و اقسام عقاید خرافی که منسوخ به شمار میرفتند، به یک مقوله جدی فرهنگی در ایران تبدیل شده است.