احمد رأفت – پرونده نازنین زاغری، شهروند ایرانی– بریتانیاdی ۳۸ ساله که در زندان اویk محکومیت ۵ ساله خود را میگذراند، بار دیگر در جمهوری اسلامی ایران به جریان افتاد و در بریتانیا نیز به مساله روز رسانههای این کشور تبدیل شد.
بوریس جانسون اول نوامبر در جلسه کمیته سیاست خارجی مجلس عوام بریتانیا، که بررسی وضعیت نازنین زاغری را در دستور کار قرار داده بود، در اشاره به بیگناهی او گفت: «نازنین زاغری تنها مشغول آموزش روزنامهنگاری بود». سخنانی که پرونده این شهروند ایرانی– بریتانیایی را بار دیگر در جمهوری اسلامی به جریان انداخت. آموزش روزنامهنگاران آن هم با حمایت یک نهاد خارجی، در جمهوری اسلامی «جرم» به حساب میآید و میتواند دوران محکومیت این مادر ۳۸ ساله را با حکم جدیدی بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
سوء استفاده از اظهاراتی نسنجیده
در پیامد این اظهارات نسنجیده بوریس جانسون، نازنین زاغری بار دیگر به دادگاه احضار شد و بعید نیست در دادگاه جدیدی برای او حکم دیگری با استناد به سخنان وزیر خارجه بریتانیا صادر شود. بنیاد تامسون رویترز، که نازنین زاغری قبل از سفر به ایران و دستگیری در سال ۱۳۹۵، در آن مشغول به کار بود، اظهارات بوریس جانسون را خلاف واقعیت خواند و تاکید کرد که این شهروند ایرانی– بریتانیایی در بخش خیریه این نهاد فعالیت داشته است.
بوریس جانسون در روزهای بعد، به خاطر سخنان نسنجیدهاش پوزش طلبید و در تماسی تلفنی با ریچارد رتکلیف، همسر نازنین، قول مساعدت داد. بوریس جانسون قرار است در روزهای آینده و قبل از سفر به جمهوری اسلامی ایران، با همسر نازنین زاغری دیدار داشته باشد. ریچارد رتکلیف از وزارت خارجه بریتانیا خواسته است که همسرش را تحت پوشش دیپلماتیک قرار دهند. سخنگوی ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، میگوید «دولت پیشنهاد ریچارد رتکلیف را مورد بررسی قرار خواهد داد».
حزب کارگر خواهان استعفای وزیر خارجه
در پیامد اظهارات نسنجیده بوریس جانسون در رابطه با پرونده نازنین زاغری، جرمی کوربین، دبیرکل حزب کارگر از ترزا می ، نخست وزیر، خواست وزیر خارجه را برکنار کند. صدیق خان، شهردار لندن نیز در گفتگویی با شبکه تلویزیونی بیبیسی خواهان برکناری بوریس جانسون شد. شهردار لندن گفت: «وظیفه اصلی وزیر خارجه دفاع از منافع کشور است و بوریس جانسون با اظهارات نسنجیدهاش منافع بریتانیا و شهروندانش را به خطر انداخته است». صدیق خان افزود: «اگر ترزا می نخست وزیری با قدرت میبود، مدتها قبل بوریس جانسون را از دولت کنار گذاشته بود».
لرد مارک مالوک براون، دیپلمات با سابقه و معاون سابق دبیرکل سازمان ملل متحد نیز از دیگر شخصیتهای حزب کارگر است که بوریس جانسون را مناسب اداره وزارت خارجه نمیداند و معتقد است باید هرچه زودتر و قبل از اینکه منافع بریتانیا و شهروندانش را بیش از این به خطر بیاندازد از کار برکنار شود. لرد مارک مالوک براون، بوریس جانسون را به فیلی تشبیه کرد که در یک مغازه کریستال فروشی در حرکت است.
دامنه اعتراض به بوریس جانسون در رابطه با اظهاراتش در مورد نازنین زاغری به حزب محافظهکار نیز کشیده شد. پسینس ویتکرافت، از چهرههای با نفوذ حزب محافظهکار در گفتگو با شبکه تلویزیونی بیبیسی، خواهان برکناری فوری بوریس جانسون شد، زیرا به گفته او «با اظهاراتی نسنجیده جان یک شهروند بریتانیایی را به خطر انداخته است».
نامه سرگشاده همسر نازنین
در این میان، ریچارد رتکلیف در نامه سرگشادهای که خطاب به بوریس جانسون، پس از گفتگوی تلفنی با وزیر خارجه، نوشته است، از جمله به بیماری نازنین زاغری اشاره میکند و مینویسد امکان دارد همسرش به سرطان پستان مبتلا شده باشد و میافزاید که برای برخی آزمایشهای پزشکی در این رابطه او را به بیمارستان بردهاند. بر مبنای اولین آزمایشها گویا تودههایی که در هر دو سینهی نازنین تشکیل شدهاند خوشبختانه بدخیم نبوده و نتیجه اضطراب و فشار روانی هستند.
در این نامه ریچارد رتکلیف بر بریتانیایی بودن همسرش تاکید دارد و معتقد است که تنها دلیل بازداشت و محکومیت نازنین زاغری استفاده از او برای فشار بر بریتانیاست. ریچارد رتکلیف وزارت خارجه بریتانیا را متهم میکند که این واقعیت را که نازنین تنها به دلیل داشتن پاسپورت بریتانیایی بازداشت و محکوم شده است، نادیده میگیرد، چنانکه به غیرقانونی بودن سیستم قضایی در ایران نیز اشاره نمیکند.
در خاتمه این نامه سرگشاده، ریچارد رتکلیف از دولت بریتانیا میخواهد در قبال پرونده همسرش احساس مسئولیت کرده و نازنین و فرزند سه سالهاش را هرچه زودتر به خانهشان که بریتانیاست باز گردانند. گابریلا، که پس از بازداشت نازنین زاغری با پدر و مادر بزرگش در تهران زندگی میکند، به گفته ریچارد رتکلیف نه تنها زبان انگلیسی را فراموش کرده و تنها به فارسی صحبت میکند، بلکه دیگر یادی از زندگیاش در لندن و خانه پدری ندارد.