شبکه تلویزیونی الحدث به نقل از منابع نزدیک به مخالفان مسلح بشار اسد روز شنبه، دوم دیماه، گزارش داد که جنگندههای اسراییلی مواضع ارتش سوریه در اطراف دمشق را بمباران کردند و دهها نفر از نیروی دولتی سوریه کشته شدهاند.
جزییات بیشتری در مورد این حملات مشخص نشده و رسانههای سوری و خبرگزاریهای داخلی جمهوری اسلامی ایران هم در مورد آن سکوت کردند.
آخرین حمله جنگندههای اسراییلی به اطراف دمشق اواسط آذرماه رسانهای شد که بنا بر گزارشها در نتیجهی آن حمله ۱۲ نفر از نیروهای وابسته به ایران در پادگانی اطراف دمشق کشته شدند. نام این پادگان «الکسوه» بود و نیروهای مدافع حرم، وابسته به سپاه، در آن حضور داشتند و تسلیحات نظامی در آن انبار شده بود.
همزمان وزارت دفاع استرالیا اعلام کرد با اتمام جنگ علیه داعش در سوریه و عراق، حملات هوایی در این کشورها را متوقف کرد.
ماریس پین، وزیر دفاع استرالیا، در بیانیهای ضمن اعلام پایان عملیاتهای نظامی این کشور در عراق و سوریه، گفت این تصمیم پس از هماهنگی با دولت بغداد و متحدانشان در ائتلاف صورت گرفته است.
درگیری ارتش اسد و نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی با داعش به بیابانهای جنوب شرقی سوریه خلاصه شده اما درگیری اصلی میان مخالفان اسد در نقاط مختلف این کشور همچنان ادامه دارد و موازی با آن نمایندگان سیاسی دو طرف در آستانه و ژنو در حال پیدا کردن راه حل سیاسی برای بحران سوریه هستند.
نتایج خفیف نشست آستانه
هشتمین نشست آستانه پایتخت قزاقستان روزهای پنجشنبه و جمعه، ۳۰ آذرماه و اول دیماه، برگزار شد که نتیجه آن دو مصوبه بود.
در این نشست که نمایندگان ایران، روسیه و ترکیه به عنوان کشورهای ضامن آتش بس و دولت سوریه و مخالفان اسد و نماینده سازمان ملل متحد، آمریکا و اردن به عنوان ناظر شرکت کردند بر سر دو بند توافق شد: «تبادل اسراء و ربودهشدگان و اجساد کشتهشدگان دو طرف» و «مینزدایی از مناطق حفاظتشده و حفاظت از میراث فرهنگی».
اما در سوریه نه تنها اختلاف میان دولت و مخالفان داخلی هنوز حل نشده باقی مانده بلکه هر یک از حامیان طرفین نیز با یکدیگر بر سر فهرستی از مسائل دچار اختلاف هستند.
بشار جعفری، نماینده دائم سوریه در سازمان ملل و رئیس هیات مذاکرهکنندگان دولت سوریه، در نشست آستانه خواسته نیروهای ترکیه فورا اراضی سوریه را ترک کنند اما اردوغان با این موضوع موافق نیست.
نفود نظامی روسیه در سوریه سازمان یافتهتر میشود
روز جمعه در روسیه نشستی با حضور مقامات وزارت دفاع و رئیس جمهوری روسیه برگزار شد و ولادیمیر پوتین در سخنانی گفت: «نتیجه اقدامات نظامی روسیه در سوریه عالی بودند.»
از سوی دیگر در حالی که پوتین یک هفته قبل مدعی شده بود نیروهای روسیه را از سوریه خارج میکند، مجلس دومای این کشور توافقنامه با سوریه درباره گسترش پایگاه دریایی ارتش روسیه در طرطوس را تصویب کرده است.
روسها تلاش میکنند که نمایندگان کُردها بتوانند در نشستهایی که در مورد سوریه برگزار میشود مطالبات خود را مطرح کنند، اما دولت ترکیه زیربار نمیرود که حتی آنها در نشستها حاضر باشند.
گفته میشود کنگره مردمی سوریه، به میانجیگری روسیه، قرار است نشستی با هدف مصالحه اکثریت طیف سیاسی در سوریه برای ارائه متن قانون اساسی جدید این کشور در شهر سوچی روسیه برگزار کند. پیشتر اعلام شده بود که این نشست در ماههای پایانی سال ۲۰۱۷ برگزار خواهد شد اما چند روزی به انتهای سال باقی نمانده و خبری از برگزاری آن نیست و روسها نیز میگویند مخالفان اسد کارشکنی میکنند و مذاکرات ژنو را هم به بنبست کشاندند.
آمریکا هم با حضور حدود دوهزار نیروی نظامی در سوریه در نظر دارد مرزبانی سوریه را تقویت کند؛ این آموزشها شامل نیروهای کُرد و عربی است که به آمریکا نزدیکاند. بخشی از این نیروها با نیروهای مدافع حرم و تحت حمایت ایران در نبرد هستند و بخش دیگر آنها نیز نزدیک به مخالفان اسد هستند.
آینده مذاکرات و ساز ناکوک طرفین
کلاف سوریه همچنان سردرگم است و آنقدر منافع متضاد و گروههای مختلف در مقابل یکدیگر صفآرایی کردهاند که به نظر نمیرسد به این زودیها راهحلهای سیاسی به نتیجه برسد. همچنان بخش اعظمی از خاک سوریه در اختیار دولت نیست و توانی برای ارتش اسد نمانده که آنها را پس بگیرد. علاوه بر کشمکشهای داخلی هر یک از دولتهایی که پای آنها به نحوی در سوریه باز شده هم خارج از میدان جنگ منافع زیادی در برابر هم دارند، اما سوریه میدان رقابت آنهاست.
در پایان نشست آستانه تصمیم گرفته شد که ادامه مذاکرات از آستانه اواخر ژانویه آینده، در شهر سوچی روسیه برگزار شود. در این گفتگوها که با نام «کنگره گفتگوهای ملی سوریه» برگزار خواهد شد تمامی نیروهای سیاسی سوریه شرکت خواهند کرد و استیفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه، که آستانه شرکت داشت تاکید کرد که هر نوع اقدام سیاسی برای حل بحران سوریه باید زمینه را برای تحکیم مذاکرات ژنو که تحت رهبری سازمان ملل انجام میشود مساعد کند.