Page 15 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۷۵ (دوره جديد
P. 15
صفحه 15ـ Page 15ـ شماره 175
جمعه 24تا پنجشنبه 30اوت 2018
در جواب م یگوید این حق طبیعی رویدا دهای اخیر ارمنستان در گفتگو با در کشور ارمنستان از اواخر ماه مارس
شما بوده که در گذشته اجباراً به روبن گالچیان یک حرکت اعتراض ِی دموکراتیک ،ضد
عنوان رشوه به برادر رئیس جمهور فساد و مسالم تآمیز پدیدار شده که
تئوری توطئه م یشنیدیم که بیان ارمنستان با همسایگان دیگر خود، ارمنستان -بود که منجر به آن شد که تغییر قانون اساسی کشور در دسامبر بسیار سریع در سراسر کشور گسترش
قبلی پرداخت م یشد. غیرمستقی ِم ترس و ناتوانی آنها از عمل یعنی ایران و گرجستان نیز ،به دنبال حزب جمهور یخواه قوه مجریه را از ۲۰۱۵که نظام سیاسی را از ریاست یافت .این جنبش قوی و گسترده
= با توجه به اقدامات بالا حفظ حسن همجواری و روابط خوب دست دهد .البته این حزب ،هنوز هم جمهوری به نظام پارلمانی تغییر داد نخس توزی ِر «منتخب» آن زمان -و
فلسف هی اقتصادی و سیاسی دگرگو نساز سیاسی بود. تجاری و فرهنگی است و آنها را بیشتر نمایندگان خود را در پارلمان دارد و و بر اساس آن نخست وزیر قدرت رئیس جمهور سابق -سرژ سرکیسیان
پاشینیان و حزبش را چگونه ولی نسل جدید کامل ًا فرق م یکند. امیدوار است که به قدرت برگردد. اصلی را به دست گرفت ،سرکیسیان را همراه با کابین هاش مجبور به استعفا
توضیح م یدهید؟ آیا او لیبرال آنها در دوران پسا شوروی به دنیا آمده و گستردهتر خواهد کرد. ناگفته نماند که «مخملین» نامیدن بر خلاف گفتار دو سال پیش به کرد .در روز ۸مه پارلمان ارمنستان
دموکرات است یا سوسیال و بزرگ شدهاند و از طریق تکنولوژی = در تحولات اخیر ارمنستان این جنبش کمک کرد که برخی تدریج زمزم ههای نخس توزیری خود نیکول پاشینیان ،نماینده پارلمان
جدید و شبک ههای اجتماعی و رسان هها شرکت عظیم جوانان چشمگیر شکاکان و طرفداران تئوری توطئه در را شروع کرد و همزمان با رسیدن به و رهبر جنبش را به عنوان نخست
دموکرات؟ با دنیای آزاد پیوند دارند .آنها بر بوده و از این نظر با اطمینان پشت این حرکت دس تهای دسیس هگر تاریخ انتخاب نخس توزیر در پارلمان، وزیر دولت موقت -تا انتخابات جدید
-البته هنوز کم ی زود است با قاطعیت خلاف نسل گذشته در ترس دائم از م یتوان گفت که این تحولات غرب و امثال سوروس سرمای هدار بزرگ این نجواها تبدیل به صداهای رسا
در مورد فلسفه سیاسی و اقتصادی دیکتاتوری بسر نبردهاند .این است که مدیون حضور و پیگیری جوانان آمریکایی را ببینند که با کم کهای شد .در این موقع مردم مطمئن شدند پارلمان -برگزید.
دولت جدید اظهار نظر کرد ولی من وقتی تاب تحمل آنها شکسته شد با مالی خود در شروع حرک تهای که قرار است سرکیسیان نخس توزیر در ۱۷اوت درست ۱۰۰روز از این
فکر م یکنم که او را م یتوان بیشتر شجاعت و اعتماد به نفس وارد صحنه است. اعتراضی در اوکراین و گرجستان نقش شود زیرا کاندیدای دیگری وجود تاریخ م یگذشت .به این مناسبت و
یک سوسیال دموکرات دانست که شد و با اراده و عمل خود شرایط -کامل ًا درست است .بگذارید توضیح داشت و ای نسان جنبش را تخطئه ندارد .یعنی آنها باید سا لهای سال به منظور ارزیابی از میزان پشتیبانی
برایش رفاه عمومی ،کارآفرینی و ایجاد سیاسی را دگرگون کرد و سرنوشت دهم که چرا تا زمانی که نسل جدید مردم از دولت موقت و به ویژه
امنیت اقتصادی کارگران و کارمندان وارد عرصه اجتماعی و سیاسی نشده کارزار ضد فساد ،پاشینیان از مردم
بسیار مهم است .به نظر هم م یرسد دعوت به تظاهرات و گردهمایی در
که امنیت اقتصادی برای او صرفاً هدفی اعتراضات مردم به استعفای سرژ سرکیسیان منجر شد روبن گالچیان میدان جمهوری ایروان کرده بود که
در خود نیست بلکه پی ششرط آزادی با استقبال ب یسابق های مواجه شد و
و استقلال و به دس ت گرفتن سرنوشت خود را به دس ِت خود گرفتند. نیکول پاشینیان رهبر مخالفان که توسط مجلس به نخست وزیری دیگر تحت سلطه حزب جمهور یخواه صدها هزار نفر در میدان جمهوری
سیاسی و احیایی کرامت انسانی است =وضعیت فعلی را چگونه انتخاب شد باقی بمانند .این امر دیگر تاب تحمل ایران برای شنیدن سخنان نخس توزیر
که همیشه در گفتار پاشینیان مورد مردم را طاق کرد .به این ترتیب
م یبینید؟ بود امکان این تغییر وجود نداشت. کنند .در مقابل ،پاشینیان شدیداً پاشینیان راهپیمایی اعترا ضآمیز خود گرد هم آمدند.
تاکید قرار م یگیرد. -در حال حاضر دولت به دنبال کشف ببینید ،ارمنستان همزمان با فروپاشی تأکید داشت و دارد که این جنبش از را در تاریخ ۳۱مارس ۲۰۱۸از شهر خبرهای زیادی از ارمنستان به
= آیا فکر م یکنید محبوبیت و نابودی لان ههای فساد اقتصادی است. اتحاد جماهیر شوروی به استقلال ریش ههای درونی نشأت گرفته و فساد گیومری–در ۱۳۰کیلومتری ایروان- خارج م یرسد .ارمن یزبانان ب هخصوص
پاشینیان و دولت او در حال افرادی که با رو شهای غیرقانونی به رسید .به عبارت دیگر استقلا ِل و الیگارشی اقتصادی و سیاسی را آماج با تنها حدود ۱۵شرک تکننده شروع در شبک ههای اجتماعی زیر بمباران
افزایش است؟ نسبت به موفقیت ثرو تهای نجوم ی دست یافت هاند به ارمنستان محصو ِل مبارزهای سخت و حملات خود قرار داده تا رفاه عمومی، کرد که پس از پیمودن ۲۰۰کیلومتر مطالب ب یشمار ،چه موثق و چه
بازخواست فرا خوانده شدهاند و شماری طولانی و دست یافتن به ارز شهای کار برای همه و آزادی سیاسی واقعی و در شهرهای شمالی ارمنستان در غیرموثق ،قرار دارند .با توجه به
این دولت اطمینان دارید؟ نیز زندانی شدهاند .البته زندانی کردن دموکراتیک و لیبرال سیاسی نبود. طی حدود یک ماه بسیاری به این پیوندهای عمیق بین ایرانیان و ارمنیان
-با توجه به تغییرات مثبتی که در روبرت کوچاریان ،دومین رئیس جمهور ارمنستان در شرایطی به این استقلال کرامت انسانی به وجود آورد. راهپیمایی پیوستند و آن را تبدیل به و توجه فارس یزبانان به مسائل این
بالا برشمردم و شرکت جمعیت انبوه ارمنستان ،به دلیل ثرو تاندوزی و رسید و نهادهای دموکراتیک خود را بنا =از نظر سیاست خارجی و یک جنبش سراسری عظیم کردند که کشور ،کیهان لندن به مرور خلاص های
چندصدهزار نفری در تظاهرات اخیر فساد مالی و سیاسی نبوده بلکه به نهاد که ذهنیت و روانشناسی اجتماعی بخصوص نسبت به همسایگان، توانست بیش از ۳۵۰هزار نفر را در از رویدادهای اخیر ارمنستان در گفتگو
یقیناً م یتوان گفت که محبوبیت او اتهام خروج از قانون اساسی با «دستور نسل قدیم -که در دوران شوروی دولت جدید چه روی های در پیش میدان جمهوری پایتخت گرد آورد. با روبن گالچیان پرداخته است .روبن
در حال صعود است .بهبود شرایط شلیک» دادن به تظاهرکنندگان شکل گرفته بود -تغییر اساسی پیدا سپس با قاطعیت تنها یک بدیل در گالچیان متخصص نقش ههای تاریخی
اقتصادی امید به آینده بهتر را در و قتل ۱۱نفر در تاریخ اول مارس نکرد .نسل گذشته عادت کرده بود گرفته است؟ برابر سرکیسیان قرار داد که همانا ارمنستان و خاورمیانه است .وی بیش
میان همه اقشار و سنین مختلف در ۲۰۰۸بوده که البته در حال حاضر که حزب «کمونیست» برایش تصمیم -پاشینیان تأکید دارد که دولت قصد استعفا همراه با کابین هاش در تاریخ ۲۸ از ۱۵سال است که مقیم ارمنستان
ارمنستان بیشتر کرده است .امروزه در با تصمیم دادگاه فعل ًا آزاد شده است. بگیرد و آنها را اجرا کند .به این ترتیب، خروج از بلوک روسیه و ه مپیمانان آن بوده و شرکت فعالی در جنبش اخیر
خیابان و در تاکس یها ،شما کمتر گله با پیگیری این مسائل و بازخواست این نسل در بیگانگی کامل از دستگاه را ندارد زیرا حضور نیروهای نظام ی آوریل بود.
و شکایت بلکه بیشتر صحبت از امید و از فراریان از پرداخت مالیات و جریمه دولتی و در ترس و واهمه همیشگی روسیه تضمی نکننده امنیت ارمنستان =این تحولات سیاسی در داشته است.
سازندگی م یشنوید .یکی از نمو دهای آنها دولت تا کنون قادر شده است از ابراز مخالفت و دستگیری و تبعید در برابر جمهوری آذربایجان و ترکیه ارمنستان را که بخصوص جوانان = آقای گالچیان ،دلایل این
آن این است که برای اولین بار در که مبلغ ۱۴۰میلیون دلار در خزانه به سیبری بسر م یبرد و تبدیل به است .البته او خاطرنشان کرده است شرک تکننده در آن اصرار بر جنبش چیست و چرا توانست
چند سال اخیر تعداد کسانی که وارد دولت واریز نماید که تا آخر امسال موجودی مطیع ،محافظ هکار ،فاقد که ارمنستان جدید در پی ایجاد انقلاب ،هر چند نوع «مخملین»، سریع به یک جنبش سراسری
ارمنستان شدهاند از تعداد خار جشدگان مسلماً این مبلغ به چند صد میلیون اعتماد به نفس و بدون اتکاء به خود تعادل در رابطه با همسایه قدرتمند دارند ،چگونه م یتوان تبیین کرد؟ تبدیل شود و با استعفای
بیشتر شده که این نشان هی آن است دلار خواهد رسید که برای ارمنستان شده بود .طبیعی است که با چنین خود روسیه است و مانند دولت قبلی و «-مخملین» بودن انقلاب در نخس توزیر قبلی به پیروزی
که شماری از مهاجران اقتصادی به مبلغ قابل توجهی محسوب م یشود. روحی های نم یتوان درعرصه سیاسی شخص سرژ سرکیسیان که تابع مطلق ارمنستان تنها حکایت از مسالم تآمیز
کشور بازگشت هاند .اما در مورد بخش دیگر آنکه دولت در همین مدت فعال بود .به همین دلیل هم قبل از روسیه بود ،نیست .به این ترتیب بودن آن دارد .فلسفه مبارزه مرحله برسد؟
دوم پرسش شما باید بگویم کسانی کوتاه تلاش نموده شرایط مساعدتری تحولات اخیر ما از نسل گذشته بیشتر م یتواند برای منافع خودش به بلوک مسالم تآمیز و شیوههای مرسوم و -برای پاسخ به این پرسش مجبور
که امتیازات اقتصادی و سیاسی خود برای فعالیت اقتصادی فراهم آورد و با گله و شکایت ،نومیدی و توسل به غرب هم نزدیکتر شود و از نظر رابطه ابتکاری در این جنبش چنان قوی بود هستم به عقب برگردم .در ۲۵سال
را از دست دادهاند ،یعنی بیشتر اعضا شکستن برخی از انحصارها قیم تهای سیاسی و اقتصادی نوعی تعادل بین که نیروهای انتظام ی و سرکوبگر را نیز گذشته ،سه رئیس جمهور قبلی یعنی
و پشتیبانان حزب جمهور یخواه، چندین قلم از مایحتاج اساسی پایین روسیه و غرب ایجاد کند و دیگر آنکه خنثی و نرم نمود .در اینجا پرانتزی باز لِون ترپتروسیان ،روبرت کوچاریان و
مسلماً دشمنان دولت و وضعیت جدید آمده است .داستان جالب دیگر افزایش کنم و گفته فیلمبردار ب یب یسی را نقل سرژ سرکیسیان ،کارنام های داشت هاند
هستند که امیدوارند دولت کنونی حقوق کارگران شاغل در یک مرغداری کنم که پرسیده بود آیا این یک جنبش که باعث نارضایتی عمیق مردم
موفق نشود و آنها مجدداً به قدرت در شهر اچمیازین است که م یتواند سیاسی است یا یک کارناوال رقص و ارمنستان شده بود .دراین دوران اموال
برگردند و در این راه حاضرند دست به «مشت نمونۀ خروار» باشد .حقوق آواز .اما در مورد انقلاب نامیدن و یا دولتی توسط دولتمردان ،بستگان و
هر کار غیراخلاقی بزنند اما واق عبینانه ماهانه کارگران این کارخانه در سه ماه ننامیدن این جنبش باید گفت که این دوستان آنها با قیم تهای نازل تصاحب
گذشته حدود ۶۰دلار آن هم بدون حرکت یک انقلاب به مفهوم کلاسیک شده بود و ثروت کشور بین آنها تقسیم
بگویم بعید است که چنین شود. توضیح افزایش یافته بود .کارگران هم آن نیست و تسخیر قدرت سیاسی به شده بود .فساد و رشوهخواری در کشور
= آیا به غیر از دشمنان م یترسیدند که اشتباهی شده باشد و دگرگونی نظام سیاسی آن منجر نشده پا گرفته بود که روی زندگی مردم
قس مخورد هی تغییرات اخیر در با پرسش در مورد آن این اضافه حقوق و نخواهد شد .این جنبشی سراسری تاثیر مخربی م یگذاشت .این مسائل
ارمنستان ،موانع دیگری نیز در را از دست بدهند .ولی بالاخره دلیل با شرکت انبوه مردم -طبق آمارهایی و مشکلات ب هخصوص در دوره ریاست
راه بنای دموکراسی در ارمنستان آن را از صاحب کارخانه م یپرسند .او حدود ۷۰درصد صاحبان حق رأی در جمهوری سرژ سرکیسیان به اوج خود
رسید و فساد و رشوهگیری به یک روال
وجود دارد؟ عادی تبدیل شد .در این دوره دادگاهها
-ارمنستان دارای نهادهای آنقدر استقلال خود را از دست داده
دموکراتیکی است که به مدت ۲۵ بودند که تا زمانی که از دفتر ریاست
سال دچار سکته بودند و عملکرد جمهوری به آنها تماس گرفته م یشد
درست خود را نداشتند .با تغییرات از صدور حکم عاجز بودند .نمایندگان
اخیر این امید م یرود که آنها عملکرد حزب حاکم جمهور یخواه در پارلمان،
درست خود را بیابند .از نظر آزادی امتیازها و انحصارهای ویژهای دریافت
بیان در رسان ههای همگانی ،باید م یکردند و ثروت خود را به زیان
گفت که ارمنستان قبل از جنبش مردم افزایش م یدادند .برخورد و
هم از درجه قابل قبولی برخوردار رفتار ثروتمندان با مردم بسیار زننده
بود حالا که این آزادی بیشتر شده و متکبرانه و دور از کرامت انسانی
است .ولی واق عبینانه نیست که تصور شده بود .آنها ب یشرمانه و به سادگی
کنیم با این تغییر سیاسی ،فرهنگ م یگفتند که این کشور خودشان است
مردم و ب هخصوص نسل بار آمده در و هر کاری که بخواهند انجام م یدهند.
دوران شوروی ،به یکباره تغییر یابد تمام اینها در میان مردم نارضایتی
و فرهنگ مدارا و تکثرپذیر حاکم عمیق و نومیدی شدیدی به وجود
شود .به عنوان نمونه هنوز هم نسبت آورده بود و به این ترتیب موج مهاجرت
به جامعه همجنسگرایان و دگرباشان از ارمنستان روند ب یسابق های پیدا کرد
جنسی حساسیت زیادی وجود دارد و ترک دیارکنندگان کشور م یگفتند
و یا برابری حقوق زنان کامل ًا پذیرفته که دیگر این کشور جای زندگی نیست.
نیست؛ هر چند که پیشرف تهایی در نیکول پاشینیان که بیش از ۲۰
مورد اخیر دیده م یشود .دیگر آنکه در سال ،چه به عنوان روزنام هنگار و چه
تحلیل نهایی این تعادل قوا بین قدرت نماینده پارلمان ،در برابر این مسائل
سیاسی و جامعه مدنی (با تمام ی مبازره کرده بود و در این راه زندانی
نهادهایش) است که تضمی نکنندهی هم کشیده بود -که در آن زمان
عینی تداوم دموکراسی است .از شیرین عبادی هم به ملاقات او و
این نظر هم باید بگویم که فرهنگ دیگر زندانیان سیاسی رفته بود -در
و سنت تحزب در ارمنستان مانند گذشته نتوانسته بود قدرت حاکم
کشورهای غربی قوی نیست .درست را به چال ِش جدی بکشد .اما یک
است که جوانا ِن خودانگیخته و با اشتباه مهلک توسط سرژ سرکیسیان
کمک شبک ههای اجتماعی مواقعی که معادلات سیاسی را به یکباره عوض
دستاوردهای جنبش به خطر م یافتد کرد و موجبات سقوط او را فراهم
وارد میدان شده و جلوی آنها با قاطعیت آورد .او در سال ۲۰۱۴گفته بود که
م یایستند ولی این به معنای استقرار و از قدرت کنار خواهد رفت زیرا طبق
تحکیم نهادهای دموکراتیک نیست .به قانون اساسی بیش از دو بار یک فرد
عبارت دیگر به دلیل حاکمیت استبداد نم یتواند کاندیدای ریاست جمهوری
برای ده ههای متوالی ،چه قبل و چه شود .علاوه بر این گفته بود که نامزد
بعد از فروپاشی شوروی ،برای بنای نخست وزیری هم نخواهد شد زیرا یک
دموکراسی هنوز راهی طولانی در فرد نباید بیش از دو بار در مقام عالی
پیش است .اما من فکر م یکنم دولت کشوری قرار گیرد اما بعد از رفراندوم
جدید تسهی لکنندهی عبوز از این
مسیر خواهد بود.