Page 17 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۹۲ (دوره جديد
P. 17
صفحه 17ـ Page 17ـ شماره 1658
جمعه 21دسامبر 2018تا پنجشنبه 3ژانویه 2019
کشید که دل برخی از اشراف و زن،قدرتو سیاست آیا زنان در اعمال قدرت با مردها
زمینداران به درد آمد. فرق دارند؟ آیا سیاستمداران زن در
ترجمه :ف .فرید رهبری و ادارۀ جامعه راههایی پیش
ولتر در بارۀ او م یگفت « :کاترین م یگیرند که همکاران مردشان عاجز
کبیر بزرگترین مرد زمانۀ ماست» ! Les Collections de l’Histoire, n34°
از پیمودن آنند؟
مارگارت تاچر اساسی تدوین کند ،کاری که پس از کاترین و ازدواج با معشوق هاش افتاد. که م یگفته است «بزرگترین افتخارمن نساجی وکشاورزی انگلستان دگرگون آیا کلئوپاترا ،کاترین کبیر ،ایندیرا
چندی با مشکلات و کارشکن یهای تهدیدهای تکرار شوندۀ پطر سوم به اینست که بعد از نفس آخر ،روی سنگ شد ،بورژوازی ریشه گرفت و اشرافیت گاندی یا مارگارت تاچر سیاس تهای
تقریباً همین جملۀ ولتر را دو قرن فراوان مواجه شد و بالاخره به ورطۀ طلاق سرانجام کاترین را عاصی کرد قبرم بنویسند :الیزابت باکره سلطنت هم به تبع دست و پا را جمع کرد!
بعد ،فرانسوا میتران دربارۀ مارگارت تا اینکه با همدستی سران ارتش کودتا خلاصه اینکه جامعۀ انگلیسی تغییر «زنانه» داشتند؟
تاچر چنین تکرار کرد« :او تنها مرد فراموشی افتاد. کرد و باکره از دنیا رفت». در فرانسه این روزها زیاد از این
دست پرسش‌ها شنیده می‌شود.
دولت انگلستان است»! ملکه الیزابت اول کاترین کبیر انگیزۀ اصلی ،نامزدی خانم «سگولن
تاچر که به بانوی آهنین معروف رویال» از سوی حزب سوسیالیست
شد اولین نخست وزیر زن انگلستان به موازات این اصلاحات ،کاترین با کرد ،شوهر را به زندان انداخت و بجای کاترین کبیر شکل داد .همۀ این تحولات را البته برای ریاست جمهوری کشور است،
و اروپا است .او که از سال ۱۹۷۹به امپراطوری عثمانی دست و پنجه نرم او بر تخت امپراطوری نشست .پطر سوم نباید به حساب ملکه الیزابت گذاشت، کشوری که هیچگاه رهبری خود را
مدت یازده سال در این سمت باقی م یکرد .نتیجۀ چند جنگ میان این دو را بعداً زهر خوراندند و ظاهراً ب یخبر از ()۱۷۲۹ -۱۷۹۶ چرا که این دوره ،دورۀ آغاز انقلا بهای به دست زنان نسپرده و هیچگاه
ماند ،در دوران صدارت محبوبیتی رقیب در نهایت کاهش نفوذ ترکان بود علمی و فنی و اقتصادی است .اما بهر نپذیرفته است که یک زن از سمت
نداشت و حتی چند سالی مورد و شناخته شدن روسیه به عنوان قدرت کاترین خفه کردند. این پرنسس آلمانی تبار در سی و حال امروزه الیزابت اول را سازندۀ ملت نخست وزیری فراتر رود .در فرانسه
انزجار هم بود .با اینهمه اکثر رهبران بزرگ اروپایی و چیرگی آن بر مناطقی با اینحال زن جوان هنوزنگران بی سه سالگی با طرح یک کودتای نظامی انگلستان به معنای مدرن آن م یدانند. بر خلاف اکثر کشورهای اروپایی،
سیاسی اروپا در مواردی از او تقلید و مثل شبه جزیرۀ کریمه .از سوی دیگر ثباتی تاج و تخت بود و به ویژه از شوهر را کنار زد و امپراطور روسیه الیزابت در اعمال قدرت و سیاست هیچگاه زنی بر تخت سلطنت
برخی روشهایش را در کشورهایشان کاترین به لهستان هم چشم داشت و احتمال شورش و به سلطنت نشاندن شد .در تاریخ روسیه بعد از پطر کبیر، ورزی ،قاطعیت ،زیرکی ،فرص تطلبی ننشسته است .دلیل ،قوانینی است
عاقبت آن را تقریباً به تحت الحمایگی ایوان ششم واهمه داشت .این ایوان دورۀ فرمانروایی کاترین را پر بارترین و و ب یرحمی همۀ رهبران بزرگ دنیا که در فرانسه به قوانین «سالیک»
پیاده کردند. ششم در کودکی لقب تزار گرفته بود درخشان ترین سالهای کشور م یدانند. را داشت .در همان آغاز کارمثل ًا ،در شهرت دارد و از سدۀ چهاردهم
دهۀ هفتاد میلادی برای انگلستان روسیه در آورد. اما از همان زمان بدست مدعیانی دیگر اما این زن بسیار زیرک و دور اندیش اختلافات میان کاتولیک و پروتستان، رسماً دختران را از ارث تخت و تاج
جانکاه و دشوار بود و وقتی تاچر بر کاترین کبیر در عین حال پشتیبان اسیر و همچنان در زندان بود .عاقبت هم طی سلطنت سی و چهار سال هاش
سر کار آمد ،سیاستمداران کهنه کار محروم کرد.
انگلیسی که به تحقیر او را «دختر مارگارت تاچر ژاندارک پر سش و تر د ید پیر ا مو ن
بقال» لقب داده بودند ،با بدبینی و توانایی‌های زنان و تفاوتهای آنان با
تمسخر پیشنها دهای نخست وزیر هنرمندان واندیشمندان زمانه بود .با کاترین برای راحتی خیال ،ایوان بیست چیزی نشان نداد که منحصر به زنان «مری استوارت» رقیب کاتولیک مردان البته تازگی ندارد اما جالب
تازه را دریافت کردند .ولی تاچر «ولتر« و «دیدرو» مکاتبۀ خصوصی وچند ساله را هم در زندان کشت. باشد و از اسلاف مرد خود نه رئو فتر خود را زندانی و بعد هم اعدام کرد. اینجاست که وقتی بحث به حوزۀ
بدون اتلاف وقت برنامۀ آزاد سازی داشت و خود را فرزند عصر روشنگری بود و نه دلسوزتر .کاترین م یخواست از به نوشتۀ معاصرانش ،الیزابت بر حسب سیاست و قدرت می‌کشد ،حتی
اقتصادی را مطابق اصول لیبرالیسم اروپایی می‌دانست .هر چند که در بدین ترتیب امپراطور تازۀ روسیه هر جهت راه و شیوۀ پطر کبیر را دنبال موقعیت می‌توانست زنی عشوه گر، بعضی از فمینیس تهای تندرو که
آغاز کرد :خصوصی سازی ،کاهش سالهای آخر حکومت ،نگران سرایت پایه قدرت خود را مستحکم کرد و به حاکمی ب یرحم و یا مسیحی م ُومن همیشه مدافع برابری و همسانی
مالیات ،کاهش کمکها و یاران ههای امواج انقلاب فرانسه به کشورش بود. کار مملکت پرداخت .پایۀ سیاست او کند و موفق هم شد. مطلق زن و مرد بوده‌اند ،ناگهان در
کاترین کبیر اما تا پایان عمر در مورد اصلاحات بزرگ در داخل وافزایش نفوذ خاندان سلطنتی روسیه این شاهزاده و زاهد باشد. توجیه «خصوصیت‌های زنانه»ای
دولتی و... قدرت ،ب یرحم ،قاطع و سازش ناپذیر روسیه در خارج بود .با یکدست کردن خانم جوان آلمانی را برای تزار آینده، ملکه الیزابت هیچگاه ازدواج نکرد م یکوشند که م یتواند دنیای خشن
در طی سه سال نخست صدارت باقی ماند .وقتی رعایای روسیه بر اثر قوانین ،مهار روحانیت ارتودکس و نظم پطر سوم ،خواستگاری کرد .اما کاترین و بچه‌دار نشد .به همین دلیل به
تاچر ،انگلستان با بحران ب یسابق های فقر و فشار زیاد به رهبری «پوگاچف» دادن به امتیازهای اشراف ،کاترین زمینۀ با هوش از همان آغاز زندگی مشترک ملکۀ باکره مشهور است گو اینکه در سیاست را «تلطیف» کند!
مواجه شد و بیکاری و فقر جامعه را قیام کردند ،کاترین بدون ذر‌های ترحم اجتماعی را برای پیشرفت صنعتی و فهمید که شوهرش بی‌لیاقت ،کند جوانی عشاقی چند در اطرافش بودند سری به تاریخ بزنیم که همیشه
یکسر افسرده کرد .اما چند سال چنان سرسختانه به خاک و خونشان اقتصادی کشور آماده کرد .حتی کوشید ذهن و بی‌علاقه به اوست .بعد از و روابطی هم با آنان داشت .برای خود کاری‌ترین پادزهر برای هیاهوهای
بعد اوضاع رفته رفته دگرگون شد تا با الهام از اندیشۀ مونتسکیو قانون چند سالی حتی شوهر به فکر طلاق او این صفت ظاهراً اهمیت داشته چرا زودگذر و سطحی است .خواهیم دید
و به رغم یک دوره رکود مجدد ،از زنانی که با مهارت از قدرت سواری
سال ۱۹۹۳رشد اقتصادی انگلستان گرفت هاند کم نیستند ،هر چند که بر
مسیر مثبتی را پیش گرفت که روی هم اقلیت کوچکی می‌سازند.
ولی در هر صورت باید اعتراف کرد
همچنان ادامه دارد. که تشخیص عنصری صرفاً «زنانه»
امروزه بیلان کار دولت تاچر را در شیوۀ کار و قدرت ورزی آنها
معمولاً پر تناقض توصیف م یکنند
به این معنی که هزینۀ اجتماعی بسیار دشوار است.
بسیار سنگین این دوران در یک
کفه و پ یریزی اقتصاد مدرن و رقابتی ژاندارک
کشور درکفۀ مقابل قرار داده م یشود.
اما آنچه که از شخصیت و خلق حتی در قرن بیست و یکم هم
و خوی مارگارت تاچر در خاطر به آسانی قابل تصور نیست که یک
مانده ،بیش از همه سرسختی و دختر هفده سالۀ روستایی ب یسواد
یکدندگی اوست .سردی ،خشونت، ناگهان سپهسالار شود .بیهوده نیست
ارادۀ محکم و سازش ناپذیری او در که کاتولیکهای م ُومن کار ژاندارک را
مقابل اعتصابگران و مبارزان ایرلندی معجزه و خود او را قدیس م یدانند.
بدون شک در تاریخ انگلستان ماندنی هیچکس در آغاز به ایمان و عزم
ژاندارک باور نداشت اما او به تنهایی
است. از سرزمین دشمن گذشت ،با همان
حال کدام یک از این خصوصیات را سر و وضع آشفته تقریباً غیر منتظره
باید به حساب زن بودن او گذاشت...؟ به دربار ولیعهد ،شارل هفتم وارد شد،
او را «تو» خطاب کرد و سرانجام
*** بعد از مجادلات فراوان با درباریان
بدون تردید این چند شخصیت و روحانیان حرف خود را به کرسی
تاریخی ،هم در میان زنان و هم در نشاند .سرباز و سپاه گرفت و به سوی
میان اهل قدرت و سیاست نمون ههای شهر اورلئان رفت .محاصره را شکست
نادر و استثنایی هستند .بدون تردید و موفق شد شهر را از چنگال قوای
نقش زنان در ادارۀ جوامع هنوز ناقابل
است .با این حال در اکثر کشورهای انگلستان برهاند.
دنیا این وضعیت با شتابی باور ژاندارک تقریبأ صد و پنجاه روز
نکردنی رو به تغییردارد .به عنوان در مقام سردار جنگ باقی ماند و
مثال هم اکنون خانم «میشل باشله» کارهای حیرت انگیز کرد .مورخان
رئیس جمهوری شیلی است« ،آنگلا و تذکره نویسان کلیسای کاتولیک
مرکل» صدر اعظم آلمان« ،نانسی همگی به هوش رزمی و مهارت او در
پلوزی» رئیس مجلس نمایندگان نبرد شهادت داده و نوشته اند «سوار
آمریکا« ،کاندولیزا رایس» وزیر کاربسیارمسلطونیزهدارکارکشت های
امور خارجۀ این کشور و ...کسی بود» .دشمنانش ادعا م یکردند فن
چه م یداند شاید در آیندۀ نزدیک جنگ را از شیطان آموخته است.
خانم «هیلاری کلینتون» هم رئیس اما آنچه که در شخصیت ژاندارک
جمهوری آمریکا باشد .قبل از او البته، شگفت انگیزتر از همه است ،قدرت
به عقیدۀ بسیاری ،نوبت «سگولن ایمان و اطمینان به درستی راهش
رویال» است که به ریاست جمهوری است .واقعاً با اتکا به کدام نیرو ژاندارک
به پادشاه انگلستان نامه داد که « :
فرانسه برسد. من سردار سپاهم و شما را شکست
و در انتظار برگذاری انتخابات،
بحث در فرانسه همچنان ادامه خواهم داد»...؟
دارد :مخالفان «سگولن رویال» به
او انتقاد م یکنند که بدون تعارف ملکه الیزابت اول
از طنازی زنانه‌اش سوء استفاده
می‌کند و یا با رفتار و زبان و ظاهر ()۱۵۳۳-۱۶۰۳
ملاطفت آمیز در قالب «مادر ملت»،
در ضمیر نا خودآگاه مردم ریشه او که چهل و پنج سال تخت و تاج
م یدواند .در جبهۀ مقابل ،طرفداران انگلستان را در اختیار داشت ،مظهر
خانم «رویال» معتقدند که زن بودن یکی از درخشا نترین دور‌ههای تاریخ
او بهانه‌ای ناجوانمردانه به دست
مخالفان سیاسی داده تا او را به بریتانیا است.
ضعف ،احساساتی بودن و ب یکفایتی در زمان الیزابت اول بود که
نیروی دریایی انگلستان از همۀ رقبا
متهم کنند... نیرومندتر شد و از جمله اسپانیا را
نگاه دوباره ای به زندگی و کارهای چنان شکستی داد که آغاز انحطاط
امثال ژاندارک و کاترین کبیر کافی قدرت و پایان سیادت جهانی این
است تا عمیقاً در مورد تأثیر جنسیت کشور را رقم زد .بورس لندن و
کمپانی هند شرقی هم در همین
بر سیاست تردید کنیم. سالها افتتاح شدند .صنایع معدن،
وبسایت کیهان لندن به زبان انگلیسی
