Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۲۰۲ (دوره جديد
P. 12
صفحه - Page 12 - 12شماره 1668
جمعه 17تا پنجشنبه 23اسفن دماه 1397خورشیدی
تأملات بهنگام؛ در باب سود و زیان پخش دو قرن فراز و نشیب مطبوعات در ایران ()110
مستندات تاریخی
احمد احـرار ( کیهان لندن شماره ) 1291
زنان ایران پیش از انقلاب ۵۷ فوریه مرد کوتاه‌قامتی خود را به گیرد. سلیمان بهبودی که در دوران
دفتر من در قزوین معرفی کرد .او سپهدار این مأموریت را پذیرفت سلطنت رضاشاه و محمدرضاشاه
خفیف با معترضان به حکومت مستقر، عالی فضای مجازی از حسن روحانی = چند سا لی ا ست شاهزاده فیروزمیرزا بود که ب ههنگام به‌شرط آن که برای جلب اعتماد از کارکنان ارشد دربار پهلوی بود،
طبیعتا به این پندار دچار م یشود که گردگیری مبسوطی کرده بود. که تلویزیون منوتو در عقد قرارداد ،1919وزارت امور عمومی چهار تن از رجال مورد علاقۀ نخستین دیدار خود را با سرتیپ
نه تنها برای حفظ قدرت بلکه برای مستند ها و بر نا مه‌ها ی خارجه ایران را برعهده داشت .به مردم را وارد کابینه کند .سه تن از رضاخان چنین شرح می‌دهد:
بقای خود و بستگانش راهی جز واقع امر این است که شاید تنها کار سرگر مکنند‌هیتولید یاش، من گفت که اتومبیلش را ب هسبب کاندیداهای سپهدار عبارت بودند از «در کابینۀ وثوق‌الدوله ،عدهای از
اِعمال خشونت حداکثری بر معترضان مثبتی که در طول ریاست ضرغامی از تصاویری بهره م یبرد که برف و سرمای شدید در گردنۀ آوج حاج محتشم‌السلطنه اسفندیاری، صاح بمنصبان ژاندارمری و دو نفر
ندارد .این خشونت هرچند اخلاقی بر صدا و سیمای جمهوری اسلامی تنها منبع ممک ِن آن آرشیو رها کرده و با اسب خود را به من ممتازالملک و مستشارالدوله که در هم از وزارت جنگ ،طبق قراردادی که
و انسانی نیست اما از منظر تنازع انجام شد ،این بود که حداقل بخشی تلویزیون ملی ایران است. رسانیده است .او یک کت اسپرت، کابینۀ وثو قالدوله به کاشان تبعید با انگلیس یها منعقد شده بود (قرارداد
بقاء برای ُجند اسلام ضروری است. از آرشیو رو به نابودی تلویزیون ملی گذشته از جنب ههای مثبت شلوار گلف هلندی و جورابهای شده بودند و در بازگشت از تبعید علناً )1919مأموریت داشتند که برای
تصاویر مستندهایی از قماش «انقلاب ایران بنا به هر ملاحظ های ،دیجیتال در اختیار قرار گرفتن این رنگی جلف پوشیده بود و یک کلاه برضد قرارداد ایران و انگلیس فعالیت نظام جدید ایران آیی ننامه بنویسند
،»۵۷تلویحا به حافظان وضع موجود شد و از خطر نابودی کامل َرست. منابع ،تأمل در باب نتایج آستراخان ایرانی نیز ب هسر داشت .از م یکردند .همین خود نشان م یداد و برای این منظور کمیسیونی تشکیل
این هشدار را م یدهند که نباید به قاعدتا اعتبار این کار به پاسدار پخش مستندهایی از جنس مسأله عق بنشینی نیروهای ما اظهار که سپهدار نیز فضای سیاسی کشور را شد .در آن موقع ماشین تحریر نبود و
معترضان به وضع موجود امتیاز داد عق بمانده و فاسدی چون عز تالله «انقلاب »۵۷در جامعه نگرانی م یکرد و م یگفت چند روز برای دنبال کردن و ب هتصویب رساندن نوشت هها همه دس تنویس بود .از نظر
زیرا این امتیازدهی به سقوط نظام ضرغامی نم یرسد اما بانی این کار هر ملتهب و رو به انفجار ایران، پس از رفتن ما ،ایران دستخوش احتیاجی که به نویسنده داشتند،
حاکم و مجازات هواخواهانش منجر که بوده و به هر سببی که مرتکب این انقلاب بلشویکی خواهد شد .او از سلیمان بهبودی رئیس من سلطان عل یخان ریاضی مرا
عمل شده ،خدمتی ارزشمند جهت ب یفایده نخواهد بود. من خواست اتومبیلی در اختیار قرارداد مناسب نم یداند. برای این کار انتخاب و معرفی کردند.
خواهد شد. حفظ اسنادی از تاریخ معاصر کشور =فردریش نیچه فیلسوف بگذارم تا خود را به تهران برساند و کمیسیون در عمارت گالری که
مستند «انقلاب »۵۷همچنین انجام داده است .امید که الباقی این آلمان ی هوشمندانه به این با شاه مذاکره کند .در مکالماتش با روز چهاردهم بهمن (سوم فوریه یکی از عمارات سلطنتی و در غرب
حاوی پیامی هولناک برای طبق هی آرشیو هم جایی صحیح و سلامت نکته اشاره کرده است که من ،اکثراً اصطلاحات فرانسوی ب هکار )1921سپهدار ،اعضای کابینه را تکیۀ دولت بود تشکیل م یشد .میز
متوس ِط دلال و اجارهبگیر ایران نگهداری شود تا پس از نابودی فرق هی افراط در رجوع به گذشته، م یبرد مانند ( vie et mortزندگی برای معرفی به کاخ سلطنتی برد. بزرگی در وسط اتاق قرار داشت که
است .دیدن عواقب انقلاب ،شامل تبهکار ،به کار اهل پژوهش و محققان می‌تواند به مانعی سترگ یا مرگ)outrance Résistence احمدشاه که با ترکیب جدید کابینه صاحب‌منصبان اطراف آن نشسته
ناامنی ،رکود اقتصادی و از همه برای تغییر در حال آدمیان (àمقاومت تا آخرین درجه) و �at نظر موافق نداشت به‌کنایه گفت و مشغول کار م یشدند .میز تحریر
بدتر موج پابرهنگان و «مستضعفان» تاریخ معاصر ایران بیاید. و در نهایت به نفی اصل ( taquer à fondریش هکن کردن) بعض یها به کسب وجاهت ملی بیشتر کوچکی هم کنار اتاق اختصاص به من
غارتگر و مصادر‌هچی ،مرفهین جامعه از ماجرای چگونگی انتقال آرشیو و این کلمات را مرتباً تکرار م یکرد. اهمیت م یدهند تا مصلحت مملکت. داشت .اوراقی که در کمیسیون با مداد
را می‌ترساند و مانع همدلی آنها تلویزیون ملی به خارج از ایران که زندگی منجر شود. من به او گفتم در تهران با وزیر مختار این سخن بر وزرای وجی هالملّه گران نوشته م یشد م یدادند تا پاکنویس و
را برای تغییرات بنیادی در وضع بگذریم ،تأمل در باب نتایج پخش ما صحبت کند اما امیدوار نبودم که
موجود م یشود .نارضایت یهای ناشی مستندهایی از جنس «انقلاب »۵۷ یوسف مصدقی -هفت هی گذشته، بیش از سردار همایون ب هدرد بخورد.». ب هصورت دفترچه آماده کنیم.
از سرکوب آزاد یهای اجتماعی در در جامعه ملتهب و رو به انفجار ایران، شبک هی تلویزیونی پر بینندهی منوتو روز 23بهمن (دوازدهم فوریه ریاست کمیسیون با مرحوم کلنل
حکومت جمهوری اسلامی ،هرچند مجموعه مستندی پنج قسمتی با )1921نورمن به کرزن اطلاع داد که (سرهنگ)فض لالل‌هخانآ قاولیبود.وی
که عاملی مهم برای اعتراض طبق هی ب یفایده نخواهد بود. عنوان «انقلاب »۵۷پخش کرد که «نصر تالدوله بالاخره به تهران رسید». یکی از صاحب منصبان ارشد ژاندارمری
متوسط جامعه است اما در مقابل شاید در نگاه نخست ،حسی که از در واقع ادامه‌ای بر مجموعه‌ای با پیشاپیش،نصر تالدولهتوسطبرادرش بود و اطلاعات وسیعی در نظام داشت.
خوف این طبقه از ناامنی و قطع دیدار تصاویر ایام انقلاب مصیب تبار همین نام بود که قریب به چهار سال سالارلشکر برای نورمن پیغام فرستاده اوبااحساساتعالیۀوط نپرستی،چون
مناسبات فاسد اقتصادی که موجب ۱۳۵۷در بینندهی غیروابسته پیش در این شبکه تولید و پخش شده بود که تصور م یکند هنوز زمان برای زیر بار قرارداد 1919نرفت ،سرانجام
رشد طبق هی متوسط منحط کنونی به قدرت حاکم برانگیخته شود، بود .فارغ از کیفیت بالای تولید و فرم خودکشی کرد و بعد از خودکشی
در ایران شده است ،این طبقه را در افسوس و اسفی باشد ناشی از بر هوشمندانه‌ی روایت این مجموعه، روی کار آمدن او مناسب نیست. او دیگر کمیسیون تشکیل نشد.
نهایت در کنار فرق هی تبهکار قرار باد رفتن دستاوردهای حکومت آنچه بیش از هر چیز توجه مخاطبین سرانجام ،روز 28بهمن سپهدار در یکی از روزها صاحب‌منصبی
م یدهد .نگارنده طی سا لهای اخیر و پهلوی و از میان رفتن منابع و اعتبار آن را را به خود جلب م یکرد ،حجم کابینۀ جدید خود را به این شرح خو شاندام و بالابلند از صاح بمنصبان
به ویژه پس از خیزش د یماه ،۱۳۹۶ ایرا ِن دوران پادشاهی .علاوه بر رنج زیاد تصاوی ِر کمتر دید‌هشده یا اصلا قزاقکهچرکسیپوشیدهبود(چرکسی
از بسیاری از طی فهای متنوع طبق هی این «ورشکستگی به تقصی ِر» ملت دید‌هنشد‌هی آرشیوی در این مجموعه معرفی کرد: لباس بلند قزاقی بود که از روسیه نمونۀ
متوسط شنیده است که امنیت ایران ،دیدن رفتارهای بَ َدوی و گاه سپهدار (فت حالله اکبر) رئی سالوزرا آن آورده شده بود) وارد اتاق شد .در
پادگانی را بر هرج و مرج انقلابی وحشیان هی «خلق قهرمان ایران» در مستند بود. آن روز سوای بنده که مشغول تحریر
ترجیح م یدهند .این بخش از جامعه، روزهای منتهی به انقلاب ،ب هخصوص چند سالی است که تلویزیون و وزیر داخله
با خوی دلالی و اجارهبگیر ِی نا ُم َولّد و شادی و پایکوبی آنها در غارت و منوتو در مستندها و برنامه‌های محتش مالسلطنه(حسناسفندیاری)
فاسدشان ،همواره متحد استراتژیک آتش زدن اموال عمومی و خشونت سرگرم‌کننده‌ی تولیدی‌اش ،از
و نجات‌بخش استمرارطلبان فاسد افسارگسیخته‌ی این به‌اصطلاح تصاویری بهره م یبرد که تنها منبع چندتن از روزنامه نگاران اوائل دوران رضاشاه .از چپ رديف جلو :شكرالله صفوي ـ سيدمحمد طباطبايي.
«مردم» علیه کارگزاران و ارتشیان ممک ِن آن آرشیو تلویزیون ملی ایران رديف وسط :سيدكاظم اتحاد ـ عباس خليلي ـ علي دشتي ـ فرخي یزدی ـ زين العابدين رهنما .رديف
حکومتی بوده و هستند. همدل با نظام پادشاهی ،حس شرم است .از روز روش نتر است که عدهای
آنچه به اختصار در این چند سطر و انزجار را در هر بینندهی منصفی از شیعیان پاکیز‌هی مستقر در صدا و ايستاده :عباس مسعودي ـ امير رضواني ـ اعتصام زاده.
آمد ،بیشتر به این جهت است که سیمای جمهوری اسلامی -که بنا به
از یاد نبریم که هر روایتی از تاریخ، بر م یانگیزد. سنت اولیاءشان از کفن میت و نعل وزیر امور خارجه آمد .حاج محتش مالسلطنه در جواب بودم ،شخص دیگری آنجا نبود .بنده
فارغ از قصد راوی ،حکم تیغی دو تا اینجای کار ،نه تنها نمی‌توان خ ِر مرده هم نم یگذرند -بخشی یا نصرالملک (حسنعلی هدایت) وزیر گفت «اعلیحضرت مثل این است که از نظر احترام ،از پشت میز برخاسته
لبه را دارد که همواره یک سوی از پخش این تصاویر ناخرسند بود حتی تمام آرشیو تلویزیون ملی ایران از وجود امثال ما در کابینه نگرانند. و ایستادم .پرسیدند :آقایان نیامدند،
آن رو به روایتگر است .اینکه تصور بلکه منطقی به نظر م یرسد که به را در مقابل جیف هی دنیا به مالکین تجارت و فوائد عامه قبلا به کاشان تبعید شد‌هایم و اگر کی خواهند آمد؟ جواب دادم :شاید
کنیم ِصرف نشان داد ِن ایام خوش و کارکرد آگاه یبخش و روشنگر آنها اصلی شبکه‌ی منوتو یا کارگزاران امی نالملک (دکتر اسماعیل مرزبان) مایل باشند می‌توانند مجدداً ما را تا نیم ساعت دیگر .و بلافاصله به
دستاوردهای شگرف گذشته ،موجب هم امید بست .اما ساخت و پخش تبعید کنند .اما بهتر است این بار پیشخدمت دستور چای دادم .در
خواهد شد که جامعه فاسد و پرتعارض مستندهایی از نوع «انقلاب »۵۷ آنها فروخت هاند. وزیر معارف تبعیدگاه دورتری در نظر بگیرند. موقع صرف چای ،درحالی که در اتاق
امروز ایران یکپارچه برای بر انداختن بر هم هی باشندگان جامع هی ایران این موضوع از چشم گانگسترهای سالارلشکر (عبا سمیرزا) وزیر عدلیه مثلا هندوستان یا بغداد تا بکلی از قدم م یزدند پرس شهایی کردند که
فرقه‌ی تبهکار برخیزد ،اگر حمل تأثیراتی همگون و همسان نم یگذارد. معارض در «شرکت سهامی جمهوری امیرنظامهمدانی(عبدالله)وزیرجنگ دست وجی هالملّ هها آسوده شوند»! در اسم شما چیست و چ هکار م یکنی و
بر ساده‌لوحی نشود ،نشانه‌ی عدم اینکه شما در این مستند م یبینید اسلامی» دور نمانده و گاهی وسط سردار معتمد رشتی (میرزا صادق مراجعت از کاخ سلطنتی ،تبعیدیان چ هطور در محلی که صاح بمنصبان
شناخت از جامعه کنونی ایران است. که در نتیج هی عدم برخورد جدی با دعواهای جناحی ،بهانه‌ای می‌شود کاشان از وزارت استعفا کردند و دو ارشد هستند شما هم هستید .جوابهای
فردریش نیچه فیلسوف آلمان ی ،در یک مشت شورشی و اوباش خیابانی، برای لیچارگویی و متلک به طرف خان اکبر) وزیر پست و تلگراف هفته طول کشید تا سپهدار کابینۀ لازم و مناسب دادم .خط مرا دیدند،
مقال هیدومازکتاب«تأملاتنابهنگام» لای قترین و تواناترین ژنرا لهای ارتش مقابل .برای نمونه ،هفته پیش میرزا عیسی خان (فیض) کفیل مدتی از آن تعریف کردند .بعد فرمودند
از سود و زیان پرداختن به تاریخ برای ایران ،سین هی دیوار گذاشته شد‌هاند یا حسام‌الدین آشنا(مشاور حسن خود را تکمیل و از نو معرفی کند. من م یروم ،آقایان که آمدند بگویید
زندگی انسا نها نوشته و هوشمندانه اینکه مدیرانی که سا لها برای رشد روحانی) -که در کنار شغل اصل یاش وزارت مالیه در این فاصله بود که سفارت انگلیس سرتیپ رضاخان آمد و مدتی هم
اشاره کرده است که افراط در رجوع کشور و توسعه‌ی مملکت زحمت یعنی دامادی ُد ّر ی نج فآبادی ،ریاست ادیب‌السلطنه (حسین سمیعی) م یکوشید سردار معظم (تیمورتاش) ماند ،چون آقایان نیامدند ،رفت .در
به گذشته ،م یتواند به مانعی سترگ کشیده بودند را بدون رعایت هیچ مرکز بررس یهای استراتژیک را هم و سید ضیاءالدین را وارد کابینه کند این موقع بود که ایشان را شناختم
برای تغییر در حال آدمیان و در نهایت تشریفات قضایی به سرعت تیرباران برعهده دارد -برای تسویه حساب معاون رئی سالوزراء اما وزیر امور خارجه ـ لرد کرزن ـ که سرتیپ رضاخان هستند»...
به نفی اصل زندگی منجر شود .او به کرد‌هاند ،پیامی خطرناک به بخشی از با عزت‌الله ضرغامی (رئیس اسبق عمر این کابینه بیش از پنج روز همچنان با ابتکارات نورمن مخالفت و اما واسطۀ آشنایی سید ضیاءالدین
درستی در دیباچه‌ی این مقاله‌ی جامع هی کنونی ایران مخابره م یکند. صدا و سیمای جمهوری اسلامی) طول نکشید .با ورود قزاق‌ها به م یورزید و ترجیح م یداد کابین های با این صاح بمنصب قزاق ،ب هروایت
گرانقدر م ینویسد« :ما برای زندگی این تصاویر به جیر‌هخواران فرق هی توئیتی کنای هآمیز نوشت و در آن با تهران و تشکیل دولت کودتا در سوم به‌ریاست نصرت‌الدوله (فیروزمیرزا خود او ،کلنل کاظ مخان (سیاح) و
و ُک ِنش به تاریخ نیازمندیم؛ نه برای تبهکار و هواخواهان ولایت فقیه ،پیام اشار‌ههایی ن هچندان ظریف ،ضرغامی اسفندماه تاریخ ورق خورد .روز قبل فیروز) جایگزین کابینۀ سپهدار شود. ماژور مسعود خان (کیهان) بود‌هاند
اجتناب کوت هنظرانه از زندگی و عمل م یدهد که چون پادشاه فقید ایران و را متهم کرد که در حفاظت از آرشیو از معرفی آخرین کابینۀ قبل از کودتا نصر تالدوله که در سفر احمدشاه به
یا حتی[بدتر از آن] ،ماستمالی کرد ِن فرماندهان ارتش شاهنشاهی در مقابل تلویزیون ملی اهمال کرده و موجب ( 27بهمن) ژنرال آیرون‌ساید که اروپا او را همراهی م یکرد ،همچنان که شرحش خواهد آمد.
زیس ِت خودخواهانه و اعمال بدمان». موج انقلاب راضی به شدت عمل با شده که عدهای «اجنه» آن را بدزدند از قزوین به تهران آمده بود با شاه مقیم اروپا بود و سرانجام در اواسط روز دوم بهمن ماه 1299احمدشاه
گذشته می‌تواند چراغ راه آینده اوباش انقلابی نشدند و بدون مقاومت ملاقات کرد و به دریافت نشان شیر و زمستان 1299عازم ایران شد. طبق صلاحدید مجلس عالی مشورتی،
باشد؛ تنها زمانی که تاریخ به خدمت و خونریزی از معرکه کناره گرفتند، و به شبک هی منوتو بفروشند. خورشید ،ب هپاس خدمات ارزندۀ وی، آیرن‌ساید در یادداشتهای خود سپهدار (فت حالله اکبر) را فراخواند و از
زندگی و تغییر در حال آدمیان درآید. باید توجه داشت که این توئیت نایل شد.او در این ملاقات از احمدشاه می‌نویسد« :آخر شب روز ششم وی خواست ریاست دولت را برعهده
تفاوت میان تاری خاندیشی و ُچسناله عاقبتی شوم برای آنها رقم خورد. به تلافی رفتار ضرغامی نوشته شده درخواست کرد رضاخان میرپنج را به
پاسدار و بسیجی آدمکش و متجاوز که دو هفته پیشتر در جلسه شورا ی فرماندهی قوای قزاق بگمارد اما شاه
در همین نکته است! که در چهار ده هی اخیر پشت در درخواست او را به سکوت برگذار کرد
پشت با خشونت زیسته و از خشونت
ارتزاق کرده ،با دیدن عاقبت برخورد و پاسخی نداد.
