Page 6 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۳۷۰ (دوره جديد

‫صفحه‌‪‌‌6‬شماره‌‪‌1836‬‬
‫جمعه ‪ ۲4‬تا ‪ 3۰‬تیر ماه ‪14۰1‬خورشیدی‬

‫اصلاح انقلابی؛ پروین‬

‫اعتصامی از ‪ ۱۷‬دی‪ ،‬کشف‬

‫حجاب و آزادی زنان‬

‫میگوید‪:‬‬

‫مهر رخشان را نشاید‬

‫پروین اعتصامی و محمدرضاشاه پهلوی (ولیعهد)‪ ،‬کتابخانه دانشسرای عالی ‪۱۳۱۶‬‬ ‫گفت که نورانی نبود!‬

‫در نهاد جمله گرگی بود‪ ،‬چوپانی نبود‬ ‫مانند قرهالعین و همه زنانی که برای آموزش و پرورش زنان‬ ‫=برعکس هدف و تفک ِر خواستاران و مدافعا ِن حجاب‬
‫از برای زن به میدان فراخ زندگی‬ ‫و تأسیس مدارس دخترانه تلاش میکردند بازتاب مییافت‪.‬‬ ‫در جمهوری اسلامی‪« ،‬کشف حجاب» و به در آمدن زن‬
‫زنانی که چادر و چاقچور و روبنده را درست مانند ایرج‬ ‫ایرانی از زیر چادر و چاقچور سیا ِه قرون‪ ،‬بر بستر جنبش‬
‫سرنوشت و قسمتی جز تنگمیدانی نبود‬ ‫میرزا مانعی در راه رشد نیمی از جامعه میدانستند و‬ ‫و درخواست زنان پیشرو و آگاهی انجام شد که از دوران‬
‫نور دانش را ز چشم زن نهان میداشتند‬ ‫رضاشاه نیز کاری جز همراهی با آنها و پاسخ به مطالبهی‬ ‫قاجار به حرکت در آمده بود و رضاشاه کاری جز همراهی‬
‫آنان نکرد‪ .‬همان مطالبهای که جمهوری اسلامی پس از یک‬ ‫با آنها و پاسخ به مطالبهی آنان نکرد‪ .‬همان مطالبهای که‬
‫این ندانستن‪ ،‬ز پستی و گرانجانی نبود‬ ‫جمهوری اسلامی پس از یک «انقلاب» همچنان به آن‬
‫زن کجا بافنده میشد‪ ،‬بی نخ و دوک هنر‬ ‫«انقلاب» همچنان به آن بیاعتنایی میکند!‬
‫خرمن و حاصل نبود‪ ،‬آنجا که دهقانی نبود‬ ‫کشف حجاب یک اقدام و اصلاح انقلابی در یک جامعه‬ ‫بیاعتنایی میکند!‬
‫سنتی و به شدت خرافی و مذهبی بود که از استبداد‬ ‫=زنا ِن آگاه و روشنفکرا ِن آن دوران به همان اندازه در‬
‫میوههای دکهی دانش فراوان بود‪ ،‬لیک‬ ‫قاجاری و مناسبات ارباب و رعیتی به ارث مانده بود‪ .‬زنا ِن‬ ‫سال ‪ ۱۳۱۴‬آمادهی پذیرش کنار نهادن حجاب سنتی و‬
‫بهر زن هرگز نصیبی زین فراوانی نبود‬ ‫آگاه و روشنفکرا ِن آن دوران به همان اندازه در سال ‪۱۳۱۴‬‬ ‫مذهبی بودند که زنان ناآگاه و روشنفکرا ِن دوران انقلاب‬
‫در قفس میآرمید و در قفس میداد جان‬ ‫آمادهی پذیرش کنار نهادن حجاب سنتی و مذهبی بودند‬ ‫‪ ۵۷‬آمادگی خود را برای پذیرش حجاب تحمیلی اعلام کرده‬
‫در گلستان نام ازین مرغ گلستانی نبود‬ ‫که زنان ناآگاه و روشنفکرا ِن دوران انقلاب ‪ ۵۷‬آمادگی‬ ‫و در برابر اقلیتی آگاه که علیه حجاب در روز ‪ ۱۷‬اسفند‬
‫خود را برای پذیرش حجاب تحمیلی اعلام کرده و در برابر‬ ‫‪ ۸( ۱۳۵۷‬مارس ‪ )۱۹۷۹‬تظاهرات کردند‪ ،‬تمام قد ایستادند‬
‫بهر زن تقلید تیه فتنه و چاه بلاست‬ ‫اقلیتی آگاه که علیه حجاب در روز ‪ ۱۷‬اسفند ‪۸( ۱۳۵۷‬‬ ‫و آنها را «ضدانقلاب» نامیدند‪ .‬اینان در تمام سالهای بعد‬
‫زیرک آن زن‪ ،‬کو رهش این راه ظلمانی نبود‬ ‫مارس ‪ )۱۹۷۹‬تظاهرات کردند‪ ،‬تمام قد ایستادند و آنها را‬ ‫نیز به توجیه «حجاب» پرداخته و میپردازند‪ ،‬فقط با این‬
‫آب و رنگ از علم میبایست‪ ،‬شرط برتری‬ ‫«ضدانقلاب» نامیدند‪ .‬اینان در تمام سالهای بعد نیز‪ ،‬حتا‬ ‫تفاوت که در برابر کشف حجاب که به نظر آنان از «بالا»‬
‫تا به امروز‪ ،‬به توجیه «حجاب» پرداخته و میپردازند‪ ،‬فقط‬ ‫تحمیل شد‪ ،‬به تبلی ِغ «حجاب اختیاری» از «پایین» ارتقاء‬
‫با زمرد یاره و لعل بدخشانی نبود‬ ‫با این تفاوت که در برابر کشف حجاب که به نظر آنان از‬
‫جلوهی صد پرنیان‪ ،‬چون یک قبای ساده نیست‬ ‫«بالا» تحمیل شد‪ ،‬به تبلیغِ «حجاب اختیاری» از «پایین»‬ ‫تفکر یافتهاند!‬

‫عزت از شایستگی بود از هوسرانی نبود‬ ‫ارتقاء تفکر یافتهاند!‬ ‫الاهه بقراط – درباره «کشف حجاب» سخن بسیار رفته‬
‫ارزش پوشانده کفش و جامه را ارزنده کرد‬ ‫در این میان در برابر همه تحریفاتی که صورت میگیرد و‬ ‫است‪ .‬و البته هیچ تحریفگر سازمانیافتهای به ویژه درباره‬
‫همه توجیهات علیل که متاسفانه از سوی برخی زنان نیز‬ ‫تاریخ معاصر ایران به اندازه دم و دستگاه عریض و‬
‫قدر و پستی‪ ،‬با گرانی و به ارزانی نبود‬ ‫علیه تاریخ و به در آمدن زنان از زیر حجاب سیاه انجام‬ ‫طویل جمهوری اسلامی فعال نبوده که با تحریف تاریخ‬
‫سادگی و پاکی و پرهیز یک یک گوهرند‬ ‫میشود‪ ،‬چه شاهدی گویاتر از زبا ِن شاعرانهی زنی آگاه‬ ‫و دروغپردازی‪ ،‬از چند سال پیش‪ ۲۱« ،‬تیر» را نیز به‬
‫درباره کشف حجاب‪ ،‬که خود در همان دوران بسر میبرد‬ ‫مناسبت غائله ارتجاعی مشهد و مسجد گوهرشاد به تحریک‬
‫گوهر تابنده تنها گوهر کانی نبود‬ ‫و از نزدیک با مسئله حجاب و موقعیت زنان در آن تاریخ‬ ‫آخوندهای مرتجع علیه کشف حجاب در سال ‪،۱۳۱۴‬‬
‫از زر و زیور چه سود آنجا که نادان است زن‬ ‫به عنوان «روز عفاف و حجاب» نامگذاری کرده تا بیشتر‬
‫درگیر بود‪ :‬پروین اعتصامی…‬ ‫مأموران خود را برای مردمآزاری و مزاحمت علیه زنان راهی‬
‫زیور و زر‪ ،‬پردهپوش عیب نادانی نبود‬
‫عیبها را جامهی پرهیز پوشاندهست و بس‬ ‫(در ستایش ‪ ۱۷‬دی ‪ ۱۳۱۴‬روز آزادی زنان ایران از قید حجاب‬ ‫خیابانها و اماکن عمومی کند‪.‬‬
‫و چادر و چاقچور)‬ ‫تحریفی که گاه با پای چوبین استدلال برخی «روشنفکران»‬
‫جامهی حجب و حیا بهتر ز عریانی نبود‬ ‫و سیاسیون نیز همگام شده‪ .‬مانند این «استدلال»‪« :‬کشف‬
‫زن‪ ،‬سبکساری نبیند تا گرانسنگ است و بس‬ ‫زن در ایران‪ ،‬پیش از این گویی که ایرانی نبود‬ ‫حجاب» از «بالا» بود! تو گویی اساسا هیچ اصلاحی از‬
‫پیشهاش‪ ،‬جز تیرهروزی و پریشانی نبود‬ ‫«پایین» هم امکانپذیر است! «پایین» فقط میتواند انقلاب‬
‫پاک را آسیبی از آلودهدامانی نبود‬ ‫بکند که کرد تا این بار نه تأمین حقوق زنان بلکه زیر پا‬
‫زن چون گنجور است و عفت گنج و حرص و آز دزد‬ ‫زندگی و مرگش اندر کنج عزلت میگذشت‬ ‫نهادن آن و «تحمیل حجاب» از «بالا» انجام شود! با این‬
‫زن چه بود آن روزها‪ ،‬گر زآنکه زندانی نبود‬ ‫تفاوت که برعکس هدف و تفک ِر خواستاران و مدافعا ِن‬
‫وای اگر آگه ز آیین نگهبانی نبود‬ ‫کس چو زن اندر سیاهی قرنها منزل نکرد‬ ‫حجاب در جمهوری اسلامی‪« ،‬کشف حجاب» و به در آمدن‬
‫اهرمن بر سفرهی تقوی نمیشد میهمان‬ ‫کس چو زن در معبد سالوس‪ ،‬قربانی نبود‬ ‫زن ایرانی از زیر چادر و چاقچور سیا ِه قرون‪ ،‬بر بستر جنبش‬
‫زآنکه میدانست کآنجا جای مهمانی نبود‬ ‫و درخواست زنان پیشرو و آگاهی انجام شد که از دوران‬
‫پا به راه راست باید داشت‪ ،‬کاندر راه کج‬ ‫در عدالتخانهی انصاف زن شاهد نداشت‬ ‫قاجار به حرکت در آمده بود و در خود دربار با زنانی چون‬
‫توشهای و رهنوردی‪ ،‬جز پشیمانی نبود‬ ‫در دبستان فضیلت زن دبستانی نبود‬ ‫تاجالسلطنه دختر ناصرالدین شاه و در جامعه با چهرههایی‬
‫چشم و دل را پرده میبایست اما از عفاف‬
‫دادخواهیهای زن میماند عمری بیجواب‬
‫چادر پوسیده‪ ،‬بنیاد مسلمانی نبود‬ ‫آشکارا بود این بیداد‪ ،‬پنهانی نبود‬
‫خسروا‪ ،‬دست توانای تو‪ ،‬آسان کرد کار‬
‫ورنه در این کار سخت امید آسانی نبود‬ ‫بس کسان را جامه و چوب شبانی بود‪ ،‬لیک‬
‫شه نمیشد گردر این گمگشته کشتی ناخدای‬
‫ساحلی پیدا از این دریای طوفانی نبود‬
‫باید این انوار را پروین به چشم عقل دید‬
‫مهر رخشان را نشاید گفت نورانی نبود‬
‫بازنشر از ‪ ۱۷‬دی ‪۱۳۹۴‬؛ کیهان لندن*‬