Page 39 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۳۸۸ (دوره جديد
P. 39

‫صفحه‌‌‪‌۳‌‌‌۹‬شماره‌‪1854‬‬                                    ‫یک سازمان فرانسوی تامین کرد و در مراکش انجام شد‪ .‬این‬   ‫به دستگاه سرکوب آسیب میرساند‪ .‬در چنین‬
‫جمعه ‪ ۲۳‬تا پنجشنبه ‪ ۲۹‬نوامبر ‪۲0۲۲‬‬                                 ‫پژوهش جزییاتی هم دارد که وارد آنها نمیشوم‪.‬‬     ‫شرایطی رژیم نمیتواند انتظار داشته باشد که عوامل سرکوب‬

                  ‫بالای اجتماعی هم شکل میگیرند‪.‬‬           ‫ویلهلم رایش هم در کتاب معروف خود «روانشناسی‬                                  ‫به «وظیفه» خود عمل کنند‪.‬‬
                                                          ‫تودهای فاشیسم» این تئوری را مطرح میکند که جنبشهای‬
‫=اکنون با پیشرفت جنبش آزادیخواهی در ایران‪ ،‬آیا فکر‬        ‫فاشیستی مستقیم با سرکوب تمایلات جنسی ارتباط دارند‪.‬‬     ‫=در دورانی رسانههای همگانی و شبکههای اجتماعی‬
‫میکند این جنبش بتواند در نیروهای سرکوب شکاف به‬            ‫البته رایش امکان انجام تحقیق جامعهشناسی نداشت و‬        ‫آیا بار آوردن چنین انسانهایی تهی از همدلی با جامعه‬
                                                          ‫فقط به اطلاعاتی از مراجعهکنندگان به مطباش دست‬          ‫امکانپذیر است؟ چنین افرادی معمولا از کدام لایههای‬
         ‫وجود آورد و آنها را دچار ضعف و تزلزل کند؟‬
‫‪-‬ما وارد یک دوران بحران شدهایم‪ .‬یکی از ویژگیهای‬                                               ‫یافته بود‪.‬‬                                       ‫اجتماعی هستند؟‬
‫دوران بحران غیرقابل پیشبینی بودن خروجیهای آنست‪.‬‬                                                                  ‫‪-‬این افراد بیشتر از طبقاتی میآیند که از امکان ارتقاء‬
‫یعنی قوانین حاکم بر گذشته قادر به تبیین وضعیت جاری‬                         ‫رضا کاظمزاده‬                          ‫جایگاه اجتماعی خود به اعتبار شایستگیهای شخصی‬
‫و آینده نیستند‪ .‬بسیاری اتفاقات در این روزها‪ ،‬هفتهها و‬                                                            ‫محروم بودهاند و این از محدودیت سرمایه اجتماعی و‬
‫ماهها‪ ،‬چه در داخل و چه در خارج امکان روی دادن دارند که‬    ‫‪-‬یعنی سرکوب تمایات جنسی میتواند به رساندن آسیب‬         ‫اقتصادی والدین سرچشمه میگیرد مثل نازیهای آلمان که‬
‫ممکن است تاثیر بسزایی بر روند وقایع جاری بگذارند‪ .‬نگاه‬       ‫به دیگران منجر شود و یا به تعصبات دینی بیانجامد؟‬    ‫معمول ًا از نسل اول و دوم مهاجران از روستاها و شهرهای‬
‫کنید که کشته شدن مهسا امینی چه موج عظیمی به وجود‬                                                                 ‫کوچک به شهرهای بزرگ بودند‪ .‬این در مورد نیروهای یگان‬
‫آورد و یا تظاهرات برلین روی وضعیت داخل کشور تاثیر‬         ‫‪-‬ببینید‪ ،‬وقتی غریزه و نیروی جنسی سرکوب میشود‪ ،‬روان‬     ‫ویژه جمهوری اسلامی هم میتواند صادق باشد‪ .‬بنابراین‪،‬‬
‫خود را گذاشت‪ .‬هماکنون پتانسیل زیادی در میان کسانی‬         ‫آدم به شیوههای مختلف در برابر آن واکنش نشان میدهد‪.‬‬     ‫با توجه به خاستگاه اینان‪ ،‬تنها اطمینان از معاف شدن‬
‫که با جوانان اعم از دختر و پسر همذاتپنداری میکنند‪،‬‬        ‫مثلا فرد یک مورد منفی را تبدیل به یک فضیلت میکند و‬     ‫از مجازات انگیزهی آنان نمیتواند باشد؛ بلکه اینهایی که‬
‫وجود دارد ولی آنان هنور به این حرکت نپیوستهاند و حاضر‬     ‫از جمله دلیل کمبود رابطه جنسی را نه به عدم دسترسی به‬   ‫احساس حقارت میکردند به برکت شرکت فعال در سرکوب‪،‬‬
‫نیستند بهایی برای آن بپردازند‪ .‬فراهم شدن شرایطی که این‬    ‫این رابطه بلکه به شنیع و کثیف بودن آن نسبت میدهند‪.‬‬     ‫خود را بر فراز جامعه میپندارند و اینسان احساس قدرت‬
‫بالقوگی را به فعل تبدیل کند مهم است و در ایجاد این‬        ‫توجیهاش میشود اینکه چون من آدم اخلاقی هستم دست‬         ‫و رضایت میکنند‪ .‬البته قدرت مالی اینان نباید بهاندازه‬
‫شکاف میتواند نقش موثری داشته باشد‪ .‬چنین چیزی به‬           ‫به این کار نمیزنم! یعنی میرود به طرف یک منزهطلبی‬       ‫ثروت بیکران بالاییها برسد زیرا در اینصورت کمتر مطیع‬
‫جنبش قدرت استمرار زمانی بیشتری میبخشد یعنی چیزی‬           ‫که شما در انقلابیون ضدشاه هم میتوانستید این تمایل را‬   ‫خواهند بود و دیگر به درد این نوع کارها نخواهند خورد‪.‬‬
‫که در میان نیروهای سرکوب شکاف و فرسایش ایجاد میکند‬        ‫ببینید‪ .‬من اسم این را گذاشتهام «طعم تلخ خوشبختی» که‬    ‫دو عنصر در این سیستم بسیار اهمیت دارد‪ :‬یکی قدرت و‬
‫زیرا نیروهایی که برای سرکوب از آنها استفاده میشود‬         ‫میان انقلابیون مذهبی و غیرمذهبی آن زمان کم و بیش‬       ‫دیگری نفرت! این دو باید با هم باشند تا سیستم بتواند‬
‫فقط برای دستیابی به اهداف کوتاهمدت تربیت شدهاند؛‬          ‫مشترک بود‪ .‬ولی انرژی جنسی که از بین نمیرود بلکه‬        ‫گروهی کامل ًا تحت کنترل برای اعمال خشونت تربیت کند‪.‬‬
‫همچنین هزینهی تأمین آنها بسیار بالا و حفظ روحیهی آنها‬     ‫تلنبار میشود و مترصد فرصتی میماند تا به شکل مخرب و‬     ‫جنگ شهری هدفش این نیست که بطور نمایشی آدمها‬
‫بطور دائم برای تداوم سرکوب کار دشواریست‪ .‬این دورههای‬                                                             ‫را در خیابان لت و پار کند‪ .‬هدف آنست که با اعمال‬
‫سرکوب خشن باید کوتاه و استثنایی باشند؛ بنابراین‪ ،‬استمرار‬                       ‫ضدانسانی خود را نشان دهد‪.‬‬         ‫میزانی از خشونت‪ -‬و اگر هم لازم شد با درجه بالایی از‬
‫خیزش پاشنه آشیل نیروهای سرکوب است‪ .‬حتی نیروهایی‬           ‫ولی این منزهطلبی از کجا میآید؟ در دوران شاه تقریباً‬    ‫خشونت عریان‪ -‬حرکات مردم معترض را کنترل و خاموش‬
‫که این خیزش را شروع کردند در ابتدا نمیدانستند که‬          ‫برای اولین بار در تاریخ ایران‪ ،‬ما در جامعهای شروع به‬   ‫کرد و خفقان را در جامعه حاکم نمود‪ .‬سیستم سرکوب در‬
‫اشکال خلاق جدیدی برای استمرار آن پیدا خواهد شد؛ از‬        ‫زندگی کردیم که امکان داشت انسان جابجایی طبقاتی‬         ‫پی عقلایی کردن کاربرد خشونت دولتی است زیرا خشونت‬
‫جمله متفرق و فاقد رهبری متمرکز و واحد بودن آن در‬          ‫کند‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬اگر در جامعه تحرک طبقاتی وجود‬      ‫مانند چاقوی دو لبه است و اگر از کنترل خارج شود‬
‫تداوم این خیزش بسیار موثر بوده است‪ .‬ولی به گمان من‬        ‫نداشته باشد‪ ،‬چنین سرخوردگیهایی که اشاره کردیم هم‬       ‫موجودیت سیستم را به خطر میاندازد‪ .‬یعنی چاقو ممکن‬
‫چیزی که اسمش را گذاشتهام «دور زدن سیاست» اهمیت‬            ‫به وجود نمیآید‪ .‬یعنی قانون دنیاست که فرزند کفاش فردا‬   ‫است دسته خودش را نیز ببرد‪ .‬بنابراین‪ ،‬حاکمیت فرهنگ‬
‫محوری در این خیزش دارد زیرا نقطه آغاز یک حرکت نوین‬        ‫کفاش و فرزند اشراف هم جزو اشراف باقی بمانند‪ .‬این نظام‬
‫است‪ .‬ما تازه وارد این پارادایم شدهایم که افکار عمومی به‬   ‫پرسشناپذیر به عقده در طبقات پایین منجر نمیشد و آن‬                        ‫اطاعت در اینجا بسیار مهم است‪.‬‬
‫طرف تغییر کل رژیم سمت و سو پیاد کرده است‪ .‬یعنی‬            ‫را قانون همه دنیا تصور میکردند‪ .‬ولی وقتی وارد مرحله‬    ‫جفت شدن دو فاکتور قدرت و نفرت البته کافی نیست‬
‫مسئله دیگر در یافتن راه حلهایی در چارچوب نظام جهت‬         ‫تاریخی ظهور جامعهای با تحرک اجتماعی بالا میشویم‬        ‫و نیروهای سرکوب باید طوری بار آورده شوند که حین‬
‫اصلاح آن نیست بلکه افکار عمومی به سوی نفی کامل این‬        ‫که امکان تغییر جایگاه طبقاتی در آن هست‪ ،‬تمایلات و‬      ‫ماموریت معترضین را تا جایگاه غیرانسانی پایین بیاورند‪.‬‬
‫سیستم رفته است‪ .‬ما وارد مرحله اتحاد روی نابود کردن کل‬     ‫آرزوهایی مانند امکان «تصاحب» مثلا دختری از طبقات‬       ‫یعنی بتوانند کسانی را که باید در خیابان سرکوب کنند تهی‬
‫این سیستم و توقع نداشتن از آن برای اصلاح شدهایم‪ .‬هیچ‬                                                             ‫از مقام انسانی بدانند و به راحتی خوار و تحقیرشان کنند‪.‬‬
                                                                                                                 ‫برای همین هم آنان را نسبت به انسانهای دیگر عاری از‬
  ‫تمایلی هم برای برقراری دیالوگ با حکومت وجود ندارد‪.‬‬                                                             ‫احساس همدلی بار میآورند‪ .‬این به آن معنا نیست که‬
                                                                                                                 ‫سرکوبگر پدر بدی است و یا نمیتواند به همسایهاش کمک‬
‫من فکر میکنم اگر وقایعی که همه ما را غافلگیر کرده‬                                                                ‫کند‪ .‬ممکن است در بیرون چنین فردی هم باشد‪ .‬ولی وقتی‬
‫درست تحلیل و فهمیده نشود پیشرفت میسر نخواهد بود‪.‬‬                                                                 ‫از او مانند یک مهره در اعمال سرکوب استفاده میکنند‬
‫از جمله شعار زن‪ ،‬زندگی‪ ،‬آزادی که نمادی مورد قبول عام‬                                                             ‫روی «انسانزدایی در ذهن او کار شده است‪ .‬اساساً بخشی‬
‫است باید دقیقاً تحلیل و فهمیده شود زیرا نکاتی عمیقاً‬                                                             ‫مهمی از ایدئولوژیهای توتالیتر غیرانسانی دانستن طرف‬
‫جدید و نگاهی متفاوت در آن به سیاست‪ ،‬به زندگی و‬
‫تغییر آن وجود دارد‪ .‬حامل نگرش تازه به نیروهای اجتماعی‬                                                                                              ‫مقابل است‪.‬‬
‫متفاوت حاضر در صحنه است‪ .‬در این مرحله بحرانی که‬
‫جامعه وارد عملگرایی شده باید تلاش کرد تا با اندیشه و روش‬                                                         ‫=حرکات خشن و تعرضهای جنسی که عوامل سرکوب‬
‫درست‪ ،‬مرحلهبندی مبارزه را به انجام رساند‪ .‬فکر میکنم‬                                                                       ‫در مورد معترضان نشان میدهند از کجاست؟‬
‫که روی این قضایا باید جداً فکر و کار شود‪ .‬متفکران ما تا‬
‫کنون درگیر فعالیت فکری آمیخته با سیاستورزی بودهاند‪.‬‬                                                              ‫‪-‬انرژی جنسی سرکوب شده میتواند به صورت قدرت‬
‫ولی این خیزش مختصات دیگری دارد‪ .‬کوتاهمدتتر به قضایا‬                                                              ‫مخرب بروز یابد‪ .‬بعلاوه مطالعاتی در مورد جنبشهای‬
‫نگاه میکند و بر به نتیجه رساندن یک فکر خیلی اصرار دارد‬                                                           ‫اسلامگرا انجام شده که نشان میدهد میزان اسلامگرایی‬
‫در حالی که روی این عوامل بهاندازه کافی تعمق نمیشود‪.‬‬                                                              ‫افراطی ارتباط مستقیم با سرکوب تمایلات جنسی دارد‪.‬‬
‫در نظر داشته باشیم که اگر واقعیت اجتماعی موجود به‬                                                                ‫یعنی هرقدر تمایلات جنسی در کشورهای مسلمان بیشتر‬
‫صورت نمادین در نگاه حاضران بازنمایی درست نشود‬                                                                    ‫سرکوب شود تمایل به شیوههای افراطی دینداری افزایش پیدا‬
                                                                                                                 ‫میکند‪ .‬این یک تحقیق گسترده است که هزینهی انجام آنرا‬
          ‫میتواند مهجور‪ ،‬بیفایده و بیاثر باقی بماند‪.‬‬
   34   35   36   37   38   39   40   41   42